Zmiana statusu podatnika VAT uprawnia do korekty podatku naliczonego

Zmiana statusu podatnika a korekta VAT? Czy podatnikowi korzystającemu z zwolnienia z VAT na podstawie art. 113 ust 1 i 9 przysługuje prawo do korekty VAT naliczonego od nabytych towarów i usług?

Zmiana statusu podatnika a korekta VAT

Podatnik, który dobrowolnie zrezygnuje lub utraci prawi do zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 albo 9 ustawy o VAT ma obowiązek określenia momentu od którego staje się czynnym podatnikiem VAT. Dodatkowo podatnik ma prawo wybrać w zasady rozliczania VAT oraz dokonać oceny możliwości rozliczenia VAT od faktur  dokumentujących nabycie towarów i usług, które nabył jako podatnik zwolniony z VAT.
Zasada neutralności VAT wyraża się poprzez realizację prawa odliczenia podatku naliczonego, przez co podatnik nie ponosi ciężaru podatku. Ustawodawca wykazuje na prawo do odliczenia podatku VAT w określonych terminach, pod warunkiem wykazania związku nabycia towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi oraz brak negatywnych przesłanek wymienionych w art. 88 ustawy o VAT.

Odliczenie VAT z faktur otrzymanych przed rejestracją do VAT

Zgodnie z art. 88 ust. 4, obniżenie kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, urzędy stały na stanowisku, że podatnik niezarejestrowany do podatku VAT nie będzie miał prawa do odliczeń podatku VAT. Naruszało to zasadę neutralności podatku VAT, gdyż z przytoczonego artykułu nie wynika, aby prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony było uzależnione od statusu czynnego podatnika w momencie otrzymania faktury. Reasumując podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku VAT w momencie otrzymania faktury, natomiast aby móc zrealizować uprawnienie musi posiadać status podatnika VAT czynnego.
W przypadku gdy podatnik korzysta z prawa do zwolnienia z VAT z art. 113 ust. 1 albo 9, nie zawsze będzie spełniony warunek związku między zakupami a wykonanie czynności opodatkowanych. W przypadku nabycia towarów i usług w czasie trwania zwolnienia podmiotowego, sprzedanego przed przejściem na VAT, nie będą skutkować spełnieniem przesłanki w zakresie użytkowania na potrzeby działalności opodatkowanej.

Zakup towarów i usług

W przypadku zakupu towarów i usług, które pierwotnie wykorzystywane są do działalności zwolnione , a po czasie będą służyć działalności opodatkowanej, należy posłużyć się systemem korekt w celu „odzyskania podatku VAT”:

• w przypadku składników majątku nie przekraczających wartości 15.000 zł realizacja zasady neutralności możliwa jest z wykorzystaniem  korekty zgodnie z art. 91 ust. 7c ustawy o VAT pod warunkiem, że od momentu oddania ich do użytkowania nie minęło 12 miesięcy, wówczas odliczenia dokonuje się w deklaracji składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła zmiana;
• odnoście składników majątku, których wartość przekracza 15.000 zł realizacja zasady neutralności możliwa jest z wykorzystaniem  korekty zgodnie z art. 91 ust. 7a. „korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania”

Należy zaznaczyć, że zmiana statusu podatnika a korekta VAT spowoduje powstanie przychodu, który podlega opodatkowaniu zgodnie art. 14 ust. 2 pkt 7f:
kwota podatku od towarów i usług:
a) nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 22a-22o, lub
b) dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi, o których mowa w lit. a
– w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług;
w związku z ust. 2d updof:
Przepis ust. 2 pkt 7f stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Reasumując podatnik, który dokonywał zakupów na towarów lub usług na firmę ma prawo dokonać korekty podatku VAT w przypadku zmiany przeznaczenia zakupionych towarów i usług.