Po jakim czasie pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego? Czy można dać mu wolne, jeśli nie ma prawa do urlopu?
Prawo do urlopu
Warto zacząć od tego że zgodnie z art. 152 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Ponadto pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.
Kolejny art. 153 kodeksu pracy reguluje nam to, kiedy pracownik nabywa prawo do urlopu. Mianowicie pracownik:
- podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku,
- w każdym kolejnym roku nabywa prawo do urlopu w pełnym wymiarze z początkiem roku.
Przypomnę jeszcze, że jak wskazuje art. 154 wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Czy można udzielić urlopu pracownikowi, który nie nabył do niego prawa?
Powyższe pytanie często pojawia się w kontekście nowych pracowników, w pierwszym roku ich pracy. Jak wskazują wyżej przedstawione przepisy pracownik, który podjął po raz pierwszy pracę, w danym roku ma prawo do urlopu po przepracowaniu miesiąca w wymiarze 1/12.
Mówiąc o miesiącu należy mieć na uwadze 30 dni, czyli jeśli pracownik rozpocznie pracę 10 lipca, to prawo do urlopu nabędzie 10 sierpnia.
Kolejna ważna rzecz, to wymiar. Ustawodawca określa, że ma być to 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Z wyliczeń matematycznych wynika, że 1/12 * 20 ≈ 1,67 dnia. Warto tutaj chwilkę się zatrzymać i zadać sobie pytanie, czy wymiar urlopu może zostać zaokrąglony do pełnych dni. Ustawodawca tego nie uregulował, ale stanowisko PIP jest takie, że można tak zrobić. Oczywiście pracodawca nie ma takiego obowiązku, ale jak najbardziej może to zrobić.
Omówiłam już wszystkie istotne kwestie, a teraz przejdę do udzielenia odpowiedzi na kluczowe pytanie tego artykułu. Czy można udzielić urlopu pracownikowi, który nie nabył do niego prawa?
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2011 r. (sygn. akt II PK 314/10) nie ma możliwości udzielenia pracownikowi urlopu, przed nabyciem prawa do tego urlopu. Przykładowo, jeśli pracownik podejmie pracę po raz pierwszy 10 lipca, to do dnia 9 sierpnia nie nabywa on prawa do urlopu, zatem pracodawca nie ma możliwości go udzielić.
Podziel się nim ze znajomymi
