Jakie korzyści może przynieść tego typu rozliczenie? Kiedy jest ono możliwe i od czego zależy? Sprawdź, jakie warunki określone zostały w przepisach.

Z wnioskiem o określenie podatku w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci może wystąpić rodzic lub opiekun prawny:

  • podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (wszystkie dochody opodatkowane w Polsce),
  • będący panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której sąd orzekł separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Aby możliwe było rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dzieci, konieczne jest spełnienie następujących warunków:

  1. osoba ta, samotnie wychowuje dzieci :
    • małoletnie,
    • które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez względu na wiek),
    • dzieci uczące się do 25. roku życia, które w danym roku nie uzyskały dochodu wyższego niż kwota wolna od podatku (w 2016 roku – 3091 zł)
  1. rodzic/opiekun, ani dziecko:

    • nie prowadzą działalności opodatkowanej liniowo,
    • nie mają dochodów opodatkowanych ryczałtem lub kartą podatkową (warunek nie dotyczy osób prowadzących najem/podnajem/dzierżawę prywatną)
  2. wniosek musi został złożony terminowo tj. nie później niż w terminie określonym dla złożenia zeznania za rok podatkowy.

Uwagi 

  1. Osoba rozliczająca się jako samotnie wychowująca dzieci, do swojego dochodu nie dolicza dochodów pełnoletniego dziecka.

  2. Aby ten sposób rozliczania był możliwy, zeznanie musi być złożone w ustawowym terminie.
  3. Jeśli pełnoletnie dziecko w danym roku podatkowym osiąga jakiekolwiek dochody, nawet poniżej 3091 zł, jest zobowiązane do złożenia samodzielnego zeznania rocznego.

  4. Można rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko, gdy osiąga ono :

    • dochody zwolnione z opodatkowania (np. stypendia, odszkodowania).

    • dochody ze sprzedaży nieruchomości.

    • dochody opodatkowane w sposób zryczałtowany (np. odsetki z lokat bankowych, dochody z dywidend)

– wobec powyższych dochodów nie uwzględnia się limitu 3091 zł, jak to jest w przypadku dochodów pozostałych.

rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dzieci

Praktyczne wyjaśnienia

Przykład 1 – Pani Beata samotnie wychowuje małoletnią córkę. Jej córka nie osiągnęła żadnych dochodów. Dochód pani Beaty wyniósł 35.000 zł. Jest to kwota po odliczeniu kosztów uzyskania przychodów, składek na ubezpieczenia społeczne i dokonaniu innych odliczeń od dochodu. Dla uproszczenia nie uwzględniono w przykładzie kwot odliczeń od podatku. Pani Beata dokonała porównania zobowiązania podatkowego w dwóch przypadkach, tj. rozliczenia jako osoby samotnie wychowującej dziecko i rozliczenia indywidualnego.

Przypadek I – rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko

Obliczenie podatku: 35.000 zł : 2 = 17.500 zł,

[(17.500 zł x 18%) – 556,02 zł] x 2 = 5.187,96 zł, po zaokrągleniu do pełnego złotego 5.188 zł.

Przypadek II – rozliczenie indywidualne

Obliczenie podatku: (35.000 zł x 18%) – 556,02 zł = 5.743,98 zł, po zaokrągleniu do pełnego złotego 5.744 zł.

Wniosek – Pani Beata skorzysta na preferencyjnym rozliczeniu jako osoba samotnie wychowująca dziecko, gdyż rozliczając się w ten sposób, zapłaci podatek mniejszy o 556 zł (5.744 zł – 5.188 zł) niż w przypadku rozliczenia indywidualnego.


Przykład 2 – Pani Elżbieta samotnie wychowuje 17-letniego syna. Syn uczy się w liceum i otrzymuje rentę rodzinną po zmarłym ojcu, w wysokości 1.000 zł miesięcznie (rocznie 12.000 zł). Dochód roczny pani Elżbiety wynosi 80.000 zł. Pani Elżbieta przed podjęciem decyzji o sposobie opodatkowania dokonała porównania zobowiązania podatkowego w dwóch przypadkach, tj. rozliczenia jako osoby samotnie wychowującej dziecko i rozliczenia indywidualnego. W rozliczeniu nie ujęła kosztów uzyskania przychodów, składek na ubezpieczenia społeczne i innych odliczeń od dochodu. Dla uproszczenia nie uwzględniła również kwot odliczeń od podatku.

Przypadek I – rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko

Do uzyskanego przez panią Elżbietę dochodu na podstawie art. 7 ust. 1 updof należy doliczyć dochód syna.

Obliczenie podatku: 80.000 zł + 12.000 zł = 92.000 zł, 92.000 zł : 2 = 46.000 zł,

[(46.000 zł x 18%) – 556,02 zł] x 2 = 15.447,96 zł, po zaokrągleniu do pełnego złotego 15.448 zł.

Przypadek II – rozliczenie indywidualne

Do uzyskanego przez panią Elżbietę dochodu na podstawie art. 7 ust.1 updof należy doliczyć dochód syna.

Obliczenie podatku: 80.000 zł + 12.000 zł = 92.000 zł,

14.839,02 zł + [(92.000 zł – 85.528 zł) x 32%] = 16.910,06 zł, po zaokrągleniu do pełnego złotego 16.910 zł.

Wniosek – Pani Elżbieta skorzysta na preferencyjnym rozliczeniu jako osoba samotnie wychowująca dziecko, gdyż rozliczając się w ten sposób, zapłaci mniej podatku o 1.462 zł (16.910 zł – 15.448 zł) niż w przypadku rozliczenia indywidualnego.