Jak rozliczyć roczną składkę zdrowotną przy zmianie formy opodatkowania? Analizujemy różne opcje

Zmiana formy opodatkowania – zarówno w 2022, jak i na początku 2023 r. – ma wpływ na roczne rozliczenie składki zdrowotnej. W takiej sytuacji konieczne będzie wykazanie składki dla różnych form opodatkowania w jednym zeznaniu. Przeanalizowaliśmy różne warianty zmian. Sprawdź  i znajdź ten pasujący do Ciebie.  

Zmiana formy opodatkowania w styczniu 2023 r.

W 2023 r. masz inną formę opodatkowania niż w poprzednim roku? Sprawdź, jak w takim przypadku rozliczyć roczną składkę zdrowotną. 

Zmiana z ryczałtu na skalę podatkową lub podatek liniowy

Zmiana formy opodatkowania w 2023

Ryczałt w 2022 → skala podatkowa lub podatek liniowy w 2023

Jeżeli w 2022 roku byłeś(-aś) opodatkowany(-a) według ryczałtu, a w styczniu 2023 r. zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania na skalę lub liniówkę, to w zeznaniu rocznym do ZUS wykażesz składkę zdrowotną dla dwóch form opodatkowania. 

Wynika to z faktu, że rok składkowy przy opodatkowaniu według skali podatkowej lub podatkiem liniowym jest liczony od lutego do stycznia. Czyli nachodzą na siebie dwa okresy rozliczeniowe. Dlatego w zeznaniu rocznym składki zdrowotnej wykażesz: 

• składkę zdrowotną za czas opodatkowania ryczałtem – może być to nawet 12 miesięcy prowadzonej działalności od stycznia do grudnia 2022 r., 
• składkę zdrowotną za styczeń opodatkowany według skali podatkowej lub podatkiem liniowym.

Warto wiedzieć

Jest to tzw. jednomiesięczny rok składkowy. Z racji braku dochodu na zasadach ogólnych w grudniu 2022 roku, składka ustalana jest od wartości minimalnego wynagrodzenia na dany rok (za styczeń 2023 r. była to kwota 270,90 zł). Wartość zapłaconej składki zdrowotnej za styczeń w tym przypadku podlega całkowitemu zwrotowi.

Zmiana ze skali podatkowej lub podatku liniowego na ryczałt

Zmiana formy opodatkowania w 2023

Skala podatkowa lub podatek liniowy w 2022 → ryczałt w 2023

Standardowo rok składkowy na zasadach ogólnych trwa od lutego do stycznia. Jednak, jeżeli w 2022 r. Twoją formą opodatkowania była skala podatkowa, natomiast od stycznia 2023 r. jesteś na ryczałcie, to Twój rok składkowy będzie krótszy. 

Oznacza to, że w zeznaniu rocznym za 2022 r. wykażesz składki zdrowotne zapłacone od lutego do grudnia 2022 r. Natomiast styczeń 2023 r. rozliczysz dopiero w zeznaniu rocznym składki zdrowotnej za 2023 r., według zasad właściwych dla ryczałtu. 

W takim wypadku w sporządzonym zeznaniu może powstać niedopłata składki zdrowotnej za grudzień 2022 r. 

Składkę zdrowotną od dochodu ze skali lub podatku liniowego za grudzień standardowo płaci się w styczniu 2023 r. W Twoim przypadku tak się jednak nie stało, ponieważ rozpoczął  się wówczas Twój rok składkowy dla ryczałtu. 

Zmiana ze skali podatkowej na podatek liniowy

Zmiana formy opodatkowania w 2023

Skala podatkowa w 2022 → podatek liniowy w 2023

Jeżeli w 2022 r. Twoja firma była opodatkowana według skali podatkowej, natomiast od stycznia 2023 r. korzystasz z opodatkowania podatkiem liniowym, to w zeznaniu rocznym składki zdrowotnej musisz obliczyć składkę dla dwóch form opodatkowania. W związku z tym: 

• składkę zdrowotną za okres od lutego do grudnia 2022 r. liczysz według zasad właściwych dla skali podatkowej;
• składkę zdrowotną za styczeń 2023 r. według zasad opodatkowania podatkiem liniowym. Jest to tzw. jednomiesięczny rok składkowy.

W takiej sytuacji składka zdrowotna w styczniu ustalana jest na podstawie minimalnego wynagrodzenia, ponieważ dochód dla podatku liniowego w grudniu był równy zero. Tym samym w zeznaniu rocznym składki zdrowotnej na skali podatkowej może powstać niedopłata za grudzień 2022 r. Natomiast składkę za styczeń 2023 r. zapłaconą według podatku liniowego wykażesz jako do zwrotu.

Pamiętaj również, że na podstawie przepisów szczególnych Polskiego Ładu, miałeś(-aś) możliwość dokonania zmiany formy opodatkowania w trakcie roku lub w zeznaniu rocznym PIT-36. Wpływa to również na sposób złożenia zeznania rocznego ze składki zdrowotnej. 

Przejście z ryczałtu na skalę podatkową od lipca 2022 r. 

Uwaga! Pamiętaj o zaznaczeniu tego rodzaju zmiany w zeznaniu rocznym składki zdrowotnej. 

Zmiana z ryczałtu na skalę podatkową w trakcie roku i pozostanie na skali

Przejście na skalę podatkową od lipca 2022

Ryczałt w 2022 → skala podatkowa od lipca 2022 → skala podatkowa od stycznia 2023

Jeżeli w lipcu 2022 r. zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania z ryczałtu na skalę podatkową i jednocześnie zdecydowałeś(-aś), że będziesz z niej korzystać również w 2023 r., to Twoje zeznanie do ZUS powinno zawierać:

• składkę zdrowotną za czas opodatkowania według ryczałtu – maksymalnie może być to okres od stycznia do czerwca 2022 r.; 
• składkę zdrowotną obliczoną dla skali podatkowej za czas od lipca 2022 r. do stycznia 2023 r. 

W takim rozliczeniu może powstać niedopłata do składki zdrowotnej, jeśli Twój przychód w czasie opodatkowania ryczałtem przekroczył jeden z trzech progów. Dodatkowo powstanie nadpłata składki zdrowotnej w kwocie 270,90 zł ze skali podatkowej. Nadpłata ta wynika z faktu zapłacenia składki zdrowotnej za lipiec 2022 r., gdzie dochód w poprzednim miesiącu dla skali był równy zero. 

Przejście z ryczałtu na skalę podatkową w trakcie roku i powrót na ryczałt

Przejście na skalę podatkową od lipca 2022

Ryczałt w 2022 → skala podatkowa od lipca 2022 → ryczałt od stycznia 2023

W sytuacji, gdy w lipcu 2022 r. zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania z ryczałtu na skalę podatkową, ale od stycznia 2023 r. wróciłeś(-aś) na ryczałt, to Twoje zeznanie do ZUS powinno zawierać:

• składkę zdrowotną za czas opodatkowania według ryczałtu – maksymalnie może być to okres od stycznia do czerwca 2022 r. 
• składkę zdrowotną obliczoną dla skali podatkowej za czas od lipca do grudnia 2022 r. 

W takim rozliczeniu może powstać niedopłata do składki zdrowotnej, jeśli Twój przychód w czasie opodatkowania ryczałtem przekroczył jeden z trzech progów. Może powstać również niedopłata składki zdrowotnej dla skali podatkowej. Składkę zdrowotną od dochodu ze skali za grudzień standardowo opłaca się w styczniu 2023 r. Tak się jednak nie stało w Twoim przypadku, ponieważ od stycznia rozpoczął się Twój rok składkowy dla ryczałtu. 

Przejście z ryczałtu na skalę w trakcie roku, od 2023 na podatek liniowy

Przejście na skalę podatkową od lipca 2022

Ryczałt w 2022 → skala podatkowa od lipca 2022 → podatek liniowy od stycznia 2023

Jeśli w lipcu 2022 r. zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania z ryczałtu na skalę podatkową, ale od stycznia 2023 r. zdecydowałeś(-aś) się na opodatkowanie podatkiem liniowym, to Twoje zeznanie do ZUS powinno zawierać:

• składkę zdrowotną za czas opodatkowania według ryczałtu – maksymalnie może być to okres od stycznia do czerwca 2022 r.;
• składkę zdrowotną obliczoną dla skali podatkowej, za czas od lipca do grudnia 2022 r. 
• składkę zdrowotną za styczeń 2023 r. obliczoną dla podatku liniowego jako jednomiesięczny rok składkowy. 

W takim rozliczeniu może powstać niedopłata do składki zdrowotnej, jeśli Twój przychód w czasie opodatkowania ryczałtem przekroczył jeden z trzech progów. Może powstać również niedopłata składki zdrowotnej dla skali podatkowej. Natomiast składka za styczeń 2023 r. zapłacona od minimalnego wynagrodzenia będzie wykazana jako do zwrotu. 

Zmiana formy opodatkowania za cały rok 2022 

Uwaga! Pamiętaj o zaznaczeniu tego rodzaju zmiany w zeznaniu rocznym składki zdrowotnej. 

Przejście z ryczałtu na skalę w 2022 i 2023 r.

Zmiana formy opodatkowania za cały rok 2022

Ryczałt → skala podatkowa za cały 2022 → skala podatkowa na 2023

Jeżeli zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania w zeznaniu PIT-36 za cały 2022 r. z ryczałtu na skalę podatkową oraz pozostajesz na skali w 2023 r., to w zeznaniu rocznym wykażesz opodatkowanie jedynie według skali podatkowej. W takim wypadku uwzględnisz dochód za 2022 r. Pamiętaj jednak, że w zeznaniu wykażesz zapłacone składki zdrowotne z ryczałtu i skali od lutego 2022 do stycznia 2023 r. (nie uwzględnisz zapłaconej składki zdrowotnej za styczeń 2022 r.).

Przejście z ryczałtu na skalę za 2022, powrót na ryczałt na 2023

Zmiana formy opodatkowania za cały rok 2022

Ryczałt → skala podatkowa za cały 2022 → ryczałt na 2023

W przypadku, gdy zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania w zeznaniu PIT-36 za cały 2022 r. z ryczałtu na skalę podatkową oraz zdecydujesz na powrót do ryczałtu w 2023 r., to w zeznaniu rocznym wykażesz opodatkowanie według skali podatkowej. W takim wypadku uwzględnisz dochód za 2022 r. Pamiętaj jednak, że w zeznaniu wykażesz zapłacone składki zdrowotne z ryczałtu od lutego do grudnia 2022 r. (nie uwzględnisz zapłaconej składki zdrowotnej za styczeń 2022 r.). 

Zmiana z podatku liniowego na skalę za 2022 i 2023

Zmiana formy opodatkowania za cały rok 2022

Podatek liniowy → skala podatkowa za cały 2022 → skala podatkowa na 2023

Jeżeli zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania w zeznaniu PIT-36 za cały 2022 r. z podatku liniowego na skalę podatkową oraz zdecydujesz o pozostaniu na skali w 2023 r., to w zeznaniu rocznym wykażesz jedynie składkę dla skali podatkowej za okres od lutego 2022 r. do stycznia 2023 r. 

Zmiana z podatku liniowego na skalę za 2022, powrót na liniówkę w 2023

Zmiana formy opodatkowania za cały rok 2022

Podatek liniowy → skala podatkowa za cały 2022 → podatek liniowy na 2023

W sytuacji, gdy zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania w zeznaniu PIT-36 za cały 2022 r. z podatku liniowego na skalę podatkową oraz zdecydujesz się na powrót do podatku liniowego w 2023 r., to w zeznaniu rocznym wykażesz:

• Składkę zdrowotną obliczoną według skali podatkowej za okres od lutego do grudnia 2022 r.; 
• składkę zdrowotną za styczeń 2023 r. według podatku liniowego jako jednomiesięczny rok składkowy, według minimalnego wynagrodzenia (składka ta zostanie wykazana jako do zwrotu). 

Zmiana z podatku liniowego na skalę za 2022, przejście na ryczałt w 2023

Zmiana formy opodatkowania za cały rok 2022

Podatek liniowy → skala podatkowa za cały 2022 → ryczałt na 2023

Jeżeli zmieniłeś(-aś) formę opodatkowania w zeznaniu PIT-36 za cały 2022 r. z podatku liniowego na skalę podatkową oraz zdecydujesz się na opodatkowanie ryczałtem w 2023 r., to w zeznaniu rocznym wykażesz jedynie składkę zdrowotną obliczoną według skali podatkowej za okres od lutego do grudnia 2022 r. 

Rozliczenie roczne składki zdrowotnej wydaje Ci się skomplikowane? Nie musisz robić tego samodzielnie. Skorzystaj ze wsparcia Księgowych inFaktu. Sprawdź ofertę naszego Ogólnopolskiego Biura Rachunkowego i oddaj księgowość swojej firmy w dobre ręce.