Estoński CIT – czym jest, komu przysługuje, jak z niego skorzystać?
Estoński CIT to podatek dla spółek, który po raz pierwszy wprowadzony został w Estonii. Podstawowe założenie tego podatku jest proste: dopóki spółka nie wypłaca swoich zysków – nie musi płacić podatku dochodowego. Estoński CIT ma w swoim zamiarze zachęcać firmy do reinwestowania zarobionych pieniędzy.
Polska wersja estońskiego CITu funkcjonuje już w Polsce i od początku 2021 roku mogą z niej skorzystać spółki z o.o. i spółki akcyjne.
Dwie formy estońskiego CITu
Jeśli zdecydujemy się na wybór estońskiego CITu, to do wyboru będziemy mieć dwie formy tego podatku. Wybrać możemy tylko jedną z nich, a te dwie formy to:
- pełny estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek kapitałowych – czytaj więcej
- częściowy estoński CIT, czyli specjalny fundusz inwestycyjny – czytaj więcej
Podczas gdy pełny estoński CIT to zupełnie nowy system podatkowy i nowe stawki podatku, specjalny fundusz inwestycyjny nie zmieniając formy opodatkowania daje nam możliwość wcześniejszego zaliczania kosztów.
Częściowy estoński CIT
Wybierając specjalny fundusz inwestycyjny, nie zmieniamy naszej formy opodatkowania. Nadal obowiązuje nas klasyczna ustawa o CIT z 9% stawką dla małych podatników i 19% dla pozostałych podatników. Korzystanie ze specjalnego funduszu inwestycyjnego nie odbiera nam również prawa do ulg podatkowych, takich jak ulga B+R, IPBOX, darowizny, czy ulga na złe długi.
Specjalny fundusz inwestycyjny
Częściowy estoński CIT pozwala nam na powołanie specjalnego funduszu inwestycyjnego. To nowy rachunek bankowy, na którym możemy ulokować wyłącznie te środki, które pochodzą z naszego zysku z ubiegłego roku podatkowego. Nie możemy użyć do tego pieniędzy z pożyczek lub z innego źródła. Pieniądze muszą koniecznie pochodzić z zysku, który wygenerowaliśmy w poprzednim roku.
Środki, które przeznaczymy na ten specjalny rachunek inwestycyjny od razu stają się naszym kosztem. Oznacza to, że możemy je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu już w momencie wpływu pieniędzy na konto. Po zakupie środka trwałego z tych środków, nie zaliczamy go już ponownie do kosztów. Korzyścią jest dla nas to, że nie musimy amortyzować zakupionych środków przez kilka lat, tak jak w klasycznym modelu.
Środki z funduszu musimy wykorzystać w ciągu najbliższego roku (z możliwością przedłużenia tego terminu do 3 lat składając wniosek u naczelnika Urzędu Skarbowego) na inwestycje w środki trwałe opisane w punktach 3-8 w Klasyfikacji Środków Trwałych.
Środki trwałe w estońskim CIT
Środki trwałe z punktów 3-8 w Klasyfikacji Środków Trwałych to głównie maszyny, urządzenia i środki transportu.
Nie możemy zatem wykorzystać naszych inwestycji na zakup budynków, gruntów i nieruchomości. Nie możemy również wykorzystać tych pieniędzy na zakup środków trwałych, które będą służyć głównie wspólnikom i ich rodziom, czyli np. samochód osobowy.
Jeśli nie uda nam się wykorzystać wszystkich pieniędzy z funduszu, który powołaliśmy, niewykorzystane środki podlegają opodatkowaniu z odsetkami.
Pomoc de minimis
Pieniądze zgromadzone na specjalnym funduszu inwestycyjnym stanowią pomoc de minimis. Oznacza to, że na ten cel nie możemy przeznaczyć więcej niż 200 tys. euro w ciągu 3 lat.
Pełny estoński CIT
Pełny estoński CIT zmienia naszą formę opodatkowania wprowadzając ryczałt od dochodów spółek kapitałowych. Po przejściu na estoński CIT, nie będzie obowiązywać nas już klasyczna 9% i 19% stawka CIT.
Decydując się na przejście na pełny estoński CIT, wchodzimy w nowy system na 4 lata. Po każdym okresie mamy możliwość przedłużenia go o kolejne 4 lata. UWAGA. Wchodząc w estoński CIT po raz pierwszy, możemy wypisać się z niego w każdym roku, bez obowiązku czekania 4 lat.
Korzystanie z pełnego estońskiego CITu odbiera nam prawo do wszystkich ulg, takich jak ulga B+R, IPBOX, darowizny i ulga na złe długi.
Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych
Ryczałt w estońskim CIT opodatkowuje dochody spółki, podobnie jak w klasycznym rozwiązaniu podatkowym, ale w przypadku pełnego estońskiego CIT dochody definiowane są inaczej. W estońskim CIT dochodem nie jest już różnica pomiędzy przychodami i kosztami.
Dochodem, który podlega opodatkowaniu w pełnym estońskim CIT są wypłaty dywidendy, zaliczki na dywidendy, pożyczki dla wspólników, wypłaty wynagrodzeń udziałowcom ponad pięciokrotność średniego wynagrodzenia, darowizny, prezenty, koszty na reprezentację i wszystkie ukryte zyski.
Jednym słowem ustawa o estońskim CIT opodatkowuje wszystko to, co może zostać uznane za próbę wyprowadzenia pieniędzy ze spółki oraz to, co Urząd Skarbowy uzna za wydatki niezwiązane z prowadzoną działalnością. Niestety, objaśnienia do estońskiego CITu wciąż nie zostały opublikowane i znajdują się w fazie projektu.
Pozostałe dochody nie podlegają opodatkowaniu w trakcie korzystania z estońskiego CITu. Oznacza to, że po zakończeniu korzystania z estońskiego CITu, będziemy musieli zapłacić podatek za wszystkie lata, od nieopodatkowanych jeszcze dochodów spółki, wg nowych stawek ryczałtu.
Nowe stawki podatku w estońskim CIT
Jakie zatem są nowe stawki podatku ryczałtu w pełnym CIT estońskim? Stawka podatku w estońskim CIT waha się od 10% do 25%, w zależności od wielkości naszych inwestycji i tego, czy posiadamy status małego podatnika. Te stawki podatku ryczałtowego to:
15% dla małych podatników lub 10% przy zwiększonych inwestycjach.
25% dla pozostałych podatników lub 20% przy zwiększonych inwestycjach.
Pełny estoński CIT wymaga inwestycji
Aby skorzystać i utrzymać się w estońskim CIT, wymagane jest zwiększanie inwestowania w środki trwałe lub wynagrodzenia pracowników. Wróć do definicji środków trwałych.
Wymagany wzrost inwestycji w środki trwałe w pełnym estońskim CIT to:
– 15% w ciągu 2 lat (ale nie mniej niż 20 tys. zł) lub
– 33% w ciągu 4 lat (ale nie mniej niż 50 tys. zł).
Jeśli spełnimy te początkowe wymagania, obowiązywać nas będzie standardowa stawka ryczałtu, czyli 15% dla małych podatników i 25% dla pozostałych.
Jeśli natomiast nasz wzrost z inwestycji będzie większy, czyli:
50% w ciągu 2 lat lub 110% w ciągu 4 lat, otrzymamy obniżoną o 5% stawkę ryczałtu, czyli 10% dla małych podatników i 20% dla pozostałych.
Nie musimy inwestować w środki trwałe. Możemy zwiększać wydatki na wynagrodzenia. Wysokość wydatków, które przeznaczamy na wynagrodzenia musi wzrosnąć w takim wypadku o co najmniej 20% (nie mniej niż 30 tys. zł) w ciągu dwóch lat. Do wydatków tych nie mogą być uwzględniane wynagrodzenia wspólników.
UWAGA:
Dla małych podatników i nowo założonych spółek wymagania te uznaje się za spełnione po przekroczeniu połowy z wymienionych wartości.
Efektywne opodatkowanie z ryczałtem
Obecnie, bez estońskiego CITu, faktyczna stopa oprocentowania przy wypłacaniu dywidendy dla udziałowców wynosi 26,29% w przypadku małych podatników i 34,39% w przypadku pozostałych spółek. Przykładowo: 34,39% zamiast 38% wynika z faktu, że opodatkowując najpierw kwotę 100 tys. zł 19% podatkiem CIT, nie opodatkowujemy następnie 19% stawką PIT kwoty 100 tys. a 81 tys.
Estoński CIT umożliwia odliczenia podatku zapłaconego przez spółkę, od podatku od dywidendy (PIT), który płaci wspólnik. Daje to w rezultacie następujące stawki:
- 25% lub 20% przy zwiększonych inwestycjach dla małych podatników (zamiast obecnych 26,29%)
- 30% lub 25% przy zwiększonych inwestycjach dla pozostałych spółek (zamiast obecnych 34,39%)
Wypłata dywidendy do realna korzyść i niższa stawka podatku dla wspólników.
Estoński CIT. Dla kogo?
Zarówno w przypadku pełnego estońskiego CITu (ryczałt), jak i częściowego estońskiego CITu (fundusz specjalny) spełnione muszą zostać wszystkie następujące warunki:
- Przychody spółki nie mogą być większe niż 100 mln zł brutto. Jeśli przekroczymy ten limit w trakcie korzystania, obowiązuje dopłata 5% podatku od przychodu powyżej limitu.
- Co najmniej 50% przychodów spółki musi pochodzić z działalności operacyjnej, a nie finansowej
- Udziałowcami muszą być wyłącznie osoby fizyczne. Spółka nie może mieć udziałów w innych spółkach i inne spółki nie mogą mieć udziałów w niej. Osoby fizyczne muszą być również rezydentami RP.
- Spółka musi zatrudniać co najmniej 3 osoby na umowę o pracę lub wypłacać co najmniej trzykrotność średniego wynagrodzenia dla trzech osób niebędących udziałowcami.
UWAGA: Dla małych podatników obowiązek ten zredukowany jest do 1 osoby na umowę o pracę lub równowartość średniego wynagrodzenia dla osoby na innej umowie. Dla spółek rozpoczynających działalność obowiązek ten nie istnieje w pierwszym roku. Muszą one jednak zwiększać zatrudnienie każdego roku o jeden etat, aż osiągną 3 zatrudnione osoby.
Nowo założone spółki i spółki powstałe w wyniku przekształcenia z jednoosobowej działalności mogą korzystać z estońskiego CITu.
Podsumowanie. Czy warto?
Większość przedsiębiorców do dziś nie zdecydowało się na przejście na estoński CIT. Towarzyszą im uzasadnione obawy i niechęć przed skorzystaniem przed nieprzetestowanym przez innych rozwiązaniem.
Dyskusyjne są również korzyści, zarówno w przypadku specjalnego funduszu inwestycyjnego, na który możemy przeznaczyć jedynie 200 tys. euro w ciągu 3 lat, jak i pełnego estońskiego CITu, który choć wydaje się atrakcyjny, wprowadza spore restrykcje i stawia wiele pytań, szczególnie jeśli chodzi o moment wyjścia z tego modelu i powrót do klasycznego opodatkowania.
Zgłoszenia do estońskiego CITu możemy dokonać zawsze do 1 lutego lub do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, również w przypadku nowych spółek. Formularz zgłoszeniowy w Urzędzie Skarbowym nosi nazwę ZAW-RD.
Podziel się nim ze znajomymi
