Jakie kody ubezpieczeń obowiązują przy przy przejściu z małego na pełen ZUS? Czy zawieszając działalność trzeba się wyrejestrować?

Pierwsze skojarzenie z ZUS to oczywiście obowiązkowe ubezpieczenia, które muszą płacić zarówno pracownicy jak i przedsiębiorcy. Dla osób prowadzących działalność ZUS to nie tylko obciążenie finansowe, ale także szereg formalności do spełnienia – nie zawsze intuicyjnych. W artykule przedstawiamy przykładowe sytuacje, kiedy konieczne jest wyrejestrowanie z ubezpieczeń i ponowne zarejestrowanie.

Koniec małego ZUS-u, czyli zmiana kodu tytułu ubezpieczenia

Najpopularniejszą sytuacją, kiedy przedsiębiorca ma obowiązek wyrejestrować się z ubezpieczeń i ponownie zarejestrować jest przejście z małego ZUS-u na duży. Taka sytuacja dotyczy większości osób prowadzących firmę, czyli tych którzy mają prawo do opłacania preferencyjnych składek ZUS przez pierwsze pełne 24 miesiące.

Po upływie 24 miesięcy trzeba zmienić kod tytułu ubezpieczenia (dla małego ZUS-u przyporządkowany jest kod 05 70 00, a dla dużego 05 10 00). Zawiłe przepisy nakazują nam dokonywanie zmian w zakresie kodu tytułu ubezpieczenia poprzez wyrejestrowanie i ponowne zarejestrowanie do ubezpieczeń, a zatem konieczne jest dostarczenie deklaracji ZUS ZWUA i ZUS ZZA. Wątpliwości mogą pojawić się przy wypełnianiu druku ZUS ZWUA, gdzie trzeba podać przyczynę wyrejestrowania z ubezpieczeń – należy wpisać kod 600 oznaczający, czyli „inną przyczynę wyrejestrowania”.

Koniec małego ZUS – jak wyglądają formalności?

Trzeba mieć na uwadze, że każda zmiana kodu tytułu ubezpieczenia wymaga złożenia deklaracji wyrejestrowującej i zgłoszeniowej.

Przedsiębiorca podejmujący pracę na etacie lub rezygnujący z niej

Osoby prowadzące działalność gospodarczą zazwyczaj zobowiązane są do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zwolnienie z tych pierwszych pojawia się w sytuacji, gdy przedsiębiorca posiada też umowę o pracę i zarabia z tego tytułu przynajmniej minimalną krajową.

Jeżeli mamy obowiązek opłacać zarówno składki społeczne jak i zdrowotne to zgłoszenia w ZUS dokonujemy poprzez złożenie deklaracji ZUS ZUA. Inny formularz, a mianowicie ZUS ZZA przeznaczony jest dla osób podlegających tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

W związku z powyższym, jeżeli przedsiębiorca prowadzi równocześnie firmę i pracuje na podstawie umowy o pracę, a w miarę rozwoju działalności zdecyduje się na poświęcenie uwagi wyłącznie firmie będzie musiał wyrejestrować się z dotychczasowego ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZWUA i ponownie zarejestrować się do wszystkich ubezpieczeń składając deklarację ZUS ZUA. Od momentu rozwiązania umowy o pracę powstaje bowiem obowiązek zapłaty nie tylko składki zdrowotnej, ale również składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Szukasz biura rachunkowego?

Poznaj nowy standard biura rachunkowego

  • Bez dojazdów do Księgowego
  • Bez papierowych faktur
  • Bez marnowania Twojego czasu
Znajdź Księgowego Nie masz firmy? Załóż firmę z inFakt

Odwrotna sytuacja ma miejsce, gdy przedsiębiorca podejmie pracę na etacie, wtedy również składamy wówczas dwa formularze – deklarację ZUS ZWUA (wyrejestrowanie z ubezpieczeń), a następnie druk ZUS ZZA (zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego.

Prowadzenie firmy na etacie a zwolnienie lekarskie

Zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Osoby prowadzące firmę podlegają obowiązkowo następującym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnym, rentowym, wypadkowym. Ubezpieczenie chorobowe, które daje prawo do otrzymania zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego jest dla nich dobrowolne. W celu zgłoszenia do tego ubezpieczenia (możemy to zrobić w dowolnie wybranym terminie), trzeba dopełnić odpowiednich formalności. Objęcie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku, jednak nie wcześniej  niż od dnia, w którym wniosek zostanie przekazany do ZUS-u.

W pierwszej kolejności składamy deklarację ZUW ZWUA (jako kod przyczyny wyrejestrowania podajemy 600, czyli „inną przyczynę wyrejestrowania”), a następnie ponownie wypełniamy druk ZUS ZUA, jednak z uwzględnieniem checi podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Ubezpieczenie chorobowe nie zawsze daje zasiłek – co dalej?

Zmiany w zakresie rodzajów ubezpieczeń

Wszelkie zmiany i korekty dotyczące rodzajów ubezpieczeń zawsze zgłaszane są w ZUS-ie przez wyrejestrowanie i ponowne zarejestrowanie do ubezpieczeń.

Data wyrejestrowania z ubezpieczeń podana na druku ZUS ZWUA powinna być taka sama jak data powstania obowiązku ubezpieczenia wpisana w deklaracji ZUS ZUA / ZUS ZZA.

Podanie błędnego terminu objęcia ubezpieczeniami w deklaracji zgłoszeniowej

W przypadku, gdy przedsiębiorca zgłaszając do ubezpieczeń siebie lub pracownika podał błędny termin objęcia ubezpieczeniami, jedyną możliwością powiadomienia ZUS o nieprawidłowych danych zawartych w deklaracji zgłoszeniowej będzie wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) i ponowne zarejestrowanie z uwzględnieniem odpowiedniego terminu objęcia ubezpieczeniami.

Zawieszenie działalności

Zawieszenie działalności gospodarczej możliwe jest na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Decydując się na przerwę w prowadzeniu firmy dokonywane jest wyrejestrowanie z ubezpieczeń, a po wznowieniu działalności ponowne zarejestrowanie do ubezpieczeń.

W takim przypadku przedsiębiorca nie musi jednak pamiętać o dodatkowych formalnościach w ZUS-ie. Na podstawie aktualizacji wniosku CEIDG-1, informacja o zawieszeniu / odwieszeniu firmy przekazywana jest do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który automatycznie sporządza odpowiednie dokumenty wyrejestrowujące / zgłaszające do ubezpieczeń.

Może się zdarzyć, że w trakcie zawieszenia firmy upłynie okres preferencyjnego ZUS-u. W takim wypadku po odwieszeniu firmy należy samodzielnie złożyć deklarację zgłoszeniową ZUS ZUA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia oznaczającym duży ZUS. Analogiczny obowiązek powstaje, gdy w trakcie przerwy w funkcjonowaniu firmy wystąpiły inne zmiany mające wpływ na obowiązek ubezpieczeń np. podjęta została dodatkowa praca na etacie.

Zawieszenie działalności a obliczanie składek ZUS

Termin na wyrejestrowanie i ponowne zarejestrowanie do ubezpieczeń

O wszelkich zmianach w stosunku do danych wskazanych w zgłoszeniu do ubezpieczeń należy zawiadomić ZUS w terminie do 7 dni od zaistnienia tych zmian. Oznacza to, że we wszystkich omówionych przypadkach przedsiębiorca powinien złożyć formularz ZUS ZWUA, a następnie ZUS ZZA nie później niż do 7 dni od momentu zakończenia okresu małego ZUS-u, rozwiązania umowy o pracę itd.

Nie zapomnijmy o deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA

Wyrejestrowanie z ubezpieczeń i ponowne zarejestrowanie to uciążliwe formalności, których nie da się ominąć, ale to jeszcze nie wszystko. Przypomnijmy, że osoby prowadzące działalność gospodarczą i nie zatrudniające pracowników mają obowiązek złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA tylko za pierwszy pełny miesiąc podlegania ubezpieczeniom, o ile składki opłacane są od najniższych możliwych podstaw. Oznacza to, że gdy np. dokonujemy zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego lub przechodzimy z małego ZUS-u na duży, to musimy pamiętać o dostarczeniu deklaracji ZUS DRA.

Załóż testowe konto i korzystaj za darmo

  • Przekonaj się, jak proste jest wystawianie faktur i dbanie o porządek w dokumentach.
  • Dodatkowo otrzymasz bezpłatne wsparcie specjalistów na infolinii.
  • Wypróbuj też naszą wielokrotnie nagradzaną aplikację mobilną.
  • A gdy Twoje potrzeby wzrosną –  rozpocznij przez inFakt współpracę z księgową lub księgowym.

Wystawiaj faktury za darmo

Hasło musi zawierać:
  • 8 znaków lub więcej
  • Małe i wielkie litery
  • Przynajmniej jedną cyfrę
Dla bezpieczeństwa stwórz mocne hasło, którego nie używasz na innych stronach.

Księgowość online bez wychodzenia z domu

  • Bez papieru
  • Bez dojazdów do księgowego
  • Bez marnowania Twojego czasu