E-składka to jedna płatność, którą płatnik będzie przelewał do ZUS od 1 stycznia 2018 roku. Warto w tym kontekście zastanowić się nad tym, co będzie w sytuacji jeśli będziemy mieć zaległości? Jak rozliczane będą składki? Czy do końca 2017 roku możemy coś jeszcze zrobić? 

Informacje wstępne

Zgodnie z § 12 ust. 1 rozporządzenia rady ministrów z dnia 21 września 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład – ZUS dokonuje rozliczenia dokonanej przez płatnika składek wpłaty na koncie płatnika i zewidencjonowania danych na koncie ubezpieczonego za dany miesiąc kalendarzowy na podstawie deklaracji oraz raportów lub deklaracji korygującej i raportów korygujących, w części przypadającej na dany fundusz według podziału.

Novum jest to, że w przyszłorocznych przelewach nie będziemy wpisywać okresu, a wpłaty będą w ZUS księgowane począwszy od najstarszych płatności.

Zaległości

W kontekście tych informacji warto zastanowić się nad tym, co zrobić w sytuacji, gdy mamy zaległość. Jak będzie po stronie płatnika wyglądała kwestia księgowania składek?

Zanim jednak o samym rozliczeniu, to zastanówmy się nad tym, czy możemy sobie przed wprowadzeniem zmian, trochę życia ułatwić. Odpowiedź brzmi, że możemy.

Co zatem mogę zrobić, aby w przyszłym roku rozliczenie składek było dla mnie prostsze?

Odpowiedź jest następująca – warto przed 1 stycznia 2018 roku ustalić stan zaległości składając w ZUS wniosek RD-3. Gdy wiemy, że mamy niedopłatę warto ją uregulować lub złożyć wniosek o rozłożenie jej na raty. Wówczas w przyszłym roku nie będzie zaległości lub będzie ona przez nas systematycznie spłacana według harmonogramu. W ten sposób ułatwimy sobie sami sposób księgowania składek, gdyż dokładnie będziemy wiedzieć w jakim terminie i w jakiej wysokości je uwzględniać przy wyliczaniu zaliczek na podatek dochodowy.

E-składka, a zaległości w ZUS

Jak będzie wyglądało rozliczenie, jeśli w 2018 będę mieć zaległość?

Jeśli chodzi o zaległości w ZUS, to zazwyczaj w takich sytuacjach zazwyczaj naliczane są dodatkowe opłaty za upomnienia, odsetki, opłaty prolongacyjne. Opłaty prolongacyjne można porównać do odsetek przy kredycie, jest to w pewnym sensie opłata za rozłożenie płatności na raty. Zatem koszty opłat prolongacyjnych stanowią koszt uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia. Natomiast inne odsetki i koszty upomnienia nie stanowią kosztu w działalności – art. 23 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przejdźmy teraz do księgowania składek ZUS. W celu omówienia tego tematu posłużę się przykładem. Załóżmy, że kwoty z ostatniej deklaracji są następujące :

  • ubezpieczenie społeczne – 700 zł
  • ubezpieczenie zdrowotne – 200 zł
  • FP i FGŚP – 100 zł

Sumarycznie mamy 1000 zł i jest to nasze 100%. Zatem procentowy udział poszczególnych składek jest taki :

  • ubezpieczenie społeczne – 700*100%/1000 = 70%
  • ubezpieczenie zdrowotne – 200*100%/1000 = 20%
  • FP i FGŚP – 100*100%/1000 = 10%

Płatnik ma miesięcznie do uregulowania kwotę 1000 zł i nie składa deklaracji gdyż kopiują się one w ZUS, a w tym miesiącu dokonał zapłaty w wysokości 1200 zł, ale okazało się że ma zaległość na kwotę 700 zł. Jak zostanie to rozksięgowane przez ZUS?

Zgodnie z nowymi wytycznymi kwota 700 zł zostanie zaliczona na poczet zaległości, a następnie ZUS weźmie w tej sytuacji pod uwagę procentowy podział z poprzedniego miesiąca i rozliczy e-składkę następująco:

  • ubezpieczenie społeczne – 70% * (1200 -700) = 350 zł
  • ubezpieczenie zdrowotne – 20% * (1200 -700) = 100 zł
  • FP i FGŚP – 10% * (1200 -700) = 50 zł

Podatnik w swojej działalności zaksięguje zaległości (700 zł) do kosztów w dacie ich poniesienia. Podobnie sytuacja będzie wyglądać z bieżącymi składki – zostaną zaksięgowane w dacie opłacenia. 

Taka sytuacja, jak wyżej niesie za sobą zagrożenie, że płatnik gdy opłaca składkę chorobową zostanie wyłączony z ubezpieczenie chorobowego i nie będzie miał prawa do zasiłków np. chorobowego, czy macierzyńskiego. Rozwiązaniem w tej sytuacji może być złożenie wniosku o przewrócenie terminu płatności.