Amortyzacja samochodu sporadycznie wykorzystywanego prywatnie

Piotr Juszczyk

W mojej opinii samochód osobowy wykorzystywany w działalności gospodarczej oraz sporadycznie prywatnie może być wprowadzony do środków trwałych i amortyzowany. W niniejszym artykule przedstawię stanowiska organów podatkowych w tym zakresie.

Definicja środka trwałego

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wprost definicji środka trwałego, jednak jeśli składnik majątkowy spełnia warunki określone w art. 22a ustawy PIT, wówczas należy uznać go za środek trwały co do zasady podlegający amortyzacji.
Jakie to są warunki ? Przede wszystkim taki składnik majątkowy musi stanowić własność lub współwłasność podatnika, nabyty lub wytworzony we własnym zakresie, a ponadto kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania. Ustawa wskazuje, że są to:

  1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
  2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
  3. inne przedmioty,

o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1 ustawy PIT.
Amortyzacja samochodu sporadycznie wykorzystywanego prywatnie

Amortyzacja samochodu osobowego sporadycznie wykorzystywanego prywatnie – interpretacje

Począwszy od zmian ustawy od towarów i usług, wprowadzanych od 2014 r. i ukształtowanych od 1 lipca 2015 r. polegających na możliwości odliczania 50% VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym, używanych w tzw. trybie mieszanym, organy prezentowały jedno stanowisko. Samochód wprowadzony do ŚT sporadycznie używany prywatnie, może podlegać całkowitej amortyzacji.
Przypomnieć należy, iż dokonane zmiany w możliwości odliczania podatku VAT w 50%, było podyktowane tym, że samochody osobowe co do zasady nie służą tylko firmie ale i służą prywatnie. Oszacowano, że stosunek ten wynosi 50%.
W indywidualnej interpretacji z dnia 20.08.2014 r., nr ITPB/415-582/14/WM Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wskazał, że „(…) Wnioskodawczyni może zaliczać w ciężar kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej samochodów osobowych stanowiących środki trwałe w prowadzonej działalności gospodarczej, pomimo, że samochody te są częściowo wykorzystywane na inne cele. Wnioskodawczyni może również zaliczać do kosztów uzyskania przychodów część naliczonego podatku VAT niepodlegającego odliczeniu od podatku należnego w podatku od towarów i usług, przy czym możliwość ta dotyczy wyłączenie wydatków związanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą”
Ponadto, w indywidualnej interpretacji z 27 września 2016 r., nr 2461-IBPB–1-1.4511.460.2016.1.WRz, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, stwierdził:
„(…) jeżeli (…) samochód spełnia definicję środka trwałego (zawartą w art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), to Wnioskodawca może ten samochód wprowadzić do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, prowadzonej działalności gospodarczej, a do kosztów podatkowych może zaliczać odpisy amortyzacyjne dokonywane od jego wartości początkowej (…).
Bez znaczenia na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (…) odpisów amortyzacyjnych pozostaje fakt, że Wnioskodawca będzie sporadycznie wykorzystywał ten samochód do celów prywatnych, bowiem biorąc pod uwagę literalne brzmienie art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa ta nie wymaga, by dany składnik majątku był wykorzystywany wyłącznie na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako warunek zaliczenia go do środków trwałych i dokonywania odpisów amortyzacyjnych od jego wartości początkowej.(…)”

Zmiana stanowiska ?

21 września 2017 r  w interpretacji indywidualnej z ., nr 0113-KDIPT2-1.4011.157.2017.2.AG, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, stwierdził że nie ma możliwości zaliczenia do środków trwałych samochodu osobowego sporadycznie wykorzystywanego do celów prywatnych. Według organu podatkowego:
„(…) skoro samochód osobowy wykorzystywany będzie dla celów działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, a jednocześnie dla Jego celów prywatnych, to nie jest możliwe uznanie tego składnika majątku za środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podkreśl. red.). W takim przypadku Wnioskodawca nie ma prawa, z uwagi na brak podstaw prawnych, do wprowadzenia tego samochodu do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, naliczania odpisów amortyzacyjnych i ujmowania ich w kosztach uzyskania przychodów. W przypadku wykorzystywania ww. samochodu osobowego do celów działalności gospodarczej Wnioskodawca zobowiązany będzie prowadzić dla tego samochodu ewidencję przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (…)”
Jest to pierwsza niekorzystna interpretacja wydana po zmianie przepisów VAT.

Podsumowanie

Tak jak wskazałem na wstępnie, wg mojej opinii, można amortyzować samochód, oczywiście od pełnej wartości, pomimo jego sporadycznego wykorzystywania prywatnie. Stanowisko takie również podziela Minister Finansów, który np. w 30 września 2016 r. zmienił niekorzystną interpretację w tym zakresie, stwierdzając, że „sporadyczne wykorzystywanie dla potrzeb prywatnych nie ma wpływu na zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodu oraz dokonywania odpisów amortyzacyjnych” (interpretacja nr DD9/033/543/JQP/SKT/2014/RWPD-107452). Ponadto, Ministerstwo wielokrotnie przedstawiało  takie stanowisko w otrzymywanych zapytaniach.
Uważam że to jest to słuszne podejście, z uwagi na to, że przepisy nie wymagają, tego by samochód zaliczany do środków trwałych, był używany wyłączenie w działalności gospodarczej. Ustawa wskazuje na to, że środek trwały ma być własnością lub współwłasnością podatnika oraz kompletny i zdatny do użytku.