Sejm przyjął obniżkę składki zdrowotnej dla przedsiębiorców od 2026 r. – co się zmieni i kto zyska?
4 kwietnia 2025 r. posłowie przyjęli rządowy projekt ustawy, który zakłada nowe zasady naliczania składki zdrowotnej – teraz zajmie się nim Senat. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku, a według premiera skorzystać na nich ma niemal 2,5 miliona przedsiębiorców, jednak nie wszyscy. Przedsiębiorcy z wyższymi przychodami mogą na tych zmianach wręcz stracić, choć nie będzie to od razu widoczne – zauważa Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy inFaktu. Co dokładnie się zmieni i jakie będą tego skutki?
Zmian w składce zdrowotnej ciąg dalszy. Na piątkowym posiedzeniu Sejmu zapadła kluczowa decyzja dotycząca przyszłości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców.
Nowy system naliczania składki zdrowotnej 2026 r. – zasady w pigułce
Przyjęty projekt ustawy wprowadza dwuetapowy model ustalania podstawy składki zdrowotnej. Oznacza to, że wysokość składki będzie liczona w dwóch częściach:
- Część ryczałtowa – 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia
- Część procentowa – naliczana od nadwyżki dochodów lub przychodów przekraczających określony próg
W zależności od formy opodatkowania przedsiębiorcy, zasady naliczania składki będą się różnić:
- Skala podatkowa i podatek liniowy: część ryczałtowa + 4,9% od dochodów przekraczających 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych: część ryczałtowa + 3,5% od przychodów przekraczających 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia
- Karta podatkowa: tylko część ryczałtowa, podstawą będzie 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia (obecnie 9% od całego minimalnego wynagrodzenia)
Ważne
Projekt zakłada również likwidację możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego, co może wpłynąć na efektywne obciążenie przedsiębiorców.
Kto zyska, a kto może zapłacić więcej?
Przyjęte przez Sejm przepisy nieco komplikują sposób naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców – zauważa Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy inFaktu.
W przypadku ryczałtu sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana. Przede wszystkim przedsiębiorcy otrzymają nowy system wyliczania składki, z obowiązkowym naliczaniem powyżej 3-krotności wynagrodzenia. Składka zdrowotna nie będzie już miała stałej wartości, lecz zacznie się zmieniać, co znacznie utrudni kalkulacje, a w szczególności ocenę rentowności działalności.
Piotr Juszczyk
Główny Doradca Podatkowy inFaktu
Jak wylicza Ministerstwo Finansów, na zmianach skorzysta około 2,45 miliona przedsiębiorców. Najwięcej zyskają osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze o umiarkowanych dochodach, rozliczające się ryczałtem lub kartą podatkową.
Jednak nie dla wszystkich zmiany będą korzystne – część przedsiębiorców, szczególnie ci o wysokich dochodach, może zapłacić więcej niż obecnie. Nowy model jest bardziej progresywny – im wyższe dochody lub przychody, tym wyższa składka zdrowotna.
Przedsiębiorcy z wyższymi przychodami mogą na tych zmianach wręcz stracić, choć nie będzie to od razu widoczne. Szczególnie odczują to firmy z branży handlowej, które mają trudne do przewidzenia przychody. Dodatkowym problemem jest fakt, że koszty nie mają wpływu na wysokość składki zdrowotnej.
Piotr Juszczyk
Główny Doradca Podatkowy inFaktu
Spory polityczne i koszt dla budżetu
Projekt ustawy podzielił parlamentarzystów i był przedmiotem intensywnej debaty. Przeciwko nowelizacji opowiedziała Lewica oraz Prawo i Sprawiedliwość, wskazując na ryzyko uszczuplenia środków Narodowego Funduszu Zdrowia.
Według rządowych szacunków, zmiany w systemie składki zdrowotnej oznaczają spadek wpływów do NFZ o około 5 miliardów złotych. Minister Finansów Andrzej Domański zapewnił jednak, że niedobór zostanie zrekompensowany z budżetu państwa w 2026 roku.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Nowe zasady mają obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Rząd argumentuje, że długi okres vacatio legis pozwoli przedsiębiorcom przygotować się do nadchodzących zmian oraz zapewni czas na wdrożenie odpowiednich rozwiązań w systemie podatkowym i ubezpieczeniowym. Teraz projekt ustawy trafi do Senatu, po zatwierdzeniu – do podpisu Prezydenta.
Podsumowanie
Nowelizacja przepisów dotyczących składki zdrowotnej to jeden z ważniejszych tematów dla przedsiębiorców w nadchodzących miesiącach. Nowy model ma na celu większą sprawiedliwość i dopasowanie obciążeń do faktycznych dochodów. Z drugiej strony, nie brakuje głosów krytyki dotyczących wpływu zmian na budżet NFZ oraz ewentualnego wzrostu składki dla lepiej zarabiających. Warto śledzić kolejne etapy legislacyjne i analizować wpływ zmian na własne finanse.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania o zmiany w składce zdrowotnej
Od kiedy będą obowiązywać nowe zasady naliczania składki zdrowotnej?
Nowy system składki zdrowotnej ma wejść w życie 1 stycznia 2026 roku. Rząd celowo przewidział długi okres przejściowy, aby dać przedsiębiorcom i biurom rachukowym czas na przygotowanie się do zmian. Teraz przepisami zajmie się Senat.
Czy po zmianach nadal będzie można odliczać składkę zdrowotną od podatku dochodowego?
Nie. Zgodnie z nowelizacją, możliwość odliczenia zapłaconych składek zdrowotnych od podatku dochodowego zostanie zlikwidowana. To oznacza, że przedsiębiorcy nie pomniejszą już podstawy opodatkowania o wysokość składki zdrowotnej.
Kto skorzysta na nowym modelu składki zdrowotnej?
Na reformie najbardziej skorzystają przedsiębiorcy o niższych i średnich dochodach, zwłaszcza ci rozliczający się ryczałtem lub kartą podatkową. Dla części firm o wysokich dochodach, nowe przepisy mogą oznaczać wyższe obciążenia niż obecnie.
Podziel się nim ze znajomymi
