Jak wyliczyć podstawę do wypłaty zasiłku? Jaki minimalny okres wystarczy do wyliczenia tej podstawy? Jakie składniki brane są pod uwagę? Czy premie, dodatki mają wpływ na wyliczenie podstawy?

Spis treści

    Oczywistą rzeczą jest, że dla pracownika ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) oraz zdrowotne są obowiązkowe. Standardowy okres wyczekiwania na otrzymanie zasiłku chorobowego wynosi 30 dni. Do okresów ubezpieczenia chorobowego, o których mowa wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana między innymi urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym. 

    Ważne pojęcie, które będzie pojawiać się będzie w dalszej części artykułu to wynagrodzenie. Według art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa należy przez nie rozumieć przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe.

    Wynagrodzenie = przychód – 13,71%

    Zasadą jest, że podstawa wymiaru zasiłku chorobowego pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy – art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

    Przykładowo pracownik ma wypłacane wynagrodzenie na ostatni dzień miesiąca. W poszczególnych miesiącach 2016 roku otrzymał następujące wynagrodzenie : I – V w wysokości 4000 zł, VI – IX w wysokości 4500 zł i w okresie X – XII 5000 zł. W styczniu 2017 przebywa na zwolnieniu lekarskim. Jaka będzie podstawa do wyliczenia zasiłku chorobowego?

    (5 * 4000 + 4* 4500 + 3 * 5000) : 12 = 53 000 : 12 = 4 416,67

    Jeżeli natomiast niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia – art. 36 ust. 2 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

    Weźmy pod uwagę taką sytuację, pracownik ma wypłacane wynagrodzenie z przesunięciem do 10. dnia kolejnego miesiąca. W poszczególnych miesiącach 2016 otrzymał następujące wynagrodzenie : I – V w wysokości 4000 zł, VI – IX w wysokości 4500 zł i w okresie X – XII 5000 zł. W styczniu 2017, przed otrzymanie wynagrodzenia za grudzień poszedł na zwolnieniu lekarskim. Jaka będzie podstawa do wyliczenia zasiłku chorobowego?

    (5 * 4000 + 4* 4500 + 2 * 5000) : 12 = 48 000 : 12 = 4 363,64

    Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.

    Załóżmy, że podstawa do wyliczenia zasiłku chorobowego wynosi 3 000 zł. Pracownik w danym miesiącu przebywał 5 dni na zwolnieniu lekarski. Jaka jest zatem podstawa do wyliczenia zasiłku?

    3 000 : 30 * 5 = 500

    Należy pamiętać też, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy – art. 36 ust. 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

    Podstawa wymiaru zasiłków pracowników

    Załóżmy taką sytuację – pracownik w okresie od 3 marca 2016 do 31 lipca 2016 wykonywał pracę na rzecz spółki X, kwota wynagrodzenia wynosiła 3 000 zł brutto. Od dnia 1 sierpnia świadczy pracę dla spółki Y, wynagrodzenie wynosi 4 000 zł brutto. Wypłaty w obu spółkach dokonywane były na ostatni dzień miesiąca. W styczniu 2017 pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie za 7 dni. Jaka będzie podstawa do wyliczenia zasiłku chorobowego?

    Bierzemy pod uwagę wynagrodzenie wypłacone u pracodawcy – spółki Y za okres od sierpnia do grudnia 2016.

    • 5 * 4 000 : 5 = 4 000
    • 4 000 : 30 * 5 = 666,67

    Kolejna ważna rzecz, to co w sytuacji gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego. Kwestie te reguluje art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Przepis mówi, że w takiej sytuacji należy za podstawę wymiaru zasiłku chorobowego uznać wynagrodzenie, które ubezpieczony będący pracownikiem osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc kalendarzowy. Zasada ta ma zastosowanie także wtedy, gdy umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, a zakończyła się w trakcie następnego miesiąca.

    Przykładowo pracownik był zatrudniony od 9 lipca do 18 sierpnia. W okresie od 19 sierpnia do 31 grudnia był niezdolny do pracy z powodu choroby. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi uzupełnione wynagrodzenie pracownika za sierpień.

    Kolejna ważna informacja wynika z art. 40 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa określono. Mianowicie w razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy albo w miesiącach poprzedzających.

    Dodatkowe składki wynagrodzenia

    Warto zastanowić się nad tym, co w sytuacji gdy pracownik oprócz stałego wynagrodzenia otrzymuje również inne dodatki. Podstawową informacją jest to, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

    Natomiast premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli te składniki przysługującą:

    • za okresy kwartalne, wlicza się je do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej jedną dwunastą kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy,
    • za okresy roczne, wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej jedną dwunastą kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy,
    • za inne okresy, przelicza się je analogicznie jak wyżej.

    Warto też zapamiętać, że podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.