VAT bez wad? Kiedy warto zgłosić się jako czynny podatnik

Adam Pietrzak

Świadczysz usługi – np. programistyczne – wyłącznie na rzecz zagranicznej firmy? W większości przypadków, niezależnie ile masz z tego tytułu przychodu, nie musisz być czynnym podatnikiem VAT. Ale właśnie w takich przypadkach, szczególnie warto nim zostać.

VAT a sprzedaż w kraju spoza UE

Ogólna zasada jest prosta:  jeśli prowadzisz działalność gospodarczą w Polsce i wystawiasz fakturę za usługi (np. programistyczne) firmie np. z Wielkiej Brytanii czy Norwegii, to obowiązek rozliczenia VAT-u spoczywa na Twoim zagranicznym kontrahencie.

Ty umieszczasz na swojej fakturze adnotację „odwrotne obciążenie / reverse charge„, a stawkę VAT określasz jako „np.” (to skrót od „nie podlega”). Ciężar naliczenia i zapłacenia VAT-u spoczywa na Twoim zagranicznym kontrahencie. Proste.

Odrębne zasady dla sprzedaży w UE

Sprawy tylko trochę się komplikują, gdy odbiorcą Twoich usług jest firma, która ma swoją siedzibę w jednym z krajów Unii Europejskiej. W takim przypadku przed wykonaniem pierwszej usługi musisz zarejestrować się jako podatnik VAT-UE.

box-icon

Uwaga!

Rejestracja do VAT-UE nie pozbawia Cię w Polsce statusu podatnika zwolnionego z podatku od towaru i usług (tak formalnie nazywa się w Polsce podatek VAT.

Gdy już masz nadany numer VAT-UE (to nic innego niż Twój NIP z przedrostkiem PL), możesz wystawić fakturę dla swojego unijnego kontrahenta. Jaką stawkę VAT zastosujesz? Żadną, bo obowiązek rozliczenia VAT-u spocznie na Twoim kontrahencie. Na fakturze więc pojawi się znany Ci już skrót „np.” i adnotacja „odwrotne obciążenie / reverse charge”.

Przychody z zagranicznej sprzedaży usług nie wchodzą do limitu VAT, a więc wartości sprzedaży powyżej której musisz obowiązkowo zostać czynnym podatnikiem VAT w Polsce (200 tys. zł rocznie).

Kiedy warto zrezygnować ze zwolnienia podmiotowego VAT?

Warto jednak w analogicznej sytuacji dobrowolnie zrezygnować ze zwolnienia z VAT. Dlaczego szczególnie w takich przypadkach opłaca się zostać czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług? Świadcząc usługi dla zagranicznych firm nie generujesz tzw. VAT-u należnego, a więc podatku związanego z fakturami, które wystawiasz. Zachowujesz za to prawo do odliczenia tzw. VAT-u naliczonego, czyli pochodzącego z faktur kosztowych. Jesteś w idealnej sytuacji. Masz bowiem cały czas nadwyżkę VAT-u naliczonego nad należnym.

Brzmi skomplikowanie? Prześledźmy to na przykładzie.

Pan Piotr jest czynnym podatnikiem VAT. Wykonuje usługi programistyczne dla zagranicznego kontrahenta. Pan Piotr za kwotę 6150 zł (5000 zł netto + 23 procent VAT)  brutto kupił komputer. 1150 zł od tego zakupu stanowi VAT naliczony, który Pan Piotr może odliczyć. A że sam sprzedając swoje usługi firmie zagranicznej nie generuje VAT-u należnego, ma pełne prawo zwrócić się do swojego Urzędu Skarbowego, aby te 1150 zł VAT-u z tytułu zakupu komputera zwrócono mu na konto. Czysta oszczędność.