Urlop dla samozatrudnionych – na czym polega i jak działa urlop wypoczynkowy dla przedsiębiorców?

Własna działalność a urlop wypoczynkowy – ta kwestia jest często pewną niewiadomą dla osób, które planują założyć jednoosobową działalność gospodarczą. Jak wygląda urlop na B2B, czy taka przerwa przysługuje samozatrudnionym oraz jak skorzystać z tego uprawnienia? Podpowiadamy!

Kim jest osoba samozatrudniona?

Samozatrudniony to w dużym skrócie osoba, która podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek. Preferowaną formą zatrudnienia jest tutaj jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG), która polega na prowadzeniu biznesu zazwyczaj na dość niewielką skalę, we własnym imieniu i na własną rzecz. Oczywiście, z czasem tego typu firmy mogą przekształcić się w większe podmioty i np. zatrudniać inne osoby. 

Warto dodać, że każda osoba samozatrudniona musi de facto założyć własną działalność gospodarczą. Z drugiej strony nie każda jednoosobowa działalność gospodarcza jest tożsama z samozatrudnieniem. Jak wspominaliśmy wcześniej, JDG może rozwinąć się w klasyczną firmę współpracującą z wieloma podmiotami, posiadającą własne struktury i kadrę pracowników. Do kwoty przychodu 3499,50 zł miesięcznie możemy też prowadzić nierejestrowaną działalność gospodarczą.

Księgowi inFaktu Ocena Cena

Magdalena Ślusarczyk

9.8 Znakomity

Cena od 239 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Halina Jaśkowska

9.7 Znakomity

Cena od 250 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Dorota Wojciechowska

9.5 Znakomity

Cena od 300 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Zobacz wszystkich księgowych

Czy osoba będąca na samozatrudnieniu ma prawo do urlopu?

Osoba samozatrudniona nie ma prawa do standardowego urlopu. Wynika to z faktu, że własna działalność gospodarcza nie kwalifikuje się jako stosunek pracy, więc nie podlega płatnemu urlopowi wypoczynkowemu. Prowadząc JDG, można jednak samemu dowolnie wyznaczać sobie dni wolne, co traktowane jest jako duże udogodnienie. Coraz więcej firm oferuje jednak „płatny urlop” w ramach B2B, np. 20-30 dni wolnych rocznie.

Jaka jest różnica między urlopem pracownika etatowego a „urlopem” przedsiębiorcy

Urlop na B2B znacznie różni się od tego, co oferują pracodawcy swoim pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Pracownik etatowy może w określonych sytuacjach skorzystać z przerwy w wykonywaniu obowiązków. W ramach urlopów pracowniczych można wymienić m.in. urlop wypoczynkowy, szkoleniowy czy okolicznościowy. Przerwa w świadczeniu pracy jest płatna.

W przypadku urlopu na działalności gospodarczej polega to na samodzielnym wyznaczeniu sobie czasu wolnego od pracy, jednak nie jest on w żaden sposób płatny. Podstawową przesłanką pozwalającą ubiegać się o urlop jest zaistnienie stosunku pracy.

Warto jednak dodać, że niektóre firmy w ramach benefitów pracowniczych dla osób zatrudnionych na B2B oferują płatne dni wolne. To ciekawe rozwiązanie, które z pewnością jest atutem dla wszystkich, którzy potencjalnie rozważają współpracę B2B.

Czy samozatrudnionym na umowie B2B przysługuje urlop?

Co do zasady – nie. Z mocy prawa taki urlop nie przysługuje. Jednak umowa B2B a urlop to kwestia, która regulowana jest pomiędzy podmiotem zatrudniającym a samozatrudnionym. Wszystko zależy tu od treści podpisanej umowy. Może się bowiem zdarzyć, że będzie ona zawierała informacje dotyczące płatnych dni wolnych, a także zasady ich przyznawania.

Na czym polega urlop u samozatrudnionego?

Umowa B2B pomiędzy pracodawcą a osobą samozatrudnioną ma zazwyczaj cechy umowy zlecenie lub umowy o dzieło. Co do zasady nie zachodzi tu jednak stosunek pracy, więc kwestia urlopowa musi być doprecyzowana oddzielnie w umowie. W niektórych firmach urlop na B2B jest płatny, co traktowane jest jako dodatkowy benefit.

Samozatrudniony, który prowadzi własną działalność gospodarczą i współpracuje z różnymi podmiotami, może decydować o urlopie w sposób dowolny. Oczywiście takie dni wolne nie są tutaj płatne.

Czy samozatrudniony sam decyduje o tym, kiedy i na jak długo wstrzymuje świadczenie usług lub produkcję?

Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się z dużą swobodą działania. Co do zasady samozatrudniony może samodzielnie decydować, kiedy i w jaki sposób wykonuje swoje codzienne zadania. Ma również dowolność w zakresie ustalania dni wolnych od pracy. Zależy to też oczywiście od ustaleń z kontrahentem – niektóre usługi muszą być wykonane w określonym czasie i miejscu.

W praktyce jednak wiele umów B2B wykazuje znamiona umowy o pracę. Mamy wtedy do czynienia z tzw. pozorną działalnością gospodarczą. Choć w umowie B2B nie powinny znajdować się takie zapisy, to zdarza się, że pracodawca jasno określa miejsce i czas pracy (w tym także dni wolne od pracy), zapewnia sprzęt do pracy oraz pojawia się osoba przełożona. Spełnienie tych przesłanek sprawia, że kontrakt B2B jest łamaniem praw pracowniczych i może znaleźć się pod lupą Państwowej Inspekcji Pracy.

Co z urlopem samozatrudnionego i formalnościami związanymi z ZUS i podatkami?

Ponieważ urlop na samozatrudnieniu nie podlega tym samym przepisom, które obowiązują w przypadku umowy o pracę, również kwestie dotyczące ubezpieczeń społecznych czy podatków są tutaj inne. Dni wolne, które samodzielnie wyznacza sobie przedsiębiorca, nie wiążą się z zobowiązaniami wobec ZUS czy urzędu skarbowego. 

Samozatrudniony nie musi więc wypełniać żadnych oddzielnych deklaracji czy składać dokumentów do stosownych instytucji dotyczących dni wolnych od pracy.

Czy można zawiesić działalność gospodarczą na czas urlopu?

Przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników, ma w każdym przypadku prawo do zawieszenia działalności gospodarczej – także wtedy, gdy wybiera się na urlop. Taka procedura wiąże się m.in. z nieopłacaniem składek ZUS. Warto jednak pamiętać, że zawieszenie musi trwać minimum 30 dni. Aby było najkorzystniejsze pod względem kosztów (składka zdrowotna jest niepodzielna), dobrze jest dokonać go pierwszego dnia miesiąca.

Na czym polega zawieszenie działalności? To czynność, podczas której wstrzymujemy się od wykonywania pracy. W takim okresie można jednak prowadzić czynności niezbędne do zachowania źródeł przychodu, otrzymywać należności i regulować zobowiązania, a także osiągać przychody, ale z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia.

Jak osoba na samozatrudnieniu może przygotować się do „urlopu” w JDG?

W oficjalnym rozumieniu litery prawa nie ma czegoś takiego, jak urlop dla przedsiębiorców. Płatne dni urlopowe dotyczą bowiem zatrudnionych na podstawie stosunku pracy. Niemniej, nie wyklucza to sytuacji, gdy samozatrudniony sam zaplanuje sobie dni wolne lub są one przedmiotem umowy z klientem.

Aby jak najlepiej przygotować się do tego faktu, warto m.in.:

• poinformować kontrahentów – samozatrudniony, który wybiera się na urlop, przestaje wykonywać obowiązki. Dobrze jest wcześniej poinformować o tym fakcie firmy, z którymi współpracujesz
• pamiętać o swoich zobowiązaniach – przebywanie na urlopie nie zwalnia Cię z obowiązku opłat podatków czy ubezpieczeń społecznych, a także faktur i innych zobowiązań Twojej działalności
• zadbać o finanse – okres urlopowy w przypadku JDG jest często czasem bez dochodu, dobrze więc wcześniej zabezpieczyć odpowiednie sumy, które pozwolą na spokojny odpoczynek bez zmartwień
• zaplanować zawieszenie działalności – w niektórych przypadkach (np. urlop dłuższy niż 30 dni) korzystne może być czasowe zawieszenie działalności. Pozwoli to m.in. uniknąć opłacania składek ZUS

Czym jest workation?

Będąc zatrudnionym na B2B, urlop może przybrać formę tzw. workation. To słowo to połączenie słów praca („work”) oraz wakacje („vacation”). Pod pojęciem kryje się możliwość wykonywania pracy zdalnej z dowolnego miejsca na świecie. Ten trend pozwala łączyć odpoczynek z czasem na pracę i bywa świetnym rozwiązaniem w przypadku urlopów na B2B.

Workation to rozwiązanie, które nie doczekało się odrębnych przepisów prawnych, jednak wielu pracodawców chętnie zgadza się na takie połączenie wyjazdu z realizowaniem codziennych obowiązków. Oczywiście dotyczy to wybranych branż, w których możliwa jest praca zdalna (marketing, IT, księgowość, grafika komputerowa etc.).   

Podsumowanie

Urlop na działalności gospodarczej różni się znacząco od tego, który przysługuje pracownikom etatowym. Osoby prowadzące JDG nie mają de facto prawa do płatnego urlopu, jednak mogą samodzielnie decydować o swoich dniach wolnych. W przypadku urlopu na B2B niektóre firmy oferują jako benefit dodatkowe dni wolne. Nie jest to jednak regułą i wszystko zależy od umowy, którą podpisujemy z nowym pracodawcą.

Samozatrudnienie z jednej strony daje więc sporą elastyczność. Z drugiej strony warto jednak pamiętać, że kwestie urlopowe wymagają tu odpowiedniego planowania, tak by uniknąć np. problemów finansowych.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania o urlop dla samozatrudnionych

Własna działalność a urlop – to kwestia, która rodzi wiele pytań. Sprawdź, o czym jeszcze warto pamiętać, będąc samozatrudnionym.

Czy na własnej działalności można iść na urlop?

Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, nie możesz skorzystać z płatnego urlopu, w taki sam sposób, jak pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Nie oznacza to oczywiście, że nie możesz zorganizować dni wolnych – masz w tym zakresie pełną dowolność, jednak najczęściej to rozwiązanie będzie wiązało się z brakiem dodatkowych środków.

Ile urlopu na samozatrudnieniu?

Urlop na B2B nie ma określonego wymiaru, ponieważ samozatrudnienie nie podlega przepisom Kodeksu pracy. Jeśli Twój pracodawca oferuje Ci taki rodzaj umowy, koniecznie ustalcie, jak będzie wyglądała kwestia urlopu na działalności gospodarczej. Niektóre firmy zatrudniające na podstawie kontraktów B2B, zapewniają bowiem swoim pracownikom płatne okresy urlopowe. Traktowane jest to jako dodatkowy benefit.

Czy na B2B przysługuje urlop?

Zgodnie z literą prawa nie ma możliwości wzięcia płatnego lub bezpłatnego urlopu na B2B, jednak wyjątek stanowią sytuacje, gdy takie rozwiązanie zostało wcześniej ujęte w umowie o współpracy. Warto więc zadbać o taki zapis, który będzie satysfakcjonujący dla obu stron – samozatrudnionego i firmy, z którą współpracuje.