Darowizna nieruchomości może być zwolniona z VAT. Zależy to od zasiedlenia budynku

Kiedy podatnikowi przysługuje prawo do skorzystania z zwolnienia z VAT przy dostawie nieruchomości, a w jakich okolicznościach ma prawo zastosować zwolnienie z VAT przy darowiźnie nieruchomości?
Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Przez odpłatną dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa w formie darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało,  w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Oznacz to, że ustawodawca postanowił, że niektóre z nieodpłatnych czynności również będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zwolnienie z VAT przy darowiźnie nieruchomości

Art. 2 pkt 14a ustawy o VAT precyzuje, żę pod pojęciem wytworzenia nieruchomości, należy rozumieć wybudowanie budynku lub jej części lub ulepszenie w rozumieniu ustawy o PIT. W przypadku gdy zostają łącznie spełnione ww. przesłanki podatnik, dokonujący darowizny ma obowiązek opodatkować ją podatkiem VAT. Warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 / 10a ustawy o VAT, dla tej czynności może mieć też zastosowania zwolnienie z podatku VAT. Zwolnienie, o którym mowa w przytoczonym art. przysługuje przy dostawie nieruchomości lub jej części, która nie jest dokonywana w przypadku pierwszego zasiedlenia bądź między pierwszym zasiedleniem a dostawą tego budynku upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

Przez pierwsze zasiedlenie zgodnie z Art. 2 ust. 14 ustawy o VAT należy rozumieć, oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Zgodnie z powyższym, pierwsze zasiedlenie należy rozumieć szeroko jako dostawę, oddanie w najem lub pierwsze zajęcie budynku. Lub używanie, w tym także na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Przy darowiźnie nieruchomości zabudowanej, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, a do całości transakcji należy zastosować stawkę właściwą dla posadowionych na gruncie budynków. Reasumując, jeżeli do transakcji tyczących się budynków, budowli lub części budynków mamy prawo do zastosowania zwolnienia wymienionego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, to także grunt będzie korzystał z tego zwolnienia.