Dywidenda w prostej spółce akcyjnej. Jak wypłacić wynagrodzenie akcjonariuszom w PSA?
Dywidenda w prostej spółce akcyjnej jest sposobem wypłaty zysku akcjonariuszom i ich podstawowym prawem. W jaki sposób i kiedy można ją wypłacać?
Wynagrodzenie wspólników w spółce
Wspólnicy lub akcjonariusze spółek kapitałowych mają prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego. Zysk ten jest dzielony uchwałą zgromadzenia wspólników lub akcjonariuszy.
Prawo do udziału w zyskach spółki jest podstawowym prawem akcjonariusza. To oczywiście pod warunkiem, że sytuacja finansowa spółki na to pozwala. Umowa spółki może przewidywać także inny sposób podziału zysku przedsiębiorstwa.
Ile wynosi dywidenda w prostej spółce akcyjnej?
Dywidenda jest częścią zysku wypracowanego w ciągu roku obrotowego lub w latach ubiegłych, którym spółka dzieli się z akcjonariuszami. Wypłata dywidendy w przypadku prostej spółki akcyjnej wygląda podobnie jak wypłata w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.
Kwota przeznaczona do podziału między akcjonariuszy nie może przekraczać:
- sumy zysku za ostatni rok obrotowy,
- niepodzielonych zysków z lat ubiegłych,
- utworzonych z zysku kapitałów rezerwowych, które przeznaczono na wypłatę dywidendy.
Ponadto kwotę zysku przeznaczoną do podziału należy pomniejszyć o niepokryte straty oraz akcje własne spółki. Od zysku odejmuje się również kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki są przeznaczane na kapitały rezerwowe. Te sumy nie mogą być częścią dywidendy. Wynika to z obowiązku przeznaczania co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy na kapitał akcyjny na pokrycie strat, jeżeli kapitał ten nie osiągnął 5% sumy zobowiązań spółki wynikającej z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok.
Ważne jest, żeby wypłata na rzecz akcjonariuszy z kapitału akcyjnego nie doprowadziła do zmniejszenia kwoty kapitału poniżej 1 złotego. Wypłata nie może również doprowadzić do utraty przez spółkę zdolności do wykonywania wymaganych zobowiązań pieniężnych w terminie 6 miesięcy od dnia dokonania wypłaty.
Kiedy wypłacić dywidendę w prostej spółce akcyjnej?
Dywidenda powinna zostać wypłacona w dniu wskazanym w uchwale walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Dzień wypłaty należy wyznaczyć w ciągu dwóch miesięcy od dnia podjęcia uchwały o wypłacie. Natomiast konkretną datę wypłat powinien wskazać zarząd spółki. Jednak podobnie jak w przypadku innych typów spółek do wypłat wymaga się zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki za poprzedni rok.
Osobami uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym w dniu podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy przysługiwały akcje. Może wystąpić sytuacja, w której do wypłaty dywidendy z akcji uprzywilejowanych lub jej części w danym roku obrotowym nie doszło. Wtedy takie świadczenie przysługuje akcjonariuszowi do wykorzystania w ciągu 5 następnych lat.
Dywidenda w prostej spółce akcyjnej i spółce z o.o.
Wypłaty dywidendy w prostej spółce akcyjnej oraz w spółce z o.o. mogą na pierwszy rzut oka wyglądać podobnie. Mają jednak kilka znaczących różnic.
W PSA istnieje możliwość wypłaty dywidendy z kapitału akcyjnego. Akcjonariusze mogą wycofać część lub nawet całość zainwestowanych środków bez zmiany umowy spółki. Gdyby jednak kwota, którą otrzymał akcjonariusz, przekraczała 5% sumy zobowiązań spółki wynikającej z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy, należałoby przedtem przeprowadzić postępowanie konwokacyjne.
Postępowanie konwokacyjne to procedura związana z obniżeniem kapitału zakładowego w spółce. Celem postępowania jest ochrona wierzycieli spółki przed nieuzasadnionym wyprowadzeniem z niej środków zgromadzonych w jej kapitale akcyjnym. To bowiem mogłoby doprowadzić w przyszłości do niemożności spłaty wierzycieli w postępowaniu upadłościowym spółki.
W PSA nie ma również ograniczenia w zakresie uprzywilejowania do dywidendy. Dzięki temu akcjonariusze mogą dopasować zasady wypłat zysku do wewnętrznej struktury spółki. W odróżnieniu od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w PSA dywidenda na udział uprzywilejowany nie może być wyższa niż połowa dywidendy przysługującej udziałom nieuprzywilejowanym.
Zaliczka na poczet dywidendy w prostej spółce akcyjnej
Umowa spółki może stanowić o wypłacie akcjonariuszom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy na koniec roku obrotowego. Zaliczki nie można wypłacać z kapitału akcyjnego. Akcjonariusze mogą wypłacać zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy na podstawie upoważnienia zarządu spółki.
Jeżeli w danym roku obrotowym, w którym nastąpiła wypłata zaliczki, spółka odnotowała straty, akcjonariusze muszą zwrócić całość otrzymanej kwoty. Z kolei w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, akcjonariusze zobowiązani są zwrócić część zaliczki, odpowiadającej wysokości przekraczającej ten zysk.
W przypadku wypłaty zaliczki na poczet dywidendy w prostej spółce akcyjnej nie ma wymogu, aby zatwierdzone sprawozdanie finansowe za rok poprzedni wykazywało zysk. Dodatkowo nie ma ograniczenia, które wymusza wypłaty w maksymalnej ilości połowy zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego. W przeciwieństwie do spółki z o.o., prosta spółka akcyjna ma prawo wypłacać zaliczki na poczet dywidendy tuż po utworzeniu przedsiębiorstwa. Aby móc wypłacać zaliczki w spółce z o.o., musi upłynąć co najmniej jeden rok obrotowy od startu działania firmy.
Ponadto w PSA akcjonariusz może zostać zmuszony do zwrotu wypłaty. Ma to miejsce, gdy otrzyma wypłatę wbrew prawu bądź niezgodnie z umową spółki. Takie same zasady obowiązują organy spółki, które odpowiadają za zwroty solidarnie z akcjonariuszem, gdy dochodzi do niezgodnej z prawem wypłaty z ich winy. W innym wypadku organy spółki mogą uchylić się od odpowiedzialności za nieprawidłowe wypłaty. Roszczenia z tego tytułu ulegają przedawnieniu po upływie 3 lat.
Załóż prostą spółkę akcyjną z inFaktem
Zamów konsultację z ekspertem, który przedstawi ofertę i odpowie na Twoje pytania.
Podziel się nim ze znajomymi
