Praca zdalna w Kodeksie pracy. Sprawdź nowe przepisy

Od 7 kwietnia 2023 roku zmienia się Kodeks pracy. Wchodzą w życie przepisy regulujące pracę zdalną. Chociaż coraz więcej osób w Polsce wykonuje swoją pracę z domu, do tej pory ta kwestia nie była uregulowana w Kodeksie. Sprawdź, co się zmieni.

Praca zdalna oznacza wykonywanie obowiązków służbowych z miejsca wskazanego przez pracownika. Home office może dotyczyć całego wymiaru czasu pracy albo tylko jego części (hybrydowo). Pracownik sam określa miejsce, z którego będzie pracować zdalnie. Nie ma tu jednak pełnej swobody – musi uzgodnić je z pracodawcą.

Praca zdalna – w umowie, na polecenie lub wniosek

Nowe przepisy przewidują kilka możliwości ustalenia pracy zdalnej między pracodawcą a pracownikiem.

Na etapie zawierania umowy

Miejsce wykonywania pracy – wskazane przez pracownika i zaakceptowane przez pracodawcę – będzie wpisane w umowie o pracę.

Na polecenie pracodawcy 

Będzie on mógł wydać takie polecenie w przypadku: 

• stanu nadzwyczajnego i epidemii (do 3 miesięcy po ich odwołaniu);
• w wyniku działania siły wyższej, kiedy nie może zapewnić pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Jest tu jednak pewien haczyk. Zanim pracodawca “wyśle” pracownika na home office, musi uzyskać od niego oświadczenie, że posiada on warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy z domu.

Ważne

W konsekwencji polecenie pracy zdalnej przez pracodawcę będzie możliwe wyłącznie z przyczyn niezależnych, losowych i na czas określony, a pracownik będzie posiadał odpowiednie warunki do pracy zdalnej.

Na wniosek pracownika

Pracownik może wnioskować o wykonywanie pracy zdalnie. Co ważne, taki dokument nie jest wiążący dla pracodawcy – może nie wyrazić zgody. Ustawa przewiduje jednak pewne wyjątki. Nie można odmówić pracy zdalnej m.in.:

• rodzicom wychowującym dzieci do 4 roku życia;
• rodzicom dzieci niepełnosprawnych i wymagających specjalnej opieki;
• kobietom w ciąży;
• osobom, które opiekują się niepełnosprawnym członkiem rodziny (lub zamieszkującym wspólne gospodarstwo domowe).

Ważne

Również w odniesieniu do powyższych grup pracodawca może nie wyrazić zgody na pracę zdalną. Ale tylko wtedy, kiedy nie jest ona możliwa ze względu na rodzaj lub organizację wykonywanej pracy.

Okazjonalna praca zdalna

Ustawa przewiduje też tzw. incydentalną pracę zdalną – w wymiarze do 24 dni w danym roku kalendarzowym. Może wnioskować o nią pracownik.

Księgowi inFaktu Ocena Cena

Celina Rus

9.5 Znakomity

Cena od 200 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Jadwiga Troczyńska

9.8 Znakomity

Cena od 220 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Izabela Tomczak-Dogońska

9.9 Znakomity

Cena od 298 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Zobacz wszystkich księgowych

Jakie prawa i obowiązki ma pracodawca w związku z pracą zdalną?

Przepisy wprowadzają nowe obowiązki dla pracodawcy. Chodzi przede wszystkim o pokrywanie części kosztów, które ponosi pracownik wykonujący pracę zdalną. 

Obowiązki pracodawcy:

• zapewnia pracownikowi materiały i narzędzia niezbędne do pracy;
• pokrywa koszty związane z instalacją, serwisem i eksploatacją tych narzędzi;
• zapewnia szkolenia i pomoc techniczną związane z wykonywaniem pracy;
• zwraca koszty za prąd i internet;
• pokrywa inne koszty bezpośrednio związane z wykonywaniem pracy zdalnej;
• pracownikowi, który korzysta z własnego sprzętu (komputera, telefonu itd.) wypłaca ekwiwalent pieniężny;
• w przypadku niektórych grup pracowników (np. kobiety w ciąży), pracodawca nie może nie wyrazić zgody na wykonywanie pracy zdalnej;
• pracodawca określa zasady i warunki pracy zdalnej w jednym z dokumentów: regulaminie, porozumieniu ze związkami zawodowymi, bezpośrednim porozumieniu z pracownikiem albo poleceniu wykonywania pracy zdalnej.

Prawa pracodawcy:

• może skontrolować, czy pracownik rzeczywiście pracuje – w ustalonym miejscu i godzinach wykonywania pracy;
• kontrola może też dotyczyć: przestrzegania zasad BHP, ochrony danych osobowych, a także trzeźwości pracownika;
• pracodawca może zlecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej (o ile posiada on odpowiednie do tego warunki);
• z drugiej strony może też nie wyrazić zgody na pracę zdalną, jeśli zawnioskuje o nią pracownik.