Co to jest sprzedaż mieszana (przykład)? Jak ustalić współczynnik proporcji?

O sprzedaży mieszanej będziemy mówili wówczas gdy podatnik będzie jednocześnie prowadził sprzedaż opodatkowaną VAT oraz zwolnioną przedmiotową, zatem część jego faktur będzie z VATem a część bez VATu. Tego typu rodzaj działalności rodzi pewne komplikacje przy odliczaniu VAT od faktur kosztowych.

Kwestie przedstawione w tym artykule są przedmiotem art. 90 ust.1-12 ustawy o VAT. Zasadniczo, w przypadku gdy dany koszt wykorzystywany jest tylko w działalności opodatkowanej, podatnik może od niego odliczyć 100 % VAT (pomijamy kwestię szczegółowych przepisów np. odliczenie 50% od paliwa), zaś od kosztów stricte związanych z działalnością zwolnioną w ogóle nie przysługuje prawo do odliczenia VAT zatem podatnik zaksięguje całą wartość do podatku  dochodowego. Jeżeli podatnik ponosi wydatki których nie da się jednoznacznie przypisać do czynności opodatkowanych lub zwolnionych z VAT, odliczenia dokonuje na podstawie tzw. wskaźnika proporcji.

Przykład

Pan Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi prawnicze opodatkowane stawką 23 % oraz wynajmuje mieszkanie wyłącznie na cele mieszkaniowe zwolnione z VAT przedmiotowo na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36.

Pan Jan Kowalski zakupił książki o tematyce prawniczej, wyposażenie do wynajmowanego mieszkania oraz zapłacił fv za usługi telekomunikacyjne.  Podatnik odliczy 100 % od fv za książki, w ogóle nie odliczy VAT z fv za wyposażenie natomiast biorąc pod uwagę, że prowadzi rozmowy telefoniczne zarówno z klientami zainteresowanymi usługą prawniczą jak i najmem mieszkania, VAT od fv za usługi telekomunikacyjne odliczy zgodnie ze wskaźnikiem proporcji.

Wskaźnik proporcji 

Odliczenie VAT za pomocą wskaźnika proporcji jest dwuetapowe. Najpierw w trakcie danego roku podatnik stosuje odliczenie VAT na podstawie wskaźnika proporcji ustalonego na podstawie obrotów z roku ubiegłego (tzw. wstępny wskaźnik proporcji), następnie początkiem kolejnego roku koryguje VAT, uwzględniając wskaźnik rzeczywisty z roku, w którym dokonano zakupu.

Wskaźnik proporcji ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności opodatkowanych, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności opodatkowanych VAT i zwolnionych z opodatkowania VAT. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Do obrotu nie wlicza się:

• obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do ŚT oraz WNiP podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika – używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności,
• pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
• usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

W przypadku gdy wyliczona już zaokrąglona proporcja:

1) przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;

2) nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Wskaźnik proporcji w pierwszym roku sprzedaży mieszanej

W przypadku gdy:

• podatnik w poprzednim roku nie miał sprzedaży mieszanej lub
• obrót w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł lub
• podatnik uzna, że kwota obrotu z poprzedniego roku podatkowego ,  byłaby niereprezentatywna

wówczas  przyjmuje się proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokołu.

W kolejnym artykule wyjaśnimy kwestię rocznych korekt w sprzedaży mieszanej.