Czym w pasywach jest kapitał własny, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania?

Jednostka prowadząca księgi rachunkowe wykazuje w bilansie majątek trwały i obrotowy oraz źródła jego finansowania. Źródła finansowania majątku nazywamy pasywami. Co zawierają i jak należy szeregować pasywa? Zapraszam do artykułu

Charakterystyka pasywów

Jak wcześniej napisałem, pasywa dostarczają nam informacji, jak zostały sfinansowane posiadane składniki majątku. W uproszczeniu można powiedzieć, że pasywa dają obraz „kto” wyposażył jednostkę w posiadane składniki. Pasywa należy wymieniać według stopnia wymagalności z podziałem na:

• kapitał własny, do którego zaliczmy wartości wniesione do spółki przez wspólników oraz środki, które spółka uzyskała w trakcie działalności.
• zobowiązania i rezerwy na zobowiązania zwane też kapitałami obcymi. Jest to „dług przedsiębiorstwa” czyli wszelkiego rodzaju źródła finansowania wykorzystującego kapitał obcy np. kredyty, pożyczki, leasing

Kapitał własny jest podstawowym źródłem finansowania aktywów, który można podzielić na kapitał powierzony oraz samofinansowania. Kapitał powierzony to w skrócie wartości pieniężne wniesione przez wspólników spółki lub stanowiące wartość rzeczowe składniki wniesione aportem. Natomiast kapitał samofinansowania to równowartość skapitalizowanej części wypracowanego zysku, przeznaczonego na kapitał własny. Kapitały własne w sprawozdawczości  dzielimy na kapitał:

• podstawowy;
• zapasowy;
• rezerwowy;
• z aktualizacji wyceny;
• niepodzielony zysk lub niepokrytą stratę z roku obrotowego i lat ubiegłych;
• zysk lub strata za bieżący rok obrotowy.

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania,  stanowią źródła finansowania majątku jednostki pochodzące z kapitału obcego. które podlegają zwrotowi w określonym czasie. Z uwagi na okres spłaty zobowiązania możemy podzielić na zobowiązania długoterminowe oraz krótkoterminowe.
Do zobowiązań długoterminowych, zaliczamy zobowiązania, których okres wymagalności następuje po upływie 12 miesięcy, liczone od dnia bilansowego. Należą do nich zobowiązania wobec:

• jednostek powiązanych, czyli jednostki zależnej i dominującej;
• pozostałych jednostek, w których jednostka posiada zaangażowany kapitał;
• innych jednostek tworzących środowisko przedsiębiorstwa. Zaliczamy do nich np. zobowiązania finansowe, kredyty, pożyczki, obligacje, weksle własne

Do zobowiązań krótkoterminowych,  zaliczamy wszystkie zobowiązania, które są wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. Zaliczamy do nich m.in.:

• zobowiązania z tytułu dostaw i usług;
• kredyty i pożyczki;
• zobowiązania wekslowe;
• zobowiązania z tytułu wynagrodzeń, podatków i innych świadczeń publicznoprawnych

Do rezerw na zobowiązania zaliczamy natomiast wartości, których wymagalność lub  wartość nie jest pewna. Dodatkowo zobowiązania te można w sposób wiarygodny oszacować. Rezerwy zostaną opisane w kolejnym artykule. Warto dodatkowo zapoznać się z aktywami, opisanymi w tym artykule.