Ile wynosi zasiłek macierzyński na własnej działalności gospodarczej? Czy kobieta, która pracuje na etacie może równocześnie założyć firmę?

Ciąża zazwyczaj oznacza przerwę w karierze kobiety. Warto mieć na uwadze, że decydując się na dziecko nie trzeba rezygnować z aktywności zawodowej. Dobrym rozwiązaniem może być założenie firmy.

Założenie firmy w ciąży – czy to możliwe?

Wiele kobiet decyduje się przed zajściem w ciążę lub nawet w trakcie ciąży na założenie własnej działalności gospodarczej. Najczęstszym powodem jest chęć równoczesnej pracy i opieki nad dzieckiem.

Ogromna ilość zawodów pozwala na wykonywanie obowiązków w domowym zaciszu, natomiast nie każdy pracodawca wyrazi zgodę na pracę zdalną. Warto wówczas rozważyć rozpoczęcie własnej działalności.

Przepisy gwarantują, że podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności jest wolne dla każdego na równych prawach (oczywiście z zachowaniem warunków określonych przepisami, takich jak pełnoletność).

Oznacza to, że kobieta planująca powiększenie rodziny, a nawet będąca już w trakcie ciąży może w dowolnym momencie założyć własną firmę.

Od czego zależy wysokość zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy?

Wysokość zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy jest zróżnicowana. Zależy ona od podstawy wymiaru opłacanych składek na ubezpieczenie chorobowe.

Przedsiębiorcy opłacają składki społeczne (w tym składkę chorobową) od wybranej przez siebie podstawy zgłaszanej w ZUS-ie na deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

Podstawę wymiaru powyższych składek stanowi zadeklarowana przez przedsiębiorcę kwota, która zgodnie z przepisami ma swoje dolne i górne ograniczenie.

1. Nie może być niższa niż:

  • dla osób opłacających duży ZUS – 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok, czyli 3155,40 zł za rok 2021
  • dla osób opłacających mały ZUS – 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, czyli 840,00 zł

2. Nie może być wyższa (dla osób opłacających zarówno mały, jak i duży ZUS) niż 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, czyli 13.147,50 zł za rok 2016.

Jak otrzymać wysoki zasiłek macierzyński prowadząc działalność gospodarczą?

Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński?

Składka chorobowa jest dobrowolna, prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje tylko przedsiębiorcom, którzy zdecydują się ją opłacać. Nie mamy tutaj żadnego okresu wyczekiwania! Wystarczy, że poród odbędzie się w okresie podlegania pod ubezpieczenie chorobowe – wówczas nabywamy prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Założenie firmy i praca na etacie

Praca na etacie nie stanowi przeciwwskazań do założenia działalności przez kobiety w ciąży. Jednakże należy mieć na uwadze, że prawo do uzyskania zasiłku macierzyńskiego z tytułu prowadzonej firmy jest w tym przypadku ograniczone (zasiłek macierzyński z etatu otrzymasz w każdej sytuacji).

Występuje bowiem tzw. zbieg tytułów do ubezpieczenia: umowa o pracę oraz działalność gospodarcza.

Jeżeli zarabiasz przynajmniej 2800 zł brutto (minimalne wynagrodzenie za pracę w 2021 roku), to z działalności gospodarczej obowiązkowa jest wyłącznie składka zdrowotna. Przedsiębiorca nie ma wówczas prawa do zgłoszenia się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, że zasiłek macierzyński zostanie wypłacony wyłącznie z tytułu umowy o pracę.

Kobieta, która jest zatrudniona na niepełną część etatu i jej wynagrodzenie jest niższe niż 2800 zł brutto, w 2021 roku podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym również z tytułu działalności gospodarczej. Oznacza to, że może zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli to zrobi, otrzyma zasiłek macierzyński zarówno z tytułu umowy o pracę, jak i działalności gospodarczej.

Jak było wcześniej?

Luka w przepisach, z jaką mieliśmy do czynienia w ostatnich latach, spowodowała wiele nadużyć w zakresie zasiłków macierzyńskich dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą. Kobiety będące w ciąży często otwierały fikcyjne firmy tylko po to, aby otrzymać wysokie świadczenie.

Wystarczyło bowiem opłacić jedną składkę społeczną od maksymalnej podstawy, aby otrzymać najwyższy zasiłek macierzyński.

Początkowo bardzo łatwo było uzyskać wysoki zasiłek, nawet gdy firma była fikcyjna i nie wiązała się z wykonywaniem żadnych czynności. Z czasem wzmożone zostały kontrole w tym zakresie. Niezależnie od tego, jak długo prowadzona była działalność i czy faktycznie była prowadzona, młode matki na wstępie ZUS podejrzewał o chęć wyłudzenia pieniędzy, argumentując że jest to niezgodne z zasadami współżycia społecznego.

Straciły na tym, oczywiście, przedsiębiorcze kobiety, którym zależy nie tylko na rodzinie, ale i karierze.

Jak jest teraz?

Kontrowersyjne zasady otrzymywania wysokich zasiłków dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą zostały zmienione od 1 stycznia 2016 roku. Jeżeli kobieta chce założyć firmę przed lub w czasie ciąży, a tym samym uniknąć przerwy zawodowej, to jak najbardziej ma do tego prawo.

Jednakże w przypadku chęci otrzymania wyłącznie wysokiego zasiłku nie będzie to już takie proste, jak dotychczas. Dzięki temu przyszłe matki, które pragną połączyć macierzyństwo z karierą zawodową, nie będą z zasady podejrzane o chęć otrzymania wyłącznie wysokiego zasiłku.

Przepisy nie zmieniły się, jeżeli kobieta podlega ubezpieczeniu chorobowemu przez okres co najmniej 12 miesięcy. Przy obliczaniu wysokości zasiłku macierzyńskiego należy wziąć pod uwagę średnią podstawę z okresu ostatnich 12 miesięcy.

Otrzymanie wysokiego świadczenia z ZUS-u jest dalej możliwe, ale w tym celu należy opłacać najwyższe możliwe składki przez okres 12 miesięcy.

Jeżeli natomiast kobieta podlega ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy i opłaca składki od kwot wyższych niż minimalna podstawa wymiaru składek społecznych, to wysokość zasiłku będzie liczona w inny sposób.

Założenie firmy – formalności, jakich należy dopełnić

Pierwszym krokiem, aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą, jest przede wszystkim uzyskanie wpisu do CEIDG. Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy. Jako miejsce zamieszkania rozumiemy miejscowość, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu.

Następnie można zarejestrować się do VAT-u (o ile chcesz/masz obowiązek zostać czynnym podatnikiem VAT). W tym celu należy złożyć deklarację VAT-R do Urzędu Skarbowego właściwego względem miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.

Pozostaje już tylko rejestracja do ubezpieczeń w ZUS-ie. CEIDG-1 rejestruje przedsiębiorcę wyłącznie jako płatnika składek, dlatego konieczne jest jeszcze zarejestrowanie się jako ubezpieczonego. W tym celu należy złożyć odpowiednią deklarację:

  • ZUS ZUA – w przypadku opłacanych składek społecznych i składki zdrowotnej,
  • ZUS ZZA – gdy opłacana będzie wyłącznie składka zdrowotna.

Zakładanie działalności – formalności ZUS

Prowadzenie firmy w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego

W trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego masz dwie możliwości do wyboru:

  1. Zawieszenie działalności, które wiąże się z zaprzestaniem wykonywania czynności z nią związanych. W tym przypadku nie będzie konieczności odprowadzania żadnych składek do ZUS-u.
  2. Połączenie prowadzenia firmy z wychowywaniem dziecka. Taka możliwość to kolejny przywilej dla przedsiębiorczych mam, gdyż podczas pobierania zasiłku chorobowego prowadzenie firmy jest zabronione.

Kolejnym plusem jest konieczność opłacania z tytułu działalności wyłącznie składki zdrowotnej (składki społeczne finansuje budżet państwa za pośrednictwem ZUS-u).

Zakładanie działalności z inFaktem

Jeśli nie masz czasu na zajmowanie się formalnościami związanymi z założeniem firmy, możesz skorzystać z naszej pomocy i zlecić założenie firmy inFaktowi. Nasi specjaliści zajmą się dokumentacją i pomogą dobrać m.in. najkorzystniejsza formę opodatkowania.