Sprzedaż mieszana. Na czym polega? Z jakimi obowiązkami się wiąże?
Sprzedaż mieszana daje przedsiębiorcy możliwość świadczenia usług zarówno opodatkowanych VAT, jak i zwolnionych z VAT na podstawie zwolnienia przedmiotowego. Wiąże się jednak również z pewnymi obowiązkami.
Czym jest sprzedaż mieszana?
O sprzedaży mieszanej mówimy wtedy, gdy w ramach jednej działalności gospodarczej przedsiębiorca świadczy zarówno usługi opodatkowane podatkiem VAT, jak i usługi zwolnione z VAT na podstawie zwolnienia przedmiotowego. Artykuł 43 ustawy o podatku od towarów i usług wymienia listę czynności, które są zwolnione z podatku VAT w ramach tak zwanego zwolnienia przedmiotowego.
Mechanizm działania sprzedaży mieszanej najłatwiej wyjaśnić posługując się przykładem. Pewien adwokat w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza długoterminowo wynajmować swoje mieszkanie na cele mieszkalne. Tego typu usługa na mocy wspomnianego art. 43 ustawy o VAT jest zwolniona z podatku od towarów i usług. Jednocześnie ten sam adwokat musi być czynnym podatnikiem VAT już od pierwszej sprzedaży ze względu na świadczone przez siebie usługi w zakresie prawa. W takim przypadku mamy do czynienia ze sprzedażą mieszaną.
Sprzedaż mieszana – współczynnik proporcji
Jeżeli chodzi o dokumentowanie przychodowej strony tego typu działalności, nie stanowi ona większego problemu. Za usługi prawne wspomniany w przykładzie adwokat wystawi fakturę z 23-procentową stawką VAT. Z kolei do przychodu z długoterminowego najmu zastosuje stawkę „zw.” VAT-u, podając na fakturze podstawę prawną zwolnienia z podatku.
Inaczej wygląda natomiast kwestia kosztów. Co z kosztami, których przedsiębiorca nie może przypisać wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej VAT lub wyłącznie do czynności zwolnionych z VAT? W takim wypadku przed rozpoczęciem sprzedaży mieszanej przedsiębiorca powinien wystąpić do naczelnika Urzędu Skarbowego o ustalenie szacunkowego współczynnika proporcji. Na jego postawie będzie mógł odliczać VAT od wydatków ponoszonych na czynności opodatkowane VAT, jak i te od tego podatku zwolnione.
Przykładem takiego wydatku, który kwalifikuje się do obu kategorii kosztów, będą usługi księgowe. Adwokat z przykładu może ponosić taki koszt w związku prowadzoną działalnością prawną, jak i w związku z wynajmem mieszkania. Występując od naczelnika US o ustalenie współczynnika proporcji adwokat musi opisać, jakiego rodzaju sprzedaży dokonuje. Na podstawie prognozowanych przychodów może zaproponować Urzędowi Skarbowemu wysokość współczynnika, który chce zastosować.
Jak wyliczyć współczynnik proporcji w sprzedaży mieszanej?
Do zilustrowania tego, w jaki sposób wyliczyć współczynnik proporcji w działalności mieszanej, posłuży kolejny przykład.
Pani Katarzyna szacuje, że jej sprzedaż opodatkowana podatkiem VAT w roku 2022 wyniesie 100 tysięcy złotych. Z kolei jej przychód ze zwolnionego z VAT najmu mieszkania ma wynieść 24 tysiące złotych. Aby wyliczyć współczynnik sprzedaży mieszanej należy zastosować następujący wzór:
(wysokość sprzedaży opodatkowanej VAT) / (wysokość sprzedaży opodatkowanej VAT + wysokość sprzedaży zwolnionej z VAT) x 100%
W przypadku pani Katarzyny równanie będzie wyglądało w następujący sposób:
100 000 zł / (100 000 zł + 24 000 zł) x 100% = 81 %
Zaproponowany naczelnikowi Urzędu Skarbowego współczynnik sprzedaży mieszanej wyniesie 81%. Naczelnik Urzędu Skarbowego może w formie protokołu zaakceptować to wyliczenie lub ustalić inną jego wysokość. Podatnik może stosować współczynnik do końca roku podatkowego.
Po zakończeniu roku podatkowego przedsiębiorca musi ustalić rzeczywisty udział sprzedaży opodatkowanej VAT w relacji do całości sprzedaży. Ten rzeczywisty współczynnik będzie jednocześnie współczynnikiem na kolejny rok podatkowy. Zatem przedsiębiorca nie ma obowiązku kolejny raz występować do naczelnika Urzędu Skarbowego o jego ustalenie.
Warto wiedzieć
W niektórych przypadkach podatnik nie musi stosować współczynnika proporcji w sprzedaży mieszanej. Definiuje to artykuł 90 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług.
Przedsiębiorca nie musi stosować współczynnika proporcji w przypadku, gdy proporcja jest określona i mieści się w następujących przedziałach:
- przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
- nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.
Podziel się nim ze znajomymi
