Zakładanie działalności gospodarczej

Zastanawiasz się nad założeniem jednoosobowej działalności gospodarczej. Jakie dokumenty i w jakich terminach należy złożyć? Do jakich urzędów musisz się zgłosić?

W tym artykule krok po kroku wskażę informacje istotne dla przeszłego przedsiębiorcy. Taka osoba, musi zwrócić uwagę na kilka podstawowych kwestii. Jest to oczywiście sam fakt zgłoszenie rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, a także ewentualne zgłoszenie do VAT, rejestracja do VAT-UE oraz w ZUS.

Rejestracja jdg

Odnosząc się do art. 14 ust. 1 w związku z ust. 2 ustawy z dnia 2.07.2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, należy zauważyć że przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą składając wniosek CEIDG-1. Zgłoszenie musi nastąpić najpóźniej w dniu rozpoczęcia wykonywania działalności. Osoba ma też prawo złożyć wniosek wcześniej i określić w nim datę późniejszą, niż dzień złożenia wniosku.

Przykładowo osoba, która chciałabym prowadzić działalność od dnia 1.12.2016 może złożyć wniosek np. 26.09.2016 i wskazać w nim datę rozpoczęcia 1.12.2016. Najpóźniej natomiast zgłoszenia należy dokonać dnia 1.12.2016 r. aby od tego dnia działalność funkcjonowała.

Formy składania wniosków są następujące :

• elektroniczne – logując się na stronie CEIDG, wypełniając wniosek online i podpisując go elektronicznie,
• przygotowanie wniosek online, a następnie potwierdzenie danych w urzędzie gminy lub miasta w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia (należy zapamiętać nr wniosku), w sytuacji niedopełnienia obowiązku w terminie, wniosek zostanie anulowany,
• osobiście składając druku w formie papierowej w odpowiednim urzędzie,
• pocztą, przesyłając dokument listem poleconym wraz z podpisem notarialnie potwierdzonym.

Wniosek można złożyć w dowolnym urzędzie gminy lub miasta. Rejestracja w CEIDG jest wolna od opłat.

Jeśli wniosek o wpis do CEIDG będzie niepoprawny to:

• gdy został złożony on-line – system CEIDG poinformuje niezwłocznie o niepoprawności wniosku,
• gdy został złożony w urzędzie gminy – organ gminy niezwłocznie wzywa do skorygowania lub uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni roboczych.

PIT, PPE

Przyszły przedsiębiorca wypełniając druk CEIDG-1 musi określić jaką formę opodatkowania działalności wybiera. Jeśli chodzi ogólnie o kwestię przepisów, to mamy cztery możliwości :

• zasady ogólne,
• podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• karta podatkowa.

Rozliczenie według zasad ogólnych, to rozwiązanie dostępne dla wszystkich przedsiębiorców. W pozostałych przypadkach, akty prawne określają szereg wyłączeń. Każdy przedsiębiorca musi indywidualnie podejść do tematu i w odniesieniu do rodzaju działalności wybrać rozwiązanie dostępne i najbardziej korzystne dla siebie.

VAT

Trzeba przyznać, że w ustawie z dnia z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług przedstawione są różne możliwości. Sytuacja podatnika zależna jest w głównej mierze od usług, jakie świadczy w ramach działalności gospodarczej. Wszystkich podatników podzieliłam na trzy grupy. Mianowicie będą, to przedsiębiorcy, którzy:

• muszą zgłosić się do VAT,
• nie mogą zgłosić się do VAT – muszą obligatoryjnie prowadzić sprzedaż zwolnioną,
• mają możliwość wyboru.

Kto musi zgłosić się do VAT?

Zgodnie art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek ten ciąży między innymi na na podatnikach :

• dokonujących sprzedaży wyrobów (złom) z metali szlachetnych (złoto, srebro, platyna) lub z udziałem tych metali,
• sprzedających towary opodatkowane podatkiem akcyzowym (z wyłączeniem energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych zaliczanych do środków trwałych podlegających amortyzacji),
• świadczących usługi : prawnicze, doradcze, jubilerskie,
• nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Zgłoszenia do VAT w tych przypadkach należy dokonać od dnia rozpoczęcia działalności w urzędzie skarbowym, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania podatnika, na druku VAT-R.

Kto nie może być VAT-owcem?

W art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług mamy wymienione podmioty, które nie mogą zgłosić się do VAT i muszą korzystać z tzw. zwolnienia przedmiotowego (ze względu na rodzaj prowadzonej działalności).

Do tej grupy zaliczamy między innymi:

• lekarzy,
• dentystów,
• psychologów,
• nauczycieli świadczących usługi prywatnego nauczania,
• agentów ubezpieczeniowych.

Kto ma możliwość wyboru?

Przedsiębiorca, który nie zalicza się do żadnej w wyżej wymienionych grup, może zgłosić się dobrowolnie do VAT na druku VAT-R lub skorzystać ze zwolnienia podmiotowego (art. 113. ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług).

Przykładową działalność – taksówkarza, który ma możliwość wyboru sposobu rozliczania, opisałam we wcześniejszym artykule.

Na stronie MF od dnia 26.06.2016 r. można sprawdzić, czy kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT.

 VAT-UE

Zgłoszenia do VAT-UE dokonuje się na druku VAT-R i powoduje ono, że w przypadku polskiego przedsiębiorcy przed NIP-em dodany zostaje przedrostek PL. Ma on znaczenia dla transakcji unijnych. Jest to informacja, dla kontrahenta, że ma do czynienia z osobą prowadzącą firmę, a nie konsumentem.

Kiedy rejestracja jest obowiązkowa?

Przypadki te zostały określone w art. 97 ust. 1 – 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Do tej grupy należą na przykład czynni podatnicy VAT, dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy lub nabycia (rejestracja przed pierwszym WDT lub WNT).

VIES

VAT Information Exchange System (system wymiany informacji o VAT) – jest to system w którym możemy sprawdzić, czy dany podatnik jest zarejestrowany do VAT-UE. Należy mieć na względzie to, że dane w nim są aktualizowane w różnych kraja UE z różną częstotliwością i w razie wątpliwości, można skontaktować się na przykład z urzędem skarbowym.

ZUS

ZUS na podstawie danych przekazanych z CEIDG sporządza dokumenty zgłoszeniowe płatnika składek. Przedsiębiorca natomiast samodzielnie w terminie 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, musi dokonać w jednostce ZUS zgłoszenia jako osoba ubezpieczona – art. 36 ust. 3 w związku z ust. 4 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 74 ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Jeśli z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej opłacana będzie wyłącznie składka zdrowotna, zgłoszenia dokonuje się na druku ZUS ZZA. Gdy natomiast będą opłacane składki społeczne i zdrowotna, to wówczas wypełnia się druk ZUS ZUA.

Kwestię tego, czy przedsiębiorcy przysługuje przywilej opłacania preferencyjnych składek opisałam wcześniej.

Ponadto w przypadku obowiązku rozliczania składek za inne osoby, płatnik musi dokonać ich zgłoszenia do odpowiednich ubezpieczeń w terminie 7 dni od daty powstania tego obowiązku.