Czy istnieje możliwość zwolnienia ze składek ZUS?

Składki na ubezpieczenie społeczne to ogromne obciążenie dla każdego przedsiębiorcy. Czy istnieje opcja zwolnienia z nich? Tak i nie. Są to bowiem sytuacje naprawdę okazjonalne i zwalniają przedsiębiorcę częściowo. Pierwszą z nich jest start działalności, a drugą tarcze antykryzysowe. Jedna z nich została znowelizowana kilka dni temu.

Osoba, która decyduje się na założenie firmy w pierwszym okresie jej działania, a dokładnie przez pierwszych 6 miesięcy nie musi opłacać składek ZUS – jest to tzw. ulga na start. Każdy przedsiębiorca odprowadza bowiem ZUS (w 2021 r. wysokości 1457,49 zł) lub składkę preferencyjną (647,59 zł).

Zwolnienie w ramach Ulgi na start dotyczy jedynie składek na ubezpieczenie społeczne i składki na Fundusz Pracy. Nie dotyczy składki zdrowotnej. Nowy przedsiębiorca – zwolniony ze składek społecznych – musi zatem opłacić jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne (w 2021 r. 381,81 zł). Trzeba jednak dodać, iż składkę tą jeszcze w tym roku – po raz ostatni  możemy odliczyć od podatku. W przyszłym  – będzie to niemożliwe. Wraz z rozpoczęciem 2022 roku wkraczamy bowiem w rzeczywistość Polskiego Ładu.

Komu przysługuje Ulga na start?

Zgodnie z art. 18 Prawa Przedsiębiorców, ulga ta przysługuje właścicielowi firmy, który spełni kilka warunków:

  • jest osobą fizyczną;
  • podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy lub podejmuje ją ponownie, lecz po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia nowej działalności;
  • nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy oraz nie wykonywał w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym (w ramach umowy o pracę), czynności wchodzących w zakres tej działalności.

W jakim czasie działa Ulga na start?

Zgodnie z zapisami ustawy, okres 6-miesięcznego zwolnienia ze składek ZUS liczy się od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Ustawodawca wyjaśnia to tak:

Okres 6 miesięcy powinien być liczony od momentu podjęcia (…) działalności gospodarczej, czyli od momentu faktycznego rozpoczęcia wykonywania tej działalności, rozumianego jako pierwsza czynność w obrocie gospodarczym bezpośrednio związana z przedmiotem zadeklarowanej działalności gospodarczej.

Zgodnie z tym objaśnieniem nie jest to zatem moment rejestracji w elektronicznym rejestrze przedsiębiorców (CEIDG), tylko realnego rozpoczęcia działalności. Istnieje więc opcja, że naszą firmę zarejestrujemy 1 lutego, natomiast pierwsze działania podejmiemy z dwutygodniowym opóźnieniem. Wówczas okres preferencyjny liczy się od 14 lutego.

Ulga na start kończy się wraz z końcem 6 pełnych kalendarzowych miesięcy. Ważne jest tutaj słowo pełnych i zwracamy na nie szczególną uwagę. Jeśli bowiem pierwszym dniem, w którym realnie rozpoczniemy działalność (np. podpiszemy pierwszą umowę) będzie 1 stycznia, okres preferencyjny skończy się nam 30 czerwca (ponieważ działalność trwała 6 pełnych miesięcy). Wystarczy jednak rozpocząć ją 2 stycznia, a wówczas 6 pełnych miesięcy będzie trwało prawie siedem, bo do 31 lipca.

O jakich dokumentach musisz pamiętać?

W chwili rozpoczęcia działalności gospodarczej musisz zgłosić się do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA. Z kolei po upływie 6 miesięcy zwolnienia konieczne jest wyrejestrowanie się z ubezpieczenia na druku ZUS ZWUA, a następnie zgłoszenie się do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA

Mały ZUS plus – preferencje na dalszym etapie

Po zakończeniu korzystania z Ulgi na start można przystąpić do preferencyjnego ZUS dla nowych firm, który opłacany jest przez kolejne 24 miesiące. Dla przedsiębiorców z dłuższym stażem ustawodawca przewidział również inne rozwiązanie.

Tzw. mały ZUS plus wszedł w życie 1 lutego 2020. Zastąpił podobny program, który nazywał się po prostu „mały ZUS”, lecz miał nieco inne warunki. Mały ZUS plus zakłada, że firmy, które zarabiają najmniej, będą mogły płacić składki ZUS liczone od dochodu. Podobnie jak wcześniej zwolnienie dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne.

Z ulgi mały ZUS+ można korzystać przez 36 miesięcy w ciągu 60 miesięcy działania firmy.

Mały ZUS plus to nie jest to samo, co ulga na start czy preferencyjne składki. To są trzy różne zwolnienia podatkowe, z których firmy mogą skorzystać na zupełnie innych warunkach.

Tarcze antykryzysowe

Drugą opcją dla szukających „zwolnienia” z ZUSu jest zgłoszenie się o pomoc w ramach tarczy antykryzysowych. Rząd przewidział wsparcie przedsiębiorców w związku z pandemią COVID-19 i jej skutkami. Tarcza ma obecnie dziewięć odsłon, a warunki ostatniej z nich zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw 21 grudnia 2021.

Nowa tarcza jest skierowana do branż, które muszą dostosować się do utrudnień związanych z grudniowymi obostrzeniami. Ważne jest to, że firmy te powinny na 31 marca 2021 roku prowadzić działalność gospodarczą oznaczoną jednym z wymienionych kodów PKD, czyli w jednym z wymienionych obszarów aktywności.