Wszystko wskazuje na to, że nowy rok przyniesie nam bardzo dużo zmian podatkowych. Ministerstwo Finansów intensywnie pracuje m.in. nad ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.  W niniejszym artykule poznasz najważniejsze zmiany wynikające z projektu z 21 października 2016 r.

Spis treści

Zmiany w VAT

1. Poszerzenie katalogu towarów/usług objętych tzw. mechanizmem odwróconego obciążenia VAT

Zgodnie z projektowaną ustawą przewiduje się objęcie mechanizmem odwróconego obciążenia następujących towarów/usług:

  • srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku,
  • złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku, o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych (obecnie odwróconym obciążeniem jest objęte wyłącznie złoto o próbie 325 tysięcznych lub większej oraz – na określonych warunkach – złoto inwestycyjne),
  • biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych i srebra lub platerowane metalem szlachetnym- wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o ww. próbie i srebra tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym (obecnie odwróconym obciążeniem są objęte wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie 325 tysięcznych lub większej),
  • platyna nieobrobiona plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku,
  • procesory (dotyczy transakcji powyżej 20 000 zł )

  • niektóre usługi budowlane określone w nowo dodanym załączniku nr 14 do ustawy o vat (jeżeli zostaną spełnione określone warunki)

2. Zmiany w zakresie dokonywania zwrotów w terminie 25 dni

W 2017 r. podatnik otrzyma zwrot w przyspieszonym terminie 25 dni jeżeli zostaną przez niego spełnione następujące warunki:

  • należności wynikające z faktur dokumentujących nabyte towary i usługi zostaną zapłacone za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej i podatnik przedstawi dokumenty potwierdzające taką zapłatę,
  • łączna kwota należności wynikających z pozostałych faktur (nie uregulowanych za pośrednictwem rachunku bankowego lub rachunku w SKOK) nie przekroczy 15 000 zł,
  • podatnik przez rok (kolejne dwanaście miesięcy) poprzedzający okres, w rozliczeniu za który występuje o zwrot w przyspieszonym terminie, był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, składał deklaracje podatkowe.

W przypadku gdy kwota podatku z przeniesienia z poprzedniej deklaracji będzie większa niż 3 000 zł uniemożliwi to podatnikowi staranie się o zwrot w przyspieszonym terminie.

3. Likwidacja możliwości składania kwartalnych rozliczeń dla podatników innych niż mali podatnicy oraz w okresie pierwszych dwunastu miesięcy prowadzenia działalności

Likwidacja rozliczeń za okresy kwartalne nastąpi dla podatników innych niż mali podatnicy począwszy od rozliczenia za pierwszy okres rozliczeniowy 2017 r. Dotyczyć ona będzie także podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowane w IV kwartale 2016 r.

4. Wprowadzenie obowiązku składania deklaracji VAT wyłącznie elektronicznie

Powszechny obowiązek składania przez podatników deklaracji w formie elektronicznej zostanie wprowadzony od 1 stycznia 2018 r. Jednak do składania deklaracji w formie elektronicznej od 1 stycznia 2017 r. będą obowiązani następujący podatnicy:

  • obowiązani do zarejestrowania się jako podatnicy VAT UE,
  • będący dostawcami towarów lub świadczącymi usługi, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT, oraz nabywcami tych towarów lub usług,
  • obowiązani, zgodnie z art. 45ba ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 27 ust.  1c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, do składania deklaracji, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

5. Wprowadzenie obowiązku składania informacji podsumowujących wyłącznie za okresy miesięczne i przesyłania ich wyłącznie drogą elektroniczną

Zgodnie z projektowaną ustawą informacje podsumowujące dotyczące transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz tych w obrocie krajowym będzie można składać tylko za okresy miesięczne i tylko drogą elektroniczną.

zmiany w VAT

6. Zmiany w zakresie odpowiedzialności solidarnej oraz kaucji gwarancyjnej

Projekt nowelizacji wprowadza nowy warunek, który musi być spełniony aby nabywca towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy był zwolniony z odpowiedzialności solidarnej – nabywca musi dokonać w całości zapłaty za towary na rachunek bankowy sprzedawcy wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym. Dodatkowo, w przypadku transakcji, których przedmiotem są paliwa (towary wymienione w poz. 10 i 11 załącznika nr 13 ustawy o VAT) przewiduje się również jako warunek uwolnienia się nabywcy od odpowiedzialności solidarnej posiadanie przez sprzedawcę, na dzień poprzedzający dokonanie dostawy, wymaganych w wykonywaniu takiej działalności koncesji.

Projekt ustawy dodaje nowe warunki dotyczące składania kaucji gwarancyjnej. Od 2017 r. kaucję gwarancyjną będzie mógł złożyć podatnik, który:

  • nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r. poz. 978, z późn. zm.), postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji a także
  • upoważnił bank albo SKOK, prowadzące rachunek, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, na który dokonywana jest zapłata z tytułu dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 13 do przekazywania organom podatkowym lub organom skarbowym informacji o wszystkich transakcjach dokonywanych na tym rachunku.

W przypadku dostaw towarów wymienionych w poz. 10 i 11 załącznika nr 13 do ustawy w celu złożenia kaucji wymagane będzie również posiadanie koncesji koniecznej w wykonywaniu działalności gospodarczej.

7. Objęcie solidarną odpowiedzialnością nabywcy za zobowiązanie podatkowe dostawcy transakcji, których przedmiotem jest:

  • folia typu stretch,
  • dyski twarde (dyski HDD) oraz dyski SSD

8. Rozszerzenie odpowiedzialności solidarnej na przedstawiciela podmiotu rozpoczynającego działalność gospodarczą

Projekt nowelizacji ustawy o VAT zakłada, że w przypadku rejestracji podmiotu przez pełnomocnika zostanie nałożona odpowiedzialność na takiego pełnomocnika za zaległości podatkowe nowozarejestrowanego podatnika VAT. Odpowiedzialność solidarna pełnomocnika wraz z zarejestrowanym podatnikiem dotyczyłaby zaległości podatkowych powstałych w związku z czynnościami wykonanymi w ciągu pierwszych 6 miesięcy od zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego. Odpowiedzialność pełnomocnika nie przekraczałaby kwoty 500 000 zł.

9. Odmowa rejestracji podmiotu jako podatnika VAT

Organ podatkowy nie będzie rejestrował podmiotu jako podatnika VAT czynnego lub zwolnionego w następujących przypadkach:

  • w wyniku dokonywanej w trakcie procesu rejestracji weryfikacji informacji zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym, okaże się, że podmiot ten nie istnieje lub mimo podjęcia udokumentowanych prób, nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo z jego pełnomocnikiem
  • brak reakcji podmiotu (albo jego pełnomocnika) na wystosowane przez organ podatkowy wezwania
  • podanie w zgłoszeniu rejestracyjnym nieprawdziwych danych

10. Doprecyzowanie warunków umożliwiających wykreślnie podatnika z rejestru VAT

Wykluczenie z rejestru podatników VAT ma nastąpić w odniesieniu do podmiotów, które:

  • zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy, lub
  • obowiązane do złożenia deklaracji VAT, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożyły takich deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały, lub
  • składały przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje VAT, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazały sprzedaży oraz nabyć z kwotami podatku do odliczenia, lub
  • wystawiały faktury lub faktury korygujące dokumentujące czynności, które nie zostały faktycznie dokonane  (tzw. „puste” faktury)
  • prowadząc działalność gospodarczą wiedziały lub miały uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że uczestniczą w procederze oszustwa lub nadużycia podatkowego mającego na celu osiągnięcie nienależnych korzyści majątkowych kosztem budżetu państwa.

Naczelnik US będzie miał prawo wykreślić podatnika z rejestru VAT bez konieczności zawiadamiania go o tym, jeżeli:

  • podatnik nie istnieje lub
  • mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
  • dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
  • podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej

11. Zmiany odliczeń podatku w przypadku transakcji, z tytułu których podatnikiem jest nabywca – WNT, import usług, odwrotne obciążenie

W myśli projektowanych przepisów uwzględnienie przez podatnika podatku należnego w deklaracji podatkowej nie może nastąpić później niż w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Po upływanie trzymiesięcznego terminu podatnik będzie obowiązany do rozliczenia VAT należnego w terminie powstania obowiązku podatkowego jednak VAT naliczony będzie mógł odliczyć jedynie w bieżącej deklaracji.

12. Dodatkowe sankcje podatkowe

W przypadku stwierdzenia, że podatnik:

1) w złożonej deklaracji podatkowej wykazał:

  • kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej,
  • kwotę zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej,
  • kwotę różnicy podatku, do obniżenia podatku należnego za następne okresy wyższą, od kwoty należnej,
  • kwotę zwrotu różnicy podatku lub kwotę zwrotu podatku naliczonego, lub kwotę różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy, a powinien wykazać kwotę zobowiązania podatkowego podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego,

2) nie złożył deklaracji podatkowej oraz nie wpłacił kwoty zobowiązania podatkowego

– naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określa odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego lub 30% kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy

W razie stwierdzenia, że podatnik uszczupla budżet państwa na skutek obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur, które:

  • zostały wystawione przez podmiot nieistniejący,
  • stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
  • podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
  • potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności.

– stawka dodatkowego zobowiązania podatkowego w części dotyczącej podatku naliczonego wynikającego z powyższych faktur wynosi 100%.

13.  Zwiększenie limitu podmiotowego do 200 000 zł

Limit zwolnienia podmiotowego w 2016 r. wynosi 150 000 zł. W roku 2017 limit ten ulegnie zwiększeniu do 200 000 zł.

14. Utrzymanie dotychczasowych stawek VAT (5%, 8%, 23%) do 31 grudnia 2018 r.