Darowizna – na osobę prywatną czy na firmę?

Wsparcie finansowe udzielane przez rodziców dorosłemu dziecku może mieć różne formy. W niektórych przypadkach może ono przybrać postać darowizny, a to z kolei wiąże się z obowiązkiem dopełnienia określonych formalności. Jak wygląda to w przypadku darowizny na rzecz przedsiębiorcy?

Co to jest darowizna?

Nie każde wsparcie materialne otrzymane od rodziców to darowizna. Kwoty pieniężne i inne rzeczy przekazywane uczącemu się jeszcze dziecku, będącemu w związku z trwającą edukacją na utrzymaniu rodzica, stanowią po prostu obowiązek rodzica i z darowizną nie mają nic wspólnego.

Inaczej sytuacja wygląda, gdy rodzic dobrowolnie chce przekazać dorosłemu dziecku kwotę pieniężną, nieruchomość, samochód, a nawet firmę, nie chcąc otrzymać nic w zamian.

Poprzez umowę darowizny darczyńca, według własnej woli i bez żadnego obowiązku prawnego, nieodpłatnie przekazuje składnik swojego majątku na rzecz innej osoby.

Darowizna to jedna z ulg podatkowych

Księgowi inFaktu Ocena Cena

Celina Rus

9.5 Znakomity

Cena od 200 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Jadwiga Troczyńska

9.8 Znakomity

Cena od 220 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Izabela Tomczak-Dogońska

9.9 Znakomity

Cena od 298 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Zobacz wszystkich księgowych

Darowizna – jaka dokumentacja?

Członkowie najbliższej rodziny udzielający sobie wzajemnie wsparcia materialnego nie zawsze myślą o mogących się z tym wiązać formalnościach.

Darowizna wiąże się z wizytą u notariusza i koniecznością przygotowania dokumentów potwierdzających prawo do obdarowania kogoś np. nieruchomością (czyli chociażby wypis z księgi wieczystej) lub samochodem (dowód rejestracyjny).

Istnieją darowizny, do których nie trzeba nawet sporządzać umowy pisemnej (wystarczy np. wykonanie przelewu).

Jeśli darowizna ma miejsce bez udziału notariusza, trzeba pamiętać o zgłoszeniu faktu do urzędu skarbowego, złożeniu odpowiedniego zeznania i zapłacie podatku.

Grupy podatkowe – kto nie płaci podatku?

Darowizna w ramach najbliższej rodziny, a więc również na linii rodzice – dziecko jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn.

Zarówno zstępni (syn, córka, wnuki, prawnuki), jak i wstępni (matka, ojciec, dziadkowie) należą bowiem do tzw. zerowej grupy podatkowej.

Istnieją 3 podstawowe grupy podatkowe i tzw. grupa 0. O przynależności do nich decyduje stopień pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą a obdarowanym.

Czy jest możliwa darowizna na współmałżonka?

W uproszczeniu im dalszy stosunek zależności, tym większy jest podatek do zapłaty, a kwoty wolne od podatku mniejsze:

• grupa 0: małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym, macocha – w przypadku tych osób w ogóle nie trzeba płacić podatku od darowizny. Konieczne jest jednak zgłoszenie jej do urzędu skarbowego po przekroczeniu 9.637 zł.

• grupa I: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, pasierb, teściowie, ojczym, macocha, zięć, synowa. Darowizna wolna od podatku to kwoty do wysokości 9.637 zł.

• grupa II: m.in. zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonkowie rodzeństwa. Darowizna wolna od zapłaty podatku to 7.276 zł.

• grupa III – pozostałe osoby – kwota wolna wynosi 4.902 zł.

Co i kiedy złożyć do urzędu skarbowego?

Fakt otrzymania darowizny powinien zgłosić do swojego urzędu skarbowego obdarowany. Należy to zrobić przy użyciu druku SD-Z2.

Na zgłoszenie mamy pół roku od otrzymania przedmiotu darowizny, jeśli nie trzeba zapłacić podatku.

W pozostałych sytuacjach pozostaje nam miesiąc na zapłatę zobowiązania.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy darowizna jest dokonywana u notariusza – wówczas to na nim spoczywa obowiązek poinformowania urzędu o zawarciu umowy darowizny.

Kary za niezgłoszenie darowizny

Nie złożenie SD-Z2 może miec przykre konsekwencje – jeżeli tego nie zrobimy w ciągu 6 miesięcy, tracimy prawo do zwolnienia z podatku.

Darowizna od rodziców – na firmę czy tylko na osobę prywatną?

Darowizny dokonuje się na osobę fizyczną, nie ma możliwości przekazania darowizny na jednoosobową działalność gospodarczą.

Natomiast sam przedmiot może być już bez problemu wprowadzony do działalności gospodarczej osoby obdarowanej.

Jeśli mowa np. o samochodzie, co jest najczęstszym przedmiotem darowizny, to trzeba pamiętać o wpisaniu go do ewidencji środków trwałych i amortyzacji (dzięki czemu obniżamy swój podatek dochodowy).

Darowizna samochodu w praktyce

Darowizna dla dziecka będącego przedsiębiorcą…

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby do prowadzonej przez dziecko jednoosobowej firmy wprowadzić samochód, sprzęt czy nieruchomość, która była przedmiotem wcześniejszej darowizny od rodziców.

Wystarczy wówczas sporządzić dokument włączający darowiznę do firmy jako środek trwały lub inny składnik majątku firmowego.

Warto także do dokumentacji firmowej dołożyć umowę darowizny, tak aby w razie kontroli podatkowej znana była podstawa prawna własności darowanej rzeczy.

… a podatki

Z tytułu otrzymania darowizny nie trzeba wykazywać żadnego przychodu ani płacić podatku dochodowego, w przypadku darowizny pomiędzy rodzicami a dzieckiem nie ma także mowy o podatku od spadków i darowizn.

W niektórych sytuacjach może się natomiast pojawić konieczność zapłaty VAT.

Będzie tak w sytuacji, gdy to przedsiębiorca postanawia obdarować inną osobę, a przedmiot darowizny nabył w ramach swojej firmy i miał prawo od takiego zakupu odliczyć VAT.