Kobiety prowadzące działalność gospodarczą i planujące powiększenie rodziny mają szansę na otrzymanie zasiłku macierzyńskiego. Ta opcja wiąże się z wieloma kwestiami, które wymagają wyjaśnienia. W tym poradniku zebraliśmy 11 najczęściej zadawanych pytań o zasiłek macierzyński przedsiębiorczych mam. Zapraszamy do lektury.
1. Jakie warunki muszę spełnić, aby otrzymać zasiłek macierzyński?
Kobiety posiadające własną firmę opłacają obowiązkowo składkę zdrowotną i składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalną, rentową i wypadkową. Składka chorobowa jest dla nich dobrowolna a to właśnie ona decyduje o zasiłku chorobowym i macierzyńskim.W przypadku świadczenia z tytułu macierzyństwa przepisy nie przewidują okresu wyczekiwania. Wystarczające jest zgłoszenie się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przed dniem porodu.
2. Czy podczas ciąży można założyć działalność gospodarczą?
Nie ma żadnych przeciwwskazań aby kobieta, która jest w ciąży założyła firmę. Przepisy gwarantują bowiem, że podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności jest wolne dla każdego na równych prawach.
3. Od czego zależy wysokość zasiłku macierzyńskiego?
Na wartość wypłacanego zasiłku macierzyńskiego ma wpływ ilość i wysokość opłacanych składek chorobowych.
Na wysokość zasiłku wpływa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, od której opłacane są następujące składki: emerytalna, rentowa, chorobowa i wypadkowa.
Minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zależy od tego jak długo prowadzona jest działalność i wynosi:
30% kwoty minimalnego wynagrodzenia – 600,00 zł za 2017 rok (mały ZUS);
60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok – 2 557,80 zł za rok 2017 (duży ZUS).
Przedsiębiorcy mogą zwiększyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jednak do określonego limitu, czyli maksymalnie do 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (10 657,50 zł w 2017 roku).
4. Jak obliczyć wysokość zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy?
W celu ustalenia wysokości świadczenia należy wziąć pod uwagę średnią podstawę z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających wystąpienie niezdolności do pracy (zwolnienie chorobowe lub urodzenie dziecka). Uwzględniamy zatem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z ostatnich 12 miesięcy.
5. Jak ustalić wartość należnego świadczenia przy ubezpieczeniu trwającym przez okres krótszy niż 12 miesięcy?
Od początku 2016 roku zostały zmienione przepisy dotyczące sposobu wyliczania zasiłku macierzyńskiego dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą i podlegającym dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy. Wcześniej wystarczające było opłacenie jednej składki od najwyższej możliwej podstawy, teraz natomiast wartość świadczenia zależy od długości okresu, przez który opłacane są wyższe składki społeczne. Podwyższenie podstawy wymiaru składek za jeden lub kilka miesięcy oznacza proporcjonalne zwiększenie wartości zasiłku.
6. Jaka będzie wysokość zasiłku macierzyńskiego przysługującego kobiecie podlegającej ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż jeden miesiąc kalendarzowy?
W przypadku, gdy przedsiębiorcza mama zgłosi się do dobrowolnego ubezpieczenia tuż przed wystąpieniem niezdolności do pracy (podlega ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż jeden pełny miesiąc kalendarzowy) to wysokość zasiłku macierzyńskiego ustalana jest zawsze w oparciu o najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
7. Czy warto deklarować zwiększoną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne?
Kobiety prowadzące działalność gospodarczą i planujące powiększenie rodziny często decydują się na zwiększenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Na składki społeczne składają się poza chorobową również emerytalna, rentowa i wypadkowa, co oznacza że opłacanie ich od zwiększonej podstawy implikuje nie tylko wyższy zasiłek macierzyński ale jest to również inwestycja w przyszłość.
Istotne jest również, że ustalając wysokość zobowiązania podatkowego za dany okres rozliczeniowy, zapłacone składki społeczne odejmujemy od dochodu lub ujmujemy w kosztach. Oznacza to, że im wyższe składki, tym niższy podatek.
8. Czy kobiety prowadzące firmę i opłacające mały ZUS dostaną „wyrównanie” do 1000 zł wartości świadczenia?
Kobiety prowadzące działalność gospodarczą przez okres krótszy niż 24 miesiące mają prawo do opłacania małego ZUS-u. Te, które nie zdecydują się na zadeklarowanie wyższej podstawy i zgłoszą się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego będą miały prawo do zasiłku, jednak świadczenie będzie niskie. W takim wypadku przedsiębiorcze mamy otrzymają „wyrównanie” do kwoty 1000 zł.
9. Czy można prowadzić firmę podczas pobierania zasiłku macierzyńskiego?
Przedsiębiorcza mama po urodzeniu dziecka ma dwie możliwości:
kontynuowanie prowadzenia działalności gospodarczej (takie rozwiązanie nie wstrzymuje świadczenia),
zawieszenie firmy.
Dodatkowo warto zaznaczyć, że kobieta decydująca się na równoczesne prowadzenia firmy i pobieranie świadczenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że składkę emerytalną i rentową finansuje budżet państwa za pośrednictwem ZUS-u. Przedsiębiorcza mama ma wtedy obowiązek opłacania z tytułu działalności tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne.
10. Jakie dokumenty złożyć w celu otrzymania zasiłku macierzyńskiego z tytułu prowadzonej firmy?
Aby otrzymać zasiłek macierzyński należy dopełnić odpowiednich formalności, czyli złożyć następujące dokumenty do ZUS-u:
Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego wraz z podaniem jego wymiaru i daty rozpoczęcia.
Zaświadczenie lekarskie wskazujące przewidywaną datę porodu – w przypadku ubiegania się o wypłatę zasiłku przysługującego za okres przypadający jeszcze przed dniem porodu.
Skrócony odpis aktu urodzenia dziecka – w przypadku wnioskowania o otrzymanie zasiłku przysługującego za okres począwszy od dnia porodu.
