Roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2022 rok. Jak to zrobić?

Przedsiębiorcy muszą do 22 maja 2023 roku wysłać do ZUS roczne rozliczenie składki zdrowotnej za poprzedni rok. To nowy obowiązek. Podpowiadamy, kogo dotyczy i o czym pamiętać, rozliczając składkę zdrowotną.

Kto musi rozliczyć roczną składkę zdrowotną?

Obowiązek rocznego rozliczenia składki zdrowotnej spoczywa na przedsiębiorcach, którzy w roku 2022 byli opodatkowani:

• na zasadach ogólnych;
• podatkiem liniowym;
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Kogo nie dotyczy ten obowiązek?

Natomiast rocznego rozliczenia składki zdrowotnej nie dokonują przedsiębiorcy, którzy w roku 2022 byli:

• opodatkowani kartą podatkową;
• wspólnikami spółek komandytowych; 
• wspólnikami jednoosobowych spółek z o.o.; 
• twórcami i artystami (o ile nie jest to ich przedmiotem działalności);
• osobami współpracującymi. 

Dzieje się tak dlatego, że dla tych grup składka zdrowotna określana jest w sposób zryczałtowany – nie zależy od przychodu, ani dochodu.

Zawieszenie działalności a rozliczenie roczne składki zdrowotnej

Obowiązek rozliczenia rocznego dotyczy wszystkich osób, które prowadziły działalność w 2022 r. Również w przypadku, jeśli obecnie jest ona zawieszona lub zakończono jej prowadzenie.

Co w sytuacji, jeśli firma była zawieszona w 2022 r.? Nie musisz składać rozliczenia rocznego, jeśli Twoja działalność była zawieszona:

• w przypadku skali podatkowej i podatku liniowego – firma była zawieszona w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 stycznia 2023 r.;
• w przypadku ryczałtu – cały 2022 r.

Wyjątek: Może zdarzyć się tak, że Twoja firma – opodatkowana ryczałtem – była zawieszona przez cały 2022 r. 1 stycznia odwiesiłeś(-aś) działalność przy jednoczesnej zmianie formy opodatkowania na podatek liniowy lub skalę. Wtedy składasz roczne rozliczenie składki zdrowotnej. Więcej na ten temat: Jak rozliczyć roczną składkę zdrowotną przy zmianie formy opodatkowania? Analizujemy różne opcje

Roczna składka zdrowotna – jak ją wyliczyć?

Wysokość rocznej składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania. Poniżej tłumaczymy, jak ją obliczyć.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej – podatek liniowy i skala

Przedsiębiorcy opodatkowani w roku 2022 na: 

• zasadach ogólnych;
• podatku liniowym;

wyliczając składkę zdrowotną, biorą pod uwagę swoje dochody osiągnięte w okresie od stycznia do grudnia 2022. 

Aby dokonać rozliczenia, należy po pierwsze obliczyć wysokość rocznej składki zdrowotnej. Musimy więc:

1. Przeliczyć roczny dochód – czyli przychód osiągnięty w 2022 roku pomniejszamy o poniesione koszty i zapłacone składki społeczne (jeśli nie zaliczyliśmy ich wcześniej do kosztów).
2. Dochód obniżamy o ujemny remanent, o ile taki mieliśmy. 

Warto wiedzieć

Przy rozliczaniu 2023 roku przy ustalaniu rocznej podstawy składki zdrowotnej będziemy brać pod uwagę zarówno remanent ujemny, jak i dodatni.

3. Wyliczamy wartość rocznej składki zdrowotnej. Wynosi ona:

• 9% rocznego dochodu na zasadach ogólnych
• 4,9% rocznego dochodu na podatku liniowym.

Oczywiście w przypadku braku dochodu lub jego niewystarczającej wysokości, w obu przypadkach trzeba zapłacić minimalną składkę zdrowotną. Jest ona określona na podstawie minimalnego wynagrodzenia krajowego obowiązującego w danym roku. Za 2022 rok wynosi 3 250,80 zł. Liczymy ją jako 9% minimalnej podstawy rocznej składki zdrowotnej, czyli kwoty 36 120,00 zł (12 miesięcy x 3 010,00 zł).

Następnie sumujemy należne składki za okres od 1 lutego 2022 do 31 stycznia 2023 wyliczone na podstawie dochodów za rok 2022.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej na ryczałcie

Inne zasady wyliczenia rocznej składki zdrowotnej obowiązują osoby opodatkowane w 2022 roku ryczałtem. W ich przypadku rok składkowy trwa od 1 stycznia do 31 grudnia. 

Wysokość rocznej składki zdrowotnej u ryczałtowców uzależniona jest od przychodu za cały rok 2022. Wynosi ona 9% podstawy wymiaru składki.

Wysokość rocznej składki zdrowotnej na ryczałcie

Roczna składka zdrowotna na ryczałcie dla przedsiębiorcy, który prowadził działalność przez całe 12 miesięcy, wynosi – zależnie od rocznego przychodu:

• do 60 tys. zł przychodu – (9% x 44 791,44 zł) – 4 031,23 zł;
• między 60 tys. zł a 300 tys. zł – (9% x 74 652,48 zł) – 6 718,72 zł;
• powyżej 300 tys. zł – (9% x 134 374,44 zł zł) – 12 093,70 zł.

Podane w nawiasach wartości to kwoty odpowiadające rocznym podstawom wymiaru składki dla poszczególnych progów przychodu.

Ważne

Jako ryczałtowiec, który płacił składkę zdrowotną w ciągu roku na podstawie narastających przychodów, musisz zdawać sobie sprawę, że z rozliczenia rocznego może wynikać konieczność dopłaty do rocznej składki zdrowotnej.

Oczywiście, dopłata (lub zwrot) wynikający z rocznego rozliczenia dotyczyć też może przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, ale to właśnie ryczałtowcy są w grupie największego zagrożenia przykrą niespodzianką w postaci dopłaty.

Do kiedy roczne rozliczenie składki zdrowotne za 2022 rok?

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej musisz przekazać do ZUS w terminie do 22 maja. Termin ten dotyczy wszystkich niezależnie od formy opodatkowania (skala, liniówka i ryczałt).

Do 22 maja musisz też uregulować niedopłatę, jeżeli wynika ona z rocznego rozliczenia składki. W przypadku, gdy nie dokonasz rocznego rozliczenia składu zdrowotnej, ZUS zrobi to za Ciebie. Warto jednak samodzielnie wywiązać się z tego obowiązku, by mieć pełną jasność co do wyliczonych kwot.

Jak dokonać rozliczenia rocznego składki zdrowotnej? 

Roczną składkę zdrowotną rozliczysz:

• w deklaracji rozliczeniowej DRA – jeśli płacisz składkę zdrowotną tylko za siebie;
• w raporcie imiennym RCA – jeśli opłacasz składki także za innych ubezpieczonych.

Zrobisz to w deklaracjach za kwiecień 2023 roku. 

Dane dotyczące rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne musisz wykazać w bloku XII deklaracji rozliczeniowej DRA lub bloku III.F raportu imiennego ZUS RCA.