Ochrona wynagrodzenia za pracę

Osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę przysługuje wynagrodzenia. Część tego wynagrodzenia może jednak podlegać potrąceniu. Odwołując się do art. 84 ustawy z dnia 26.06.1974 kodeks pracy należy pamiętać o tym, że pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.

Księgowi inFaktu Ocena Cena

Celina Rus

9.5 Znakomity

Cena od 200 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Jadwiga Troczyńska

9.8 Znakomity

Cena od 220 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Izabela Tomczak-Dogońska

9.9 Znakomity

Cena od 298 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Zobacz wszystkich księgowych

Kilka zasad

Art. 85 ustawy z dnia 26.06.1974 kodeks pracy wskazuje na to, że wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Ponadto jeśli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym.

Co istotne składniki wynagrodzenia za pracę, przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaca się z dołu w terminach określonych w przepisach prawa pracy.

Pracodawca musi też pamiętać o tym, że na żądanie pracownika, jest obowiązany udostępnić do wglądu dokumenty, na których podstawie zostało obliczone jego wynagrodzenie.

Pracodawca jest obowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. Jeśli pracownik złożyć pracodawcy odpowiednie oświadczenie, to środki mogą być przekazywane na rachunek bankowy.

Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w formie pieniężnej, częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy.

Co więcej obowiązek wypłacenia wynagrodzenia może być spełniony w inny sposób niż do rąk pracownika, jeżeli tak stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik uprzednio wyrazi na to zgodę na piśmie.

Potrącenia

Zgodnie z art. 87 § 1. ustawy z dnia 26.06.1974 kodeks pracy z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu w podanej kolejności tylko następujące należności:

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
• kary pieniężne przewidziane w art. 108, czyli sankcje za nieprzestrzeganie przepisów BHP i PPOŻ, ustalonej organizacji i porządku pracy, przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy, nieusprawiedliwione nieobecności w pracy oraz stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.

Co więcej ustawodawca określa limity potrąceń. Mogą one być dokonywane w następujących granicach:

• w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości 3/5 wynagrodzenia,
• w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości 1/2 wynagrodzenia.

Sumarycznie kwota potrąceń za należności w pkt 2 i 3 nie może przekroczyć 1/2 wynagrodzenia, a ogólna wartość zmniejszenia w odniesieniu do zobowiązań z pkt 1, 2,3 nie może przekroczyć 3/5 wynagrodzenia. Kary pieniężne za czynności opisane w pkt 4 potrąca się niezależnie.

Co istotne nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości.

Z wynagrodzenia za pracę odlicza się, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia – art. 87 § 7. ustawy z dnia 26.06.1974 kodeks pracy

Ponadto potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki wynagrodzenia.

Kwota wolna od potrąceń

Art. 87[1] ustawy z dnia 26.06.1974 kodeks pracy określa, że wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• 75% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,
• 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty określone wyżej ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 26.06.1974 kodeks pracy, pracodawca dokonuje potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych bez postępowania egzekucyjnego, z wyjątkiem gdy:

• świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych,
• wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

Potrąceń tych pracodawca dokonuje na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego.

Należności inne niż wymienione w art. 87 § 1 i 7 mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie.

W innych przypadkach wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
• 80% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy – przy potrącaniu innych niż na rzecz pracodawcy należności.

Wyliczenia na 2017 rok

Kwoty wolne od potrąceń uzależnione są od minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w 2017 wynosi 2000 zł brutto. Wyliczenia dla pracownika pełnoetatowego zamieszczam w poniższej tabelce.

Sposób wyliczania kwot netto, gdy mamy podaną kwotę brutto opisywałam już wcześniej.

KUP – to koszty uzyskania przychodu pracownika, mogą wynosić 111,25 zł, 139,06 zł lub 0 zł

KZM – kwota zmniejszająca podatek, może wynosi 46,33 zł lub 0 zł (więcej informacji w tym temacie tutaj).