Jaką część składki zdrowotnej można odliczyć od podatku?

Zdecydowana większość przedsiębiorców przelewa co miesiąc na konto ZUS-u 261,73 zł z uwagi na składkę zdrowotną. Co więcej, osoby na umowach o dzieło często same opłacają dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne, które kosztuje ok. 340 zł miesięcznie. Mało kto jednak bierze pod uwagę fakt, że realny koszt zdrowotnego to kilkadziesiąt złotych. Z czego to wynika?

Składka zdrowotna ZUS podlega odliczeniu od podatku. Tylko… co to znaczy?

Jeśli spytać księgowego w jaki sposób składka zdrowotna służy do obliczania podatku dochodowego, zapewne odpowie mniej więcej tak:

7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej podlega odliczeniu od podatku dochodowego, podczas gdy cała składa obliczana jest jako 9% podstawy wymiaru.

Co to oznacza? Otóż ZUS oblicza składkę zdrowotną jako procent od „podstawy wymiaru”. Ta podstawa, to w przypadku składki zdrowotnej przedsiębiorców 75% przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale podawanego przez GUS. W 2013 r. te 75% wynosi 2908,13 zł. A zatem mamy dwie kwoty związane ze składką zdrowotną:

• 261,73 zł – czyli 9% z 2908,13 zł. Tę kwotę co miesiąc przedsiębiorca przelewa na konto ZUS-u.
• 225,38 zł – czyli 7,75% z 2908,13 zł. Tę kwotę przedsiębiorca odejmuje od podatku dochodowego.

Różnicę pomiędzy tymi kwotami, czyli 36,35 zł można uznać za właściwy koszt ubezpieczenia zdrowotnego przedsiębiorcy, o ile tylko dana osoba cokolwiek oficjalnie zarabia (i płaci od tego podatek). Ale niekoniecznie z działalności gospodarczej.

Księgowi inFaktu Ocena Cena

Celina Rus

9.5 Znakomity

Cena od 200 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Jadwiga Troczyńska

9.8 Znakomity

Cena od 220 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Izabela Tomczak-Dogońska

9.9 Znakomity

Cena od 298 zł netto / m-c

Zobacz ofertę

Zobacz wszystkich księgowych

Składkę zdrowotną można odejmować od podatku dochodowego z różnych źródeł

Co ciekawe, wspomniane 225,38 zł miesięcznie przedsiębiorca może odejmować od podatku dochodowego zapłaconego w związku z przychodami z wielu źródeł. Wśród tych źródeł można wymienić:

• działalność gospodarczą,
• stosunek pracy (czyli umowa o pracę),
• działalność wykonywaną osobiście (np. umowy o dzieło, umowy zlecenia),
• prawa autorskie,
• najem lub dzierżawę.

Innymi słowy, jeśli z uwagi na niewielkie przychody podatek dochodowy z działalności jest niski, składki zdrowotne można odejmować od podatku zapłaconego z innych powodów. Oczywiście, zyski w związku z odliczeniem składki zdrowotnej związanej z prowadzeniem firmy uzyskamy wówczas dopiero w zeznaniu rocznym, jeśli składka ma pomniejszać podatek płacony za pośrednictwem pracodawcy.

Warto zwrócić uwagę na ciekawą kwestię. Jak opisywaliśmy w poradniku na Bankierze, jednoczesne prowadzenie firmy i praca na etacie wymaga opłacania składki zdrowotnej. Jak widać z powyższych zasad, możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku związanego np. z etatem to dodatkowy plus takiego rozwiązania.

Na tym nie koniec mało znanych aspektów składki zdrowotnej. Osoba, która rozlicza się wspólnie z małżonkiem może także odejmować składkę zdrowotną od podatku zapłaconego „wspólnie”, wykazywanego w zeznaniu rocznym. W praktyce oznacza to, że składki, które sama zapłaciła, może odejmować od podatku zapłaconego przez… małżonka.

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne też można odjąć od podatku

Osoby pracujące na tzw. umowach śmieciowych bez składek ZUS mogą podpisać umowę z NFZ i opłacać dobrowolną składkę zdrowotną. Obecnie ta składa wynosi 340,94 zł miesięcznie (9% podstawy wynoszącej 3 788,26 zł). Świadczenia NFZ są wówczas takie same, jak dla innych ubezpieczonych.

Rozważając wykupienie tego ubezpieczenia mało kto bierze pod uwagę, że większą część tej składki można odejmować od podatku – na takich samych zasadach, jak opisane powyżej. Oczywiście, aby cokolwiek dzięki niej uzyskać, trzeba poczekać na złożenie zeznania rocznego.

Składając zeznanie roczne PIT trzeba jednak pamiętać, że opłacając dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne (niezwiązane z prowadzeniem firmy), można odjąć od podatku 7,75% podstawy wymiaru, czyli nie całą składkę. Tę kwotę trzeba samodzielnie obliczyć i wpisać podczas wypełniania PIT-a.

Jak to wygląda w praktyce? Wchodzimy na stronę NFZ i sprawdzamy aktualną podstawę do obliczenia dobrowolnej składki. Składka to 9% tej podstawy, a odliczyć możemy 7,75%. Czyli, jeśli składka wynosi 340,94 zł (9%), to odliczyć od podatku można 284,12 zł (7,75%) za każdy miesiąc.

Rozliczamy tylko składki zdrowotne faktycznie zapłacone

Na koniec ważna uwaga. Niezależnie od powodu opłacania zdrowotnego, odliczać od podatku można tylko składki faktycznie „zapłacone”, czyli te, które przelaliśmy na konto ZUS-u w rozliczanym okresie (w roku podatkowym, kwartale lub miesiącu). Np. składkę za grudzień 2012 r. zapłaconą 10 stycznia 2013 r. można rozliczyć:

• • za styczeń 2013 r.,

lub

• • za I kwartał 2013 r.,

lub

• za 2013 r. – w zeznaniu rocznym PIT składanym do końca kwietnia 2014 r.

Jeśli natomiast zapomnieliście o możliwości odliczenia zdrowotnego, które zapłaciliście w minionym roku (już rozliczonym) – nic straconego. Wystarczy znaleźć potwierdzenia zapłaty składek oraz złożyć korektę zeznania rocznego.