Kwota wolna od podatku a składka zdrowotna w Polskim Ładzie. Przedsiębiorca zyskuje i traci jednocześnie

Piotr Juszczyk

Stała kwota zmniejszająca podatek dochodowy oraz podwyższenie drugiego progu miały uprościć skalę podatkową i pozwolić oszczędzić przedsiębiorcom. Rzeczywistość jest inna. Zmiany w wyliczaniu składki zdrowotnej oraz brak możliwości zaliczenia jej w koszty, wpływają na niemal każdą propozycję zawartą w ustawie. Zyskujemy tylko pozornie.

Skala podatkowa i kwota wolna od podatku w 2021 r.

Obecnie obowiązująca skala podatkowa daje nam możliwość skorzystania z dwóch progów. Pierwszy próg podatkowy wynosi 17% dla dochodu o wartości nieprzekraczającej 85 528 zł. Wszystko to, co powyżej niego, jest już opodatkowane jest stawką 32%. 

box-icon

ważne

Do konsultacji społecznych trafił projekt zmian podatkowych. Od 1 lipca 2022 r. opodatkowanie na zasadach ogólnych ma się zmienić. Stawka na pierwszym progu zostanie zmniejszona z 17% do 12% oraz zlikwidowana zostanie ulga dla klasy średniej. Możliwe będzie również częściowe zaliczenie w koszty uzyskania przychodu składki zdrowotnej na ryczałcie i liniówce. Będziemy na bieżąco aktualizować treści.

Opodatkowanie w skali pozwala nam również skorzystać z kwoty wolnej od podatku. Obowiązująca obecnie kwota wolna od podatku w ostatnich latach była nowelizowana zaledwie dwa razy – najpierw do wysokości 6 tys. zł a później do aktualnych 8 tys. zł. Czy tak jest rzeczywiście? Dla osób, których dochód nie przekracza 8 tys. oznacza ona, że nie zapłacą podatku dochodowego w ogóle. Nie jest ona jednak stała, a zmienna. Pomiędzy dochodem 8 tys. a 14 tys. zł zmniejsza się już proporcjonalnie, a powyżej 14 tys. zł aż do przekroczenia drugiego progu maleje do 3089 zł. W praktyce oznacza to, że nasz podatek maleje o 525 zł. 

Po przekroczeniu drugiego progu podatkowego kwota wolna od podatku zaczyna całkowicie zanikać. Dlatego podatnicy, którzy osiągają dochody powyżej 127 tys. zł nie mają jej już w ogóle – całość ich dochodu opodatkowana jest podatkiem dochodowym. Budzi to wiele kontrowersji. Jeśli na początku roku zarabiamy trochę mniej, obliczamy sobie kwotę wolną miesięcznie, zaliczamy ulgę podatkową (np. na początku roku), może okazać się przy rozliczeniu PIT, że wyjdzie nam niedopłata podatku. 

Wpływ Polskiego Ładu na wysokość podatków od 2022 r.

Polski Ład z góry zakłada natomiast, że kwota wolna od podatku wynosi 30 tys. zł i będzie obowiązywała wszystkich podatników rozliczających się na skali podatkowej. W związku z powyższym można powiedzieć, że podatnicy nie zapłacą w trakcie roku podatkowego podatku w kwocie ok. 5100 zł (30 000 x 17%). 

W zaproponowanej ustawie mamy również zwiększenie drugiego progu podatkowego (do 120 tys. zł), od którego płacimy już podatek w wysokości 32%.

Jak zatem działa kwota wolna od podatku? Do przekroczenia 1 progu uzyskujemy zwolnienie z 30 tys. zł dochodu; kolejne 90 tys. zł opodatkowane jest stawką 17%., a wszystko powyżej 120 tys. zł stawką 32%

Podstawa opodatkowaniaWysokość podatku
do 120 tys. zł17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 zł
powyżej 120 tys. zł15 300 zł + 32% kwoty dochodu powyżej 120 tys. zł
Wpływ kwoty wolnej od podatku i zwiększonego II progu na podatek dochodowy.

Polski Ład. Jak obliczyć podatek dochodowy w skali podatkowej

Przykładowo jeśli podatnik osiągnął w ciągu roku 140 tys. dochodu, to przy proponowanym wzroście kwoty wolnej od podatku i zwiększeniu drugiego progu zapłaci łącznie 21 700 zł podatku: 15 300 zł podatku od pierwszego progu + 6400 zł od przekroczenia drugiego progu.

Większe zarobki powodują dużo większe podatki, najlepiej widać w dysproporcji pomiędzy podatkiem zapłaconym od 90 tys. zł (ponad 15 tys. zł), a tym od 20 tys. zł (ponad 6 tys. zł).

Realne obciążenie wzrasta – wpływ składki zdrowotnej

Pamiętajmy jednak, że od samego początku płacimy składkę zdrowotną, której nie możemy już odliczyć. Jest to dodatkowym obciążeniem w kwocie 9 procent. Przy drugim progu podatkowym nie płacimy więc w rzeczywistości 32% ale 41% (wg zasad obowiązujących obecnie jest to łącznie 33,25%). 

Dołącz do webinaru i zadaj pytanie. Wyjaśnimy szczegóły ustawy podatkowej: