Zmiany w zakresie odwróconego obciążenia i instytucji solidarnej odpowiedzialności

Zmiany w zakresie określania sposobu identyfikowania towarów i usług, które nastąpią od 2020 obejmą także mechanizmy takie jak odwrócone obciążenie i solidarna odpowiedzialność. Więcej szczegółów w dzisiejszym wpisie.

Nowa matryca stawek VAT

Od przyszłego roku czeka nas rewolucja w identyfikacji towarów i usług dla celów VAT. Planowane jest odejście od PKWiU 2008 na rzecz:

  • Nomenklatury scalonej (CN) w zakresie towarów;
  • aktualnej PKWiU 2015 w zakresie usług.

Podstawowym założeniem zmian jest uproszczenie systemu stawek VAT w Polsce poprzez m.in. odniesienie do całych grup towarowych określonych w CN. Przełożenie symboli PKWiU na CN na zasadzie 1:1 jest w praktyce niemożliwe dlatego zmiany obejmą m.in. towary objęte obniżonymi stawkami VAT, system zryczałtowany dla rolników a także krajowy system odwróconego obciążenia oraz instytucję solidarnej odpowiedzialności.

Zmiany w zakresie odwróconego obciążenia

Towary objęte krajowym mechanizmem odwróconego obciążenia zostały określone w załączniku nr 11 do ustawy. Obowiązek rozliczenia VAT należnego w imieniu dostawcy ciąży na nabywcach m.in. wyrobów ze stali, z niektórych innych metali nieżelaznych i szlachetnych, wyrobów z kategorii elektroniki, niektórych kategorii odpadów, surowców wtórnych, złomu.
W związku z wprowadzeniem odniesienia do całych grup klasyfikacji CN załącznik nr 11 ulegnie rozszerzeniu m.in. o:

  • sztaby, pręty, kształtowniki, blachy;
  • folie z takich metali jak: nikiel, aluminium, ołów, cynk, cyna, blachy, folie z miedzi.

Zmiany w zakresie solidarnej odpowiedzialności

Analogiczna sytuacja wystąpi w przypadku towarów objętych instytucją solidarnej odpowiedzialności określonych w załączniku nr 13 do ustawy. Katalog obejmuje towary, dla których nabywca odpowiada solidarnie za zaległości podatkowe sprzedawcy w części przypadającej na dokonane na jego rzecz dostawy. W załączniku tym figurują m.in. niektóre wyroby z kategorii stali (inne nie objęte mechanizmem reverse charge), paliwa, olej z rzepaku, dyski twarde (HDD, SSD), folia stretch, cyfrowe aparaty fotograficzne.
Z uwagi na odniesienie do całych działów CN katalog towarów wrażliwych z załącznika nr 13 zostanie rozszerzony m.in. o:

  • rury, przewody rurowe, łączniki z takich metali jak miedź, nikiel, aluminium, ołów, cynk, cyna;
  • wyroby gotowe z żeliwa i stali, miedzi, niklu, aluminium, ołowiu, cynku i cyny m.in. konstrukcje i odlewy, rynny, ramy okien i drzwi, drabiny, wyroby sanitarne i ich części, pojemniki, zbiorniki, cysterny, łańcuchy, tkaniny, kraty, siatki, gwoździe, igły, sprężyny, śruby, artykuły gospodarstwa domowego, anody.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy planowany mechanizm podzielonej płatności o charakterze obligatoryjnym miałby dotknąć towary objęte krajowym system odwróconego obciążenia oraz instytucją solidarnej odpowiedzialności. Czytamy „przy konstruowaniu załączników nr 11 i nr 13 uwzględniono fakt, że ich łączny obecny zakres będzie będzie wyznaczał zakres stosowania ww. mechanizmy split payment”.

Przepisy przejściowe

Przepisy przejściowe dotyczą sytuacji zmiany mechanizmu reverse charge na przełomie roku w przypadku uiszczenia części lub całości zapłaty przed dniem 1 stycznia 2020.
Jeśli zaliczka wpłacona została przed 01 stycznia 2020 na poczet dostawy towarów wymienionych w załączniku 11, dla których podatnikiem od 01 stycznia 2020 przestał być nabywca, traktowana jest nadal na zasadzie odwróconego obciążenia.
Jeśli zaliczka wpłacona została przed 01 stycznia 2020 na poczet dostawy towarów wymienionych w załączniku 11, dla których podatnikiem od 01 stycznia 2020 stał się nabywca, korekty rozliczenia tej zapłaty dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym dokonano dostawy tych towarów.