Najważniejsze informacje w pigułce
Działalność nierejestrowana
Na czym polega działalność nierejestrowana i jakie wiążą się z nią obowiązki? Czy istnieje limit przychodu? Sprawdź wszystkie istotne informacje i przekonaj się, czy działalność bez rejestracji jest dla Ciebie.
Działalność nierejestrowana – na czym polega?
Działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa. Możesz ją prowadzić, jeżeli chcesz sprawdzić swój pomysł na biznes. Działalność ta, nawet jeśli przybiera wszystkie cechy działalności gospodarczej, to ze względu na osiągany przychód może być z niej wyłączona. Działalność nierejestrowana charakteryzuje się między innymi:
- brakiem rejestracji w CEIDG,
- brakiem rejestracji do ZUS i opłacania składek ZUS,
- brakiem obowiązku opłacania zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku,
- prowadzeniem ewidencji przychodów,
- koniecznością rozliczenia dochodów w zeznaniu rocznym.
Kiedy możliwe jest prowadzenie działalności nierejestrowanej?
Działalność nierejestrowana jest możliwa, gdy:
- Twoje miesięczne przychody nie przekraczają 75% minimalnego wynagrodzenia (od 1 lipca 2023 r. jest to 2700 zł),
- w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywałeś/aś lub miałeś/aś zawieszoną działalności gospodarczą,
- nie będziesz wykonywał/a czynności, które nie wymagają koncesji, zezwoleń ani wpisu do rejestru działalności regulowanej.
Skontaktuj się z Księgowym
Zamów rozmowę z Księgowym inFaktu, z którym będziesz mógł porozmawiać o biznesie.
Działalność nierejestrowana – jakie można prowadzić?
Działalności nierejestrowanej nigdzie nie zakładamy. Tego typu działalności nie rejestrujemy również w ZUSie czy też Urzędzie Skarbowym. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy chcesz być podatnikiem VAT czynnym, lub w momencie gdy przepisy tego wymagają (ze względu na to, czym się zajmujesz). W takim przypadku będzie niezbędne uzyskanie NIP. Obecnie trwają prace nad możliwością dokonania rejestracji do VAT bez numeru NIP. Zmiany miałyby zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.
Prowadząc działalność nierejestrowaną, zaleca się prowadzenie ewidencji przychodu. Na żądanie zleceniodawców należy wystawiać uproszczony rachunek. Przy działalności nierejestrowanej może również istnieć obowiązek ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Działalność nierejestrowana wbrew pozorom nie jest pozbawiona obostrzeń, dlatego warto weryfikować jej zgodność z przepisami.
Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Działalność nierejestrowaną mogą prowadzić wyłącznie osoby fizyczne, w tym również pod pewnymi warunkami:
- osoby niepełnoletnie,
- bezrobotni,
- rolnicy,
- urzędnicy.
Prowadząc działalność nierejestrowaną jako osoba bezrobotna możemy utracić status takiej osoby jeśli:
- będziemy świadczyć usługi w oparciu o umowy zlecenia, agencyjne, umowy o dzieło, z wyłącznie umów sprzedaży,
- sprzedaż w danym miesiącu przekroczy 50% minimalnego wynagrodzenia.
Zalety działalności nierejestrowanej
Największą zaletą działalności nierejestrowanej jest minimum formalności, tj.:
- brak rejestracji,
- uproszczone rozliczanie,
- brak opłacania składek ZUS.
Brak konieczności załatwiania spraw w urzędzie sprawia, że działalność nierejestrowana może być atrakcyjną metodą na sprawdzenie swojego biznesu w praktyce.
Działalność nierejestrowana – obowiązki
Do obowiązków osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną należy przede wszystkim:
- ewidencjonowanie przychodów;
- pilnowanie limitu przychodów;
- dokonanie rozliczenia rocznego;
- wystawianie rachunków na żądanie;
- przestrzegania praw konsumentów.
Działalność nierejestrowana – jaki limit przychodu?
Limit przychodu w działalności nierejestrowanej ustalany jest od minimalnego wynagrodzenia. Do 30 czerwca 2023 r. było to 50% minimalnego wynagrodzenia. Za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. limit wynosił 1745 zł. Od 1 lipca 2023 r. limit ten został podniesiony do 75%, jednocześnie zmieniła się wartość minimalnego wynagrodzenia, co oznacza, że obecnie limit wynosi 2700 zł. Po przekroczeniu limitu przychodu, masz 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej w CEIDG.
Działalność nierejestrowana a umowa zlecenia
Prowadząc działalność rejestrowaną i jednocześnie posiadając umowę zlecenie, może wystąpić obowiązek podlegania składom ZUS. Formalności związane ze zgłoszeniem i opłacaniem składek do ZUS będą ciążyć na zleceniodawcy, przy czym nie zawsze będzie podlegać obowiązkowi zgłoszenia do ZUS i opłacania składek. Zwolnienie z ZUS obejmuje np. uczniów/studentów do 26 rż.
Działalność nierejestrowana a urząd skarbowy
Prowadząc działalność nierejestrowaną, jesteś zwolniony/a z opłacania zaliczek na podatek w trakcie roku. Nie oznacza to jednak, że nie musisz w ogóle zapłacić podatku. Po zakończonym roku, dochody z działalności nierejestrowanej musisz rozliczyć w zeznaniu rocznym PIT-36 i zapłacić podatek. Rozliczenia rocznego jak i zapłaty podatku należy dokonać do końca kwietnia po zakończonym roku. Rozliczenia dokonujesz w urzędzie skarbowym właściwym według Twojego miejsca zamieszkania.
Co z VATem w działalności nierejestrowanej?
Prowadząca nierejestrowaną działalność przede wszystkim możesz skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Zwolnienie podmiotowe jest możliwe jeśli twoje przychody roczne nie przekraczają 200.000 złotych. Niestety ustawa VAT przewiduje przypadki, w którym musisz być podatnikiem VAT np. świadcząc:
- usług prawniczych i doradczych,
- usług jubilerskich,
- windykacji i faktoringu,
- sprzedaży części do samochodów i motocykli,
- internetowej sprzedaży niektórych produktów, np., komputerów.
W takim przypadku będziesz miał obowiązek rejestracji do VAT i prowadzić rejestry VAT oraz wysłać deklarację JPK_VAT.
Czy trzeba mieć kasę fiskalną w działalności nierejestrowanej?
Przede wszystkim, żeby mówić o kasie fiskalnej to sprzedaż musi być dokonywana na rzecz osób fizycznych, lub rolników zryczałtowanych. Dokonując sprzedaży wyłącznie na rzecz firm, nie wiąże się z posiadaniem kasy fiskalnej. Prowadząc działalność nierejestrowaną, możesz skorzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej pod warunkiem, że Twój roczny przychód na rzecz osób fizycznych i rolników zryczałtowanych nie przekracza 20.000 zł. Przy czym, podobnie jak z podatkiem VAT, istnieją niektóre rodzaje działalności, w których będziesz miał obowiązek korzystać z kasy fiskalnej bez względu na osiągane przychody. Do takich działalności należy np.:
- przewóz osób oraz ich bagażu taksówkami,
- usługi fryzjerskie i kosmetyczne,
- sprzedaż w stacjonarnych placówkach gastronomicznych,
- naprawy pojazdów silnikowych i motorowerów,
- sprzedaż gazu płynnego, sprzętu radiowego i telewizyjnego czy części do silników spalinowych.
Działalność nierejestrowana a koszty
Działalność nierejestrowana pozwala odliczyć od przychodu koszty jej prowadzenia. Ponosząc wydatki, np. na komputer, telefon, samochód, meble, towary, obniżymy przychód, a tym samym nasz dochód do opodatkowania będzie niższy.
Działalność nierejestrowana – kontrole
Działalność nierejestrowana, jak sama nazwa wskazuje, nie jest ewidencjonowana. Organy podatkowe o jej prowadzeniu najczęściej dowiadują się poprzez pryzmat złożonego zeznania rocznego. Nie oznacza, że nie będziesz mieć do czynienia np.: z kontrolą. Działalność nierejestrowana może podlegać kontroli, w trakcie której możesz zostać poproszony o przedstawienie ewidencji obrazującej Twoje przychody. Pamiętaj, że na działalności nierejestrowanej obowiązuje limit przychodu. Jego przekroczenie obliguje do zarejestrowania działalności w CEIDG. Wykazanie podczas kontroli przekroczenia limitu wiązać będzie się ze stwierdzeniem, że od tego momentu prowadzisz już działalność rejestrowaną.
Kontrole nie tylko mogą być ze strony urzędu skarbowego, przy działalności gastronomicznej, może kontrolować Sanepid. Działalność nierejestrowana nie oznacza braku kontroli, zasady jej kontrolowania mogą być tożsame jak przy działalności rejestrowanej.
Ewidencja sprzedaży w działalności nierejestrowanej
Przy działalności nierejestrowanej obowiązkowo musisz prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Ewidencja ta pozwoli Ci przede wszystkim zweryfikować czy nie przekraczasz limitu miesięcznych przychodów. Forma prowadzenia ewidencji może być dobrowolna, zarówno papierowa, w arkuszu kalkulacyjnym jak i specjalnym oprogramowaniu. Ewidencję należy prowadzić na bieżąco, tj. na koniec dnia ujmować naszą sprzedaż. Ewidencja taka może zawierać:
- liczbę porządkową,
- datę sprzedaży,
- wartość sprzedaży,
- wartość sprzedaży narastająco.
Działalność nierejestrowana a rachunki i faktury
Działalność nierejestrowana nie zwalania z wystawiania rachunków i faktur. Na żądanie kupującego, jesteś zobowiązany/a do wystawienia rachunku, na którym powinny się znależć następujące elementy:
- kolejny numer,
- data wystawienia,
- nazwa usługi,
- imię i nazwisko sprzedawcy,
- dane nabywcy,
- kwota do zapłaty.
W przypadku gdy jesteś podatnikiem VAT czynnym lub zażąda tego Twój klient, musisz wystawić fakturę, która będzie zawierała następujące elementy:
- kolejny numer dokumentu,
- data wystawienia,
- nazwa usługi lub produktu,
- jednostka miary i ilość (liczba) dostarczonych produktów lub wykonanych usług,
- kwota należności,
- cena jednostkowa usługi lub towaru,
- imię i nazwisko sprzedającego,
- imię i nazwisko lub nazwa nabywcy oraz jego adres.
Działalność nierejestrowana – i co dalej?
Działalność nierejestrowana to bardzo dobry pomysł jak chcemy sprawdzić swój biznes. Prowadząc taką działalność przedsiębiorca nie ma żadnego ubezpieczenia, z wyłączeniem jeśli jest np. zatrudniony dodatkowo na etacie lub współmałżonek ubezpiecza go. Następnym krokiem po okresie testowym jest założenie np. jednoosobowej działalności gospodarczej, która też pozwoli nadać nam status “poważnego” przedsiębiorcy i wzbudzić większe zaufanie wśród naszych kontrahentów.
Zakładając jednoosobową działalność gospodarczą, nie oznacza, że od razu będziesz musiał ponosi duże koszty jej prowadzenia. Zakładając działalność rejestrowaną możesz skorzystać w ZUS z:
- ulgi na start,
- ZUS preferencyjnego,
- małego ZUS Plus.
Założenie działalności rejestrowanie pozwoli Ci również na pozyskiwanie dofinansowań np. Na start czy z różnych dotacji. Działalność zarejestrowana to krok do dużego rozwoju firmy.
Skontaktuj się z Księgowym
Zamów rozmowę z Księgowym inFaktu, z którym będziesz mógł porozmawiać o biznesie.