Kto utraci możliwość stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów?
Aktualnie inżynierowie, informatycy, artyści, projektanci czy analitycy mogą w ramach otrzymywanego wynagrodzenia korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów. Już niedługo jednak się to zmieni. Kto utraci możliwość stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów? Czy jest sposób, by uniknąć negatywnych skutków takich zmian i ostatecznie na tym nie stracić?
Koszty uzyskania przychodów
Najogólniej rzecz biorąc kosztami uzyskania przychodów są wydatki, które zostały poniesione przez podatnika w celu uzyskania przychodu. O ile jako przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności określasz ich wysokość na podstawie faktycznie poniesionych wydatków, które są związane z prowadzoną działalnością, tak w przypadku osób zatrudnionych w Twojej firmie to przepisy określają ich wysokość.
W ramach umowy o pracę standardowa wysokość kosztów uzyskania przychodów wynosi 111,25 zł, podwyższona – 139,06 zł. U zleceniobiorców standardowo stosuje się 20% koszty uzyskania przychodów, a wykonawcy dzieła – 20% lub 50%.
Zasada jest prosta: im wyższe koszty uzyskania przychodów, tym niższy podatek dochodowy i tym większy zarobek dla podatnika.
Twórcy i artyści
Przepisy wyszczególniają grupę „zawodów”, która niezależnie od formy zatrudnienia może korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów. Obecnie ustawa precyzuje, że należą do nich twórcy, którzy przenoszą prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego. W ramach tej kategorii z 50% kosztów uzyskania przychodów korzystają nie tylko artyści, np. malarze, ale o wiele szersza grupa osób, w przypadku których spełnione zostaną następujące warunki:
- w ramach umowy powstaje utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz
- twórca udziela odpłatnie licencji zamawiającemu na korzystanie z danego utworu albo dokonuje innego odpłatnego rozporządzania przysługującymi mu majątkowymi prawami autorskimi do stworzonego utworu.
Od 1 stycznia 2018 roku
Jeśli Prezydent podpisze ustawę w obecnym kształcie koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% stosowane będą wyłącznie do działalności twórczej w zakresie:
- architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa,
- badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej,
- artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii,
- w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów,
- publicystycznej.
Oznacza to, że katalog nie będzie już otwarty tak jak dotychczas, lecz precyzuje wprost kto może korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów. Stracą na tym przede wszystkim twórcy z dziedzin pośrednich – szczególnie z branży IT, w tym z zakresu copywritingu, coachingu czy analiz, a także tłumacze, czy geodeci.
Nowy limit
Dotychczas przepisy określały górny limit kwotowy 50% kosztów uzyskania przychodów w wysokości 42.764,00 zł. W projekcie ustawy dokonano podwyższenia tego limitu. Od 1 stycznia 2018 roku ma on wynieść dwa razy więcej, czyli 85.528,00 zł. Jest to zmiana pozytywna, jednakże w związku z ograniczeniem, o którym wspomniałam wcześniej skorzystają z niej tylko niektórzy z twórców.
Przykład 1 – umowa o pracę
Informatyk zawarł umowę o pracę, w ramach której wynagrodzenie miesięczne zostało określone na poziomie 13.000,00 zł brutto. W ramach umowy stosowano 50% koszty uzyskania przychodów. W praktyce oznacza to, że koszty uzyskania przychodów wynoszą 5.000,00 zł, a wynagrodzenie netto wyniesie 10.208,11 zł.
Po zmianach, które mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. przy wyliczaniu wynagrodzenia nie będzie można już stosować 50% kosztów uzyskania przychodów, a jedynie standardowe koszty w wysokości 111,25 zł. W konsekwencji informatyk otrzyma na rękę wynagrodzenie w wysokości 9.125,11 zł, czyli o 1.083,00 zł mniej!
Sposób na zmiany?
Może się okazać, że dla wielu informatyków i osób, które zostaną pozbawione możliwości korzystania z 50% kosztów uzyskania przychodów bardziej opłacalne okaże się otworzenie własnej działalności gospodarczej.
Ile w praktyce może skorzystać informatyk z naszego przykładu, gdyby zdecydował się na założenie działalności opodatkowanej podatkiem liniowym?
Jeśli wystawi fakturę na 13.000,00 zł netto to zakładając, iż opłaca przez pierwsze dwa lata preferencyjne składki ZUS i nie ponosi żadnych kosztów, miesięczny podatek dochodowy wyniósłby w 2017 roku 2178,00 zł, czyli na rękę z faktury pozostanie mu 10.822,00 zł i po odjęciu zapłaconych składek w wysokości 478,90 zł ostatecznie zarobi 10.334,10 zł.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że zwykle podatnicy ponoszą koszty w ramach prowadzonej działalności, zatem podatek dochodowy może okazać się o wiele niższy niż 2.178,00 zł, ponieważ jest on wyliczany o dochodu, a nie przychodu podatnika.
Przykład 2 – umowa o dzieło
Gdyby informatyk z przykładu pierwszego zawarł umowę o dzieło na dokładnie taką samą kwotę 13.000,00 zł brutto to jego wynagrodzenie netto wyniosłoby 11.830,00 zł.
Po planowanych zmianach koszty uzyskania przychodu wyniosą 20%, a nie 50%. Spowoduje to zmniejszenie jego wynagrodzenia netto o 702,00 zł i wyniesie 11.128,00 zł.
Przykład 3 – umowa zlecenie
Gdyby informatyk z przykładu pierwszego zawarł umowę o zlecenie na dokładnie taką samą kwotę 13.000,00 zł brutto to jego wynagrodzenie netto wyniosłoby 10.119,33 zł, zakładając, że jest to jego jedyny tytuł do ubezpieczeń i od umowy odprowadzane są wszystkie składki ZUS.
Po planowanych zmianach koszty uzyskania przychodu wyniosą 20%, a nie 50%. Spowoduje to zmniejszenie jego wynagrodzenia netto o 609,00 zł i wyniesie 9.510,33 zł.
Wniosek
Niezależnie od formy zatrudnienia zmiana przepisów spowoduje uszczuplenie kieszeni wielu osób, które dotychczas miały prawi korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów. Może więc, jeśli Ustawa zostanie podpisana przez Prezydenta, warto przeanalizować swoją sytuację i zastanowić się nad założeniem działalności gospodarczej? Może się okazać, że to jedyna droga do tego, by wprowadzone zmiany nie wpłynęły negatywnie na sytuację wielu twórców.
Przetestuj bezpłatnie aplikację inFakt!
- Kontaktuj się z księgowymi od poniedziałku do soboty w godzinach 7-22
- Używaj aplikacji www i mobilnej 24h na dobę
- Udostępniaj faktury księgowemu
W razie pytań lub wątpliwości dotyczących artykułu zachęcamy do pozostawienia komentarza. Odpowiedzi udzieli autor wpisu.
Instrukcje dotyczące ujęcia zdarzeń gospodarczych w aplikacji inFakt znajdują się na naszej bazie wiedzy.
Podziel się nim ze znajomymi
