Czy działalność gospodarcza wlicza się do stażu pracy?
Przepisy regulujące staż pracy w kontekście działalności gospodarczej bywają niejasne. Jak to wygląda obecnie i jak prowadzenie działalności gospodarczej ma się do umowy o pracę?
Jak wyglądają obecnie obowiązujące przepisy dotyczące stażu pracy?
Choć jest to kontrowersyjne, aktualnie obowiązujące prawo powoduje, że okresu prowadzenia działalności gospodarczej nie zaliczamy do stażu pracy. Kwestię ten podnieśli jednak w 2021 r. Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw, którzy zwrócili uwagę na wadliwość przepisów. Sprawdź: RPO: wliczać do stażu pracy działalność gospodarczą i umowy cywilnoprawne. Według Kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego wynikający ze stażu pracy jest ściśle związany z okresem zatrudnienia. Jest to niezależne od tego, czy w czasie tym były przerwy i w jaki sposób ustał stosunek pracy.
Ważne
Pracownik, którego staż pracy jest krótszy niż 10 lat, ma prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego rocznie. Po dziesięciu latach wymiar urlopu wzrasta do 26 dni rocznie.
Staż pracy dla wieloletnich przedsiębiorców
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę, że obowiązujące prawo nie sprawdza się w aktualnych warunkach rynkowych. Zarówno własnej działalności, jak i umów cywilnoprawnych, nie wlicza do stażu pracy w celu ustalania praw pracowniczych. Wpływa to nie tylko na wymiar urlopu wypoczynkowego. Osoby, których aktywność zawodowa wyglądała dotychczas właśnie w taki sposób, nie mają możliwości ubiegania się o stanowisko, na którym wymagany jest staż pracy.
Jak stwierdził Rzecznik Praw Obywatelskich, zmiana obowiązujących rozwiązań prawnych nie byłaby obciążająca dla budżetu państwa. Powołał się on między innymi na ustawę z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. W ustawie tej określono, że pracownicy zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych w ramach umowy o pracę muszą mieć minimum 3 lata stażu pracy bądź przez co najmniej 3 lata wykonywać działalność gospodarczą związaną z wymaganiami danego stanowiska.
Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw określił obecnie obowiązujące przepisy jako uznawanie okresu prowadzenia działalności za „dziurę w życiorysie”. Podkreślił on, że jest to rodzaj dyskryminacji przedsiębiorców, która zresztą zniechęca do prowadzenia działalności gospodarczej.
Zdaniem RPO zmiana pozwalająca uznawać czas prowadzenia działalności gospodarczej za staż pracy. Przyniosłoby to szereg korzyści przedsiębiorcom i zwiększyłoby ich szanse na rynku pracy. Niestety według minister rodziny i polityki społecznej podjęcie inicjatywy ustawodawczej w tym zakresie nie jest na ten moment planowane.
Warto wiedzieć
Do stażu pracy zalicza się nie tylko okres zatrudnienia na umowie o pracę. Bierzemy pod uwagę także wykształcenie, czynną służbę wojskową, pracę w gospodarstwie rolnym oraz okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub stypendiów.
Staż pracy po przejściu na umowę o pracę
Osoba, która przez wiele lat prowadziła działalność gospodarczą, ale nie ma (lub ma małe) doświadczenie na umowie o pracę, może nie posiadać żadnego stażu pracy poza tym wynikającym z wykształcenia. Te kontrowersyjne przepisy powodują kilka niedogodności, gdy chce się przejść na umowę o pracę.
Wielu pracodawców z całą pewnością uzna prowadzenie jednoosobowej działalności za cenne doświadczenie zawodowe i zatrudni osobę, która posiada takie kwalifikacje. Niemniej jednak istnieją miejsca pracy, które wykluczają przyjęcie takiego pracownika na określone stanowisko. Zdarza się więc, że rekrutujący się do pracy, który studiował i pracował tylko przez dwa lata na umowie o pracę, ma większe szanse przy zatrudnieniu niż osoba, która również studiowała, ale prowadziła jedynie działalność gospodarczą.
Poza tym ma to wpływ na wyliczanie wymiaru urlopu wypoczynkowego. Staż pracy pierwszej osoby wynosi 8 lat w związku z ukończeniem studiów magisterskich oraz 2 lata w związku z dwuletnim stosunkiem pracy. Łącznie daje to 10 lat stażu, czyli tyle, ile potrzeba do otrzymania prawa do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Natomiast pracownik, który działał wcześniej w oparciu o prowadzenie działalności gospodarczej i skończył studia magisterskie, posiada jedynie 8 stażu pracy. Wówczas ma on prawo tylko do 20 dni urlopu wypoczynkowego rocznie.
Zleć księgowość swojej firmy
Przetestuj za darmo aplikację inFakt.
Podziel się nim ze znajomymi