Na czym polega pakiet zmian, tzw. SLIM VAT? Co się zmieni w kwestii faktur in minus i faktur in plus?

Najnowszy projekt nowelizacji ustawy o VAT tzw. SLIM VAT zapowiada wprowadzenie szeregu uproszczeń administracyjnych po stronie podatników. Dłuższy czas na odliczenie VAT, brak konieczności uzyskiwania potwierdzeń odbioru faktury korygujących in minus oraz elektroniczny obieg dokumentów TAX FREE to tylko niektóre z nowych propozycji MF.

Faktury in minus

Pakiet SLIM VAT zakłada rezygnację z potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę. Sprzedawca obniży VAT należny w okresie rozliczeniowym, w którym wystawił fakturę korygującą in minus, pod warunkiem, że:

  • z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla towarów lub usług określonych w fakturze korygującej;
  • faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją.

Analogicznie nabywca będzie zobowiązany do obniżenia VAT naliczonego z faktury korygującej zmniejszającej w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania zostały uzgodnione.

Zatem dla sprzedawcy jak i nabywcy istotne są faktyczne ustalenia między nimi poparte odpowiednią dokumentacją. W praktyce będzie to dokumentacja handlowa, w tym m.in.:

  • aneksy do umów,
  • korespondencja handlowa,
  • dowody zapłaty,
  • dowody, które potwierdzają, że obie strony znają i akceptują nowe zmienione warunki transakcji.

Przykład

Przedsiębiorca wystawił w styczniu 2021 fakturę sprzedaży na kwotę brutto 1230 zł. W związku z przyznanym rabatem 10% wystawił w lutym fakturę korygującą in minus na kwotę brutto 123 zł. Warunki rabatu określone zostały w korespondencji mailowej z kontrahentem. Przedsiębiorca ma prawo obniżyć VAT należny o 23 zł w miesiącu wystawienia faktury korygującej tj. za luty 2021, nie czekając na potwierdzenie otrzymania faktury przez kontrahenta.

Nowe wzory druków ZUS

Faktury in plus

W projekcie SLIM VAT doprecyzowano zasady korekty in plus. Do art. 29a projektu dodany został ust. 17, który stanowi, iż w przypadku zwiększenia podstawy opodatkowania, korekta dokonywana jest za okres, w którym zaistniała przyczyna korekty.

W uzasadnieniu do projektu MF wyjaśnił, w jaki sposób należy interpretować ten przepis:

  • jeżeli korekta spowodowana jest przyczynami powstałymi już w momencie wystawienia faktury pierwotnej, to powinna ona zostać rozliczona w deklaracji podatkowej za okres, w którym została wykazana faktura pierwotna;
  • w sytuacji, gdy korekta jest spowodowana przyczynami zaistniałymi po dokonaniu sprzedaży (przykładowo zaistniały nowe okoliczności transakcji skutkujące zwiększeniem podstawy opodatkowania), korekta powinna być dokonana w deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym wystawiono fakturę korygującą. Taki przypadek będzie miał miejsce, gdy w fakturze pierwotnej podatek należny został wykazany w prawidłowej wysokości, natomiast przyczyna korekty powstała później i nie była możliwa do przewidzenia w momencie wystawienia faktury pierwotnej;
  •  późniejsze wykrycie błędu w fakturze pierwotnej, stanowi przyczynę zwiększenia podstawy opodatkowania rozliczanej w deklaracji podatkowej za okres, w którym została wykazana faktura pierwotna.

Wydłużenie terminu odliczenia VAT

Projekt SLIM VAT zakłada wydłużenie terminu odliczenia VAT z trzech do czterech miesięcy. Podatnik rozliczający się miesięcznie będzie miał możliwość obniżenie kwot podatku należnego za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych po okresie, w którym przysługiwało mu to prawo.

W stosunku do podatników rozliczających się kwartalnie termin odliczenia pozostaje bez zmian w stosunku do obowiązującego stanu prawnego.

Prezenty o małej wartości

Nieodpłatne przekazanie towaru związane z działalnością podatnika podlega VAT, jeśli jego cena nabycia lub koszt wytworzenia (bez podatku), nie przekracza 10 zł. Projektowane zmiany przewidują podwyższenie limitu dla tzw. prezentów o małej wartości, dla których nie trzeba prowadzić ewidencji z 10 do 20 zł.

Z uzasadnienia projektu wynika, że zmiana związana jest z „zauważanymi zmianami cen artykułów promocyjnych” i umożliwi „lepsze promowanie polskich towarów i usług zarówno w kraju, jak i zagranicą”.

Spójne kursy walut

Jednym z proponowanych rozwiązań SLIM VAT jest ujednolicenie zasad dla VAT oraz podatku dochodowego dotyczących stosowania kursów do przeliczania podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej.

Podatnik na zasadzie dobrowolności będzie mógł przyjąć do określenia podstawy opodatkowania w VAT zasady przeliczania wynikające z przepisów o PIT (CIT).

Przy wyborze tej opcji podatnik będzie zobowiązany do jej stosowania przez okres 12 miesięcy od początku miesiąca, w którym ją wybrał.

W przypadku rezygnacji z tej metody podatnik analogicznie będzie zobowiązany do stosowania dotychczasowych metod przeliczania przez co najmniej 12 miesięcy, licząc od początku miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrezygnował z opcjonalnej metody przeliczania.

W okresie stosowania dobrowolnej metody przeliczania mogą zaistnieć transakcje, dla których podatnik nie będzie mógł zastosować zasad przewidzianych dla celów dochodowych np.:

  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów;
  • nabycie usług, dla których zobowiązanym do rozliczenia pozostaje nabywca;
  • otrzymanie częściowych zaliczek.

W takich sytuacjach podatnik zobowiązany będzie zastosować metodę przeliczania zgodną z zasadami VAT.

Nabycie usług noclegowych w celu ich odsprzedaży

Obecne przepisy nie dają prawa do odliczenia podatku VAT od usług gastronomicznych i noclegowych nawet w stosunku do podatnika, który refakturuje te usługi na rzecz innych podatników.

Pakiet SLIM VAT zakłada prawo odliczenia VAT w stosunku do usług noclegowych nabywanych w celu ich odsprzedaży na zasadzie refakturowania.

Nabycie pozostałych usług noclegowych a także gastronomicznych nadal nie będzie generowało prawa do odliczenia. MF wyjaśnia, iż, „Takie wyłączenie ma uzasadnienie w tym, że generalnie usługi noclegowe i gastronomiczne noszą znamiona świadczeń nabywanych dla ostatecznej konsumpcji (do celów prywatnych), w efekcie identyfikacja celu nabycia tej usługi na etapie weryfikacji prawa do odliczenia może być trudna„.

Ułatwienia dla eksporterów

Proponuje się wydłużenie terminu na wywóz towarów dla zastosowania stawki 0% przy opodatkowaniu zaliczek na poczet eksportu towarów. Obecnie eksporter ma prawo do zastosowania stawki 0% pod warunkiem, że wywóz towarów nastąpi w terminie 2 miesięcy od otrzymania zaliczki. Proponowana zmiana zakłada wydłużenie terminu z 2 do 6 miesięcy.

TAX FREE

Zgodnie z projektem ustawy od stycznia 2022 roku obieg dokumentów w systemie zwrotu podatku podróżnym TAX FREE będzie w pełni elektroniczny. W ramach tego systemu podróżni zagraniczni zakupujący towary na cele prywatne mogą odzyskać VAT zapłacony przy ich nabyciu. Jednym z warunków zwrotu jest wywóz towarów poza terytorium UE potwierdzony przez urząd celny.

Projekt zakłada, że sprzedawca w momencie dokonania sprzedaży będzie zobowiązany wystawić na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych dokument w formie elektronicznej. Forma elektroniczna obowiązywać będzie także przy potwierdzaniu wywozu towarów przez urząd celny. Sprzedawca będzie mógł dokonać zwrotu podatku VAT dopiero po otrzymaniu elektronicznego potwierdzenia wywozu towarów poza teren UE.

Dodatkowo proponuje się aby sprzedawca prowadził ewidencję dokumentów TAX FREE w formie elektronicznej. Obowiązkowe dla sprzedawców w tej procedurze mają być kasy on-line.

Zdaniem MF proponowane zmiany maja zapobiec m.in. wykorzystywaniu systemu TAX FREE do wyłudzenia podatku VAT oraz wystawianiu dokumentów TAX FREE in blanco przez osoby, które faktycznie nie nabyły towarów. Ponadto elektroniczny obieg dokumentów ma wyeliminować problemy z nieczytelnymi, zamazanymi, słabo odbitymi, częściowo widocznymi stemplami oraz różnego rodzaju błędy, np. w datach.

Pozostałe zmiany

Pakiet SLIM VAT zawiera wiele innych przepisów doprecyzowujących i uzupełniających takich jak:

  • możliwość wystąpienia o WIS dla towarów sklasyfikowanych wg PKWiU (obecnie jest to możliwe tylko dla towarów klasyfikowanych wg CN oraz PKOB);
  • wprowadzenie okresu ważności dla WIS – 3 lata;
  • rezygnacja z zamieszczania PESEL podatników wykreślonych z białej listy oraz tych, którym odmówiono zarejestrowania;
  • możliwość niestosowania mechanizmu podzielonej płatności dla wszystkich wierzytelności, nie tylko tych, o których mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego;
  • wprowadzenie mozliwości dokonywania płatności z rachunku VAT kwoty VAT z tytułu importu usług oraz należności celnych na rzecz agencji celnych;
  • rozszerzenie grupy podmiotów upoważnionych do występowania z wnioskiem o uwolnienie środków z rachunku VAT o podmioty, które nie są podatnikami VAT posiadający środki na rachunku VAT np. komornicy lub podmioty zagraniczne;
  • doprecyzowanie brzmienia art. 113 ust. 13 pkt 1 lit g dotyczącego wyłączenia ze zwolnienia podmiotowego o dostawy akcesoriów do pojazdów samochodowych oraz motocykli;
  • identyfikacja towarów i usług objętych mechanizmem split payment (załącznik nr 15) wg PKWiU 2015.