Zawieszenie działalności a upadłość. Co wybrać, gdy firma ma problemy finansowe?

Czasami działalność gospodarcza nie przynosi planowanych korzyści, a wręcz generuje straty. W takiej sytuacji przedsiębiorcy niekiedy decydują się na zamknięcie firmy. Jednak są jeszcze inne opcje: zawieszenie działalności lub złożenie wniosku o upadłości. Jakie są między nimi różnice?

Zawieszenie działalności gospodarczej w CEiDG

Zawieszenie działalności gospodarczej oznacza przerwę w jej prowadzeniu. Należy zaznaczyć, że zawieszenie, w przeciwieństwa do zamknięcia firmy, jest całkowicie odwoływalne. Co oznacza, że po okresie zawieszenia firma wraca do poprzedniego stanu.

Przedsiębiorca musi spełnić dwa główne warunki, aby zawieszenie było zgodne z prawem:

  • w trakcie zawieszenia nie można prowadzić działalności i osiągać z tego tytułu bieżących przychodów. Można jednak wykonywać niektóre czynności, które pozwolą zabezpieczyć źródło przychodów i funkcjonować po odwieszeniu działalności,
  • nie zatrudnianie pracowników – przed zgłoszeniem zawieszenia firmy, należy rozwiązać wszystkie umowy o pracę. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pracownicy przebywają np. na urlopie macierzyńskim lub urlopie wychowawczym.

Najważniejszą korzyścią dla przedsiębiorcy, wynikającą z zawieszenia, jest brak konieczności opłacania składek ZUS i podatku dochodowego. Nie ma również obowiązku składania deklaracji ZUS ani VAT za okres zawieszenia.

Zawieszenie firmy jest decyzją przedsiębiorcy i posiada on dosyć dużą swobodę w tym zakresie. Można zawiesić działalność gospodarczą:

  • z dowolnego powodu – na przykład przejściowych problemów z prowadzeniem firmy, brakiem spodziewanych dochodów, podjęciem pracy na etacie lub gdy z innych osobistych przyczyn przedsiębiorca nie może lub nie chce prowadzić działalności w określonym momencie,
  • na dowolnie długi okres – minimalny okres to jednak 30 dni, maksymalnie – bezterminowo,
  • dowolną ilość razy – zawieszać i odwieszać firmę można wielokrotnie, w uwzględnieniem minimalnego okresu zawieszenia.

Jakie są konsekwencje zawieszenia działalności

Podczas okresu zawieszenia osoba fizyczna prowadząca działalność nie traci statusu przedsiębiorcy. Co za tym idzie, w trakcie zawieszenia można między innymi:

  • przyjmować należności powstałe przed zawieszeniem,
  • osiągać przychody finansowe z czynności sprzed zawieszenia,
  • regulować zobowiązania powstałe przed zawieszeniem,
  • wykonywać czynności niezbędne do zachowania przychodów.

Natomiast do obowiązków zawieszonego przedsiębiorcy należy przede wszystkim:

  • uczestniczenie we wszystkich postępowaniach i kontrolach: administracyjnych, sądowych i podatkowych,
  • wykonywanie obowiązków nakazanych przepisami,
  • składanie corocznych sprawozdań finansowych (zeznanie składa się nawet wtedy, gdy w ciągu roku nie ma żadnego dochodu),
  • prowadzenie księgowości,
  • opłacanie należności publiczno-prawnych (np. podatek od nieruchomości).

Zawieszenie działalności na co najmniej 6 miesięcy powoduje wykreślenie z rejestru podatników VAT. Po okresie zawieszenia następuje ponowna rejestracja bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego.

Zgłoszenie upadłości przedsiębiorcy

Osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, zarejestrowaną w CEIDG, może ogłosić upadłość na zasadach upadłości konsumenckiej. Przedsiębiorca staje się konsumentem w następnym dniu po wykreśleniu z CEiDG.

Postępowanie upadłościowe jest prowadzone na wniosek osoby zadłużonej, który należy złożyć do właściwego sądu. W wyniku orzeczenia sądu upadłościowego może dojść do redukcji lub umorzenia długów.

Do najważniejszych konsekwencji ogłoszenia upadłości należy także zawieszenie wobec dłużnika postępowań windykacyjnych, egzekucyjnych i sądowych o zapłatę oraz zaprzestanie naliczania odsetek od zobowiązań.

Sąd upadłościowy określa w jaki sposób dojdzie do oddłużenia. Sąd może na przykład:

  • ustalić plan spłaty wierzycieli,
  • umorzyć zobowiązania bez ustalenia planu spłaty wierzycieli
  • warunkowo umorzyć zobowiązań bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Zawieszenie działalności czy upadłość – co wybrać?

Zawieszenie działalności gospodarczej nie zmienia statusu przedsiębiorcy, który nadal może być podmiotem postępowań egzekucyjnych czy kontrolnych. Zawieszenie, jako przerwa w prowadzeniu działalności, powoduje, że nie ma obowiązku zapłaty składek ZUS i podatku dochodowego, co jest istotne dla przedsiębiorców, którzy posiadają zadłużenie w ZUS – nie będzie się ono powiększać, a w trakcie zawieszenia można spłacać rozłożone na raty należności z tytułu składek.

Upadłość, na zasadach upadłości konsumenckiej, pozwala realnie się oddłużyć. Cały proces jest przeprowadzany przez sąd i wymaga skompletowania dokumentacji firmowej i prywatnej, w celu przedstawienia sytuacji finansowej osoby składającej wniosek.


Warto pamiętać, że sąd może nie uwzględnić wniosku w całości, gdy dłużnik umyślnie doprowadza do zadłużenia. Istotne jest również, że nie wszystkie długi podlegają umorzeniu, np. alimenty.