Czy składki zdrowotne za 2022 można zapłacić w grudniu i odliczyć je od podatku? Odpowiadamy na Wasze pytanie

Piotr Juszczyk

Zgodnie z obecnym stanem prawnym opłacenie jeszcze przed 1 stycznia 2022 r. składki ZUS (w tym składki zdrowotnej) za miesiąc grudzień, pozwala odliczyć od podatku na starych zasadach składkę zdrowotną. Krótko mówiąc, nie obejmą jej jeszcze zmiany Polskiego Ładu. W związku z tym wielu przedsiębiorców pyta, czy możliwe jest zrobienie nadpłaty na poczet składek zdrowotnych, aby w podobny sposób odliczyć większą ilość składek jeszcze w tym roku. Tu sprawa się komplikuje, ale naszym zdaniem nie będzie to możliwe. 

Skąd się bierze możliwość odliczenia grudniowej składki zdrowotnej od podatku?

Odliczenie grudniowej składki zdrowotnej na starych zasadach – jeśli zapłacimy ją jeszcze w grudniu 2021 r. – wiąże się z tym, że odliczeniu od podatku podlegają tylko składki zapłacone, a odliczenie następuje w miesiącu ich faktycznego zapłacenia.

Zaległe składki wpłacone po 1 stycznia nie podlegają odliczeniu!

Należy również pamiętać, że jeśli posiadamy jakieś zaległości w opłacaniu składek ZUS z poprzednich miesięcy lub lat, to ich wyrównanie po 1 stycznia 2022 r. również nie pozwoli nam ich odliczyć od podatku. Jeśli więc saldo naszego konta płatnika wskazuje na niedopłatę, lepiej jak najszybciej ją wyrównać do końca grudnia. 

Czy mogę nadpłacić pieniądze na poczet składek ZUS i co mi to da?

Rodzi się zatem pytanie, czy będzie można zastosować podobną regułę dla przyszłych składek. Przykładowo, jeśli przedsiębiorca zdecyduje się wpłacić na swoje indywidualne konto ZUS 5 tys zł. jeszcze w grudniu, robiąc nadpłatę – czy będzie mógł je odliczyć od podatku? Jak do tego podejdzie ZUS? Jest kilka spraw, które trzeba wziąć pod uwagę.

ZUS sam ustala kolejność składek

Po pierwsze nie wiemy, w jakiej kolejności ZUS zaksięguje wpłaty na konkretne składowe ubezpieczenia. Oznacza to, że w pierwszej kolejności ureguluje on zaległości. Nie wiemy, czy z tej kwoty zostanie pokryte ubezpieczenie zdrowotne, na którym nam zależy. Wpłacamy bowiem całość na indywidualne konto, a nie na subkonta każdej ze składek. 

Nie znamy wysokości składki zdrowotnej

Drugim ważnym czynnikiem jest to, że nie znamy wysokości składek ubezpieczeniowych oraz składki zdrowotnej, jaka będzie obowiązywała w 2022 r. Składka płacona do 10 stycznia 2022 r. dotyczy bowiem grudnia 2021 – jej wysokość została ustalona na podstawie wartości przeciętnego wynagrodzenia za czwarty kwartał ubiegłego roku. Różnica polega na tym, że od 1 stycznia nie będzie możliwości jej odliczenia. Wiemy więc ile wynosi składka i jeśli opłacimy ją do 31 grudnia 2021 r. – odliczymy ją od podatku. Jeśli po 1 stycznia 2022 r., takiej możliwości już mieć nie będziemy.

Wysokość miesięcznych składek w 2022 r. będzie jednak liczona od indywidualnej podstawy podatnika, a w związku z tym nie przewidzimy, jak wysoka będzie składka zdrowotna właściwa dla naszej formy opodatkowania na nowych zasadach.

Odliczeniu od podatku podlega konkretna składka, a nie nadpłata na koncie

Po trzecie wypełniając co miesiąc druk ZUS DRA – czy to osobiście, czy przez naszego księgowego – będziemy musieli określić ile wpłaciliśmy na konkretne składki. Jeśli wpłata będzie mniejsza niż ta, która zostanie nam wyliczona zgodnie z nowymi zasadami, powstanie na naszym subkoncie niedopłata, którą będziemy musieli wyrównać. Odliczeniu od podatku podlega bowiem konkretna składka zdrowotna, a nie nasza nadpłata na konto indywidualne.

Interpretacje podatkowe mogą okazać się niekorzystne dla podatników

Nie wiemy również jak do całej sprawy podejdzie ZUS, który może wnieść o interpretację przepisów, a ta może okazać się dla nas niekorzystna. Urząd skarbowy również może odrzucić naszą wcześniejszą nadpłatę i nie uznać jej zaliczenia do kosztów. W związku z tymi faktami niepotrzebnie ulokujemy w ZUS pieniądze, a koniec końców w rozliczeniu ZUS DRA wielu przedsiębiorców i tak pojawi się niedopłata oraz obowiązek jej wyrównania.

Obecna ustawa podatkowa Polskiego Ładu nie mówi nic o tym i nie reguluje przepisów w tej sprawie, co jest problematyczne. Interpretacje podatkowe oczywiście nie mają mocy wiążącej na miarę ustawy i można zaskarżyć je w sądach administracyjnych, dochodząc tam rozstrzygnięcia. Będzie to jednak kosztować przedsiębiorcę czas i pieniądze bez gwarancji uznania jego roszczeń. 

Nadpłata na poczet składek ZUS jest bezskuteczna

W naszej ocenie zrobienie nadpłaty na indywidualnym koncie ZUS z myślą o odliczeniu przyszłorocznej składki zdrowotnej jest bezskuteczne i nie rozwiąże problemu, który generuje nowy Polski Ład.