Jak uzyskać zaświadczenie A1 ?

Zaświadczenie A1 wydaje się w celu potwierdzenia ustawodawstwa zabezpieczenia społecznego. Oznacza to, że zaświadczenie potwierdza w jakim państwie, dana osoba podlega pod przepisy dotyczące opłacania składek. Jak uzyskać zaświadczenie A1 oraz skorygować dane? Zapraszam do zapoznania się z artykułem.

Jak uzyskać zaświadczenie A1

Ustawodawstwo

Co do zasady ogólnej, prowadząc działalność na własny rachunek, przedsiębiorca podlega ustawodawstwu państwa, w którym wykonuje pracę. Natomiast przepisy dotyczące  osób wykonujących pracę najemną lub prowadzących działalność na własny rachunek określają wyjątek od zasady ogólnej. Art. 13 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 883/2004 określa jakiemu ustawodawstwu podlega osoba wykonująca pracę w kilku państwach UE. Osoba która normalnie wykonuje pracę najemną w dwóch lub więcej państwach członkowskich podlega

  1. ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania, jeżeli wykonuje znaczną część pracy w tym państwie członkowskim

lub jeżeli nie wykonuje znacznej części pracy w państwie członkowskim, w którym ma miejsce zamieszkania:

  1. ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba lub miejsce wykonywania działalności przedsiębiorstwa lub pracodawcy, jeżeli jest zatrudniona przez jedno przedsiębiorstwo lub jednego pracodawcę; lub
  2. ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba lub miejsce wykonywania działalności przedsiębiorstw lub pracodawców, jeżeli jest zatrudniona przez co najmniej dwa przedsiębiorstwa lub co najmniej dwóch pracodawców, których siedziba lub miejsce wykonywania działalności znajduje się tylko w jednym państwie członkowskim; lub
  3. ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba lub miejsce wykonywania działalności przedsiębiorstwa lub pracodawcy, innego niż państwo członkowskie jej zamieszkania, jeżeli jest zatrudniona przez dwa lub więcej przedsiębiorstw lub dwóch lub więcej pracodawców, których siedziba lub miejsce wykonywania działalności znajduje się w dwóch państwach członkowskich, z których jedno jest państwem członkowskim jej zamieszkania; lub
  4. ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania, jeżeli jest zatrudniona przez dwa lub więcej przedsiębiorstw lub dwóch lub więcej pracodawców, a co najmniej dwa z tych przedsiębiorstw lub dwóch z tych pracodawców mają siedzibę lub miejsce wykonywania działalności w różnych państwach członkowskich innych niż państwo członkowskie miejsca zamieszkania.

Zgodnie z art. 14 ust. 5 rozporządzenia 987/2009, do celów stosowania art. 13 ust. 1 rozporządzenia 883/2004, przez osobę która „normalnie wykonuje pracę w dwóch lub więcej państwach członkowskich” rozumie się osobę, która równocześnie lub na zmianę wykonuje jedną lub kilka odrębnych prac w dwóch lub więcej państwach członkowskich. Bez znaczenia będzie czy wykonujemy pracę w tym samym czy kilku przedsiębiorstwach lub dla jednego lub kilku pracodawców.

Jak uzyskać zaświadczenie A1 ?

Osoba wykonująca pracę na własny rachunek w dwóch lub w kilku państwach Unii Europejskiej, może wnioskować o zaświadczenie A1 składając wniosek ZUS US-2. Wniosek można wypełnić i złożyć w wersji papierowej do jednostki ZUS lub w wersji elektronicznej za pośrednictwem platformy ZUS PUE. Składając wniosek przez platformę ZUS PUE, należy pamiętać o podpisaniu dokumentu podpisem ePUAP.

Wniosek ZUS US-2

Uzupełnianie wniosku ZUS US-2 rozpoczynamy od uzupełnienia danych osoby, która wykonuje pracę na własny rachunek. W bloku danych osobowych należy podać nazwę firmy, NIP, REGON, imię i nazwisko oraz miejsce urodzenia. Następnie należy uzupełnić adres w państwie pobytu lub zaznaczyć brak stałego miejsca wykonywania pracy za granicą. W przypadku gdy nasz adres zamieszkania w Polsce jest inny niż adres siedziby firmy, jesteśmy zobligowani do uzupełnienia adresu siedziby firmy.
Kolejnym krokiem jest zaznaczenie zakresu prowadzonej przez nas działalności. Należy zaznaczyć „X” pola odpowiadające zakresowi prowadzonej działalności wg PKD. Następnie należy podać informacje o miejscu wykonywania działalności za granicą w każdym z państw, w których zamierzamy wykonywać pracę.
Bardzo ważnym elementem są, informacje o zakresie działalności na własny rachunek, wykonywanej w okresie, na który chcesz otrzymać zaświadczenie A1. W tabeli należy określi przewidywany obrót przychodów i czasu pracy w procentach oraz liczbę świadczonych usług. Co ważne, obrót i czas pracy nie może przekroczyć 100%. Wartości w tabeli uzupełniamy dla wszystkich krajów, dla których będziemy świadczyć usługi w okresie, w którym będzie obowiązywać zaświadczenie A1.
Zaświadczenie A1 zawsze wystawiane jest na określony czas. Dlatego we wniosku ZUS US-2 należy wpisać okres, na który chcemy otrzymać zaświadczenie A1. W praktyce jednostki ZUS wymagają aby do wniosku dołączyć, podpisane umowy z zagranicznymi kontrahentami. Po złożeniu ZUS US-2, ZUS wyda zaświadczenie w formie papierowej lub elektronicznej. Zaświadczenie możemy odebrać w jednostce ZUS, papierowo lub w wersji elektronicznej na portalu ZUS PUE.

Zaświadczenie A1 – korekta danych

W przypadku gdy, po wydaniu zaświadczenia A1, dojdzie do zamiany np. miejsca wykonywania pracy za granicą lub praca za granicą nie doszła do skutku, należy złożyć wniosek o zmianę danych. Zmian, należy dokonać na wniosku ZUS US-35, w którym należy wypełnić:

  • dane osoby, dla której zostało wydane zaświadczenie A1
  • następnie dane identyfikacyjne płatnika składek
  • oraz adresowe płatnika składek lub adres siedziby

W ostatniej części należy określić w jakim zakresie zaszły zmiany, w odniesieniu do już wydanego zaświadczenia A1. Podobnie jak z drukiem ZUS-US-2, wniosek ZUS-US-35 można złożyć w wersji papierowej lub za pośrednictwem ZUS PUE