Co oznaczają kody tytułu ubezpieczenia? Kiedy przedsiębiorca powinien zmienić je w ZUS? Przykłady

Aneta Socha-Jaworska

Osoba zakłada działalność gospodarczą i zgłasza się do ZUS do wszystkich ubezpieczeń. Czy i w jakiej sytuacji zmienia kod tytułu ubezpieczenia? Przedstawiamy przykłady, w których następuje zmiana kodu przedsiębiorcy.

Jednym z obowiązków osoby, która zakłada działalność gospodarczą jest zgłoszenie się do ZUS. Jeśli z tytułu prowadzonej dzialalności opłacane będą składki zarówno społeczne, jak i zdrowotna, to zgłoszenia dokonujemy na formularzu ZUS ZUA. Gdyby opłacana była wyłącznie składka zdrowotna, to obowiązuje druk ZUS ZZA.

Na druku zgłoszeniowym wpisany jest między innymi kod tytułu ubezpieczenia. Jeśli przedsiębiorcy przysługuje mały ZUS, to zazwyczaj wpisywany jest kod 05 70 00, a gdy duży to 05 10 00.

Wysokości składek na 2017 rok przedstawiłam tutaj (społeczne, zdrowotna).

Zmiana kodu przedsiębiorcy

Zmiana kodu przedsiębiorcy

Teraz warto zastanowić się nad tym, w jakich sytuacjach należy dokonać zmiany kodu tytułu ubezpieczenia przedsiębiorcy. Poniżej przedstawię także przykład, w którym nie jest to możliwe. Zanim jednak o tym, przypomnę krótko, że prawo do opłacania preferencyjnych składek ZUS przysługuje osobie która łącznie spełnia następujące warunki :

  • nie prowadzi lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziła pozarolniczej działalność,
  • nie wykonuje działalności gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Sytuacja 1 – 05 70 00 → 05 10 00

Osoba zakłada działalność gospodarczą i zgłasza się do ZUS do wszystkich ubezpieczeń. Ma prawo do małego ZUS, zatem zgłasza się z kodem 05 70 00 (05 70 XX). Przywilej opłacania niższych składek obowiązuje przez pełne 24 miesiące prowadzenia działalności. Zatem po upływie 24 miesięcy w ZUS należy złożyć w ZUS druk ZUS ZWUA (wyrejestrowanie z ubezpieczeń) i druk ZUS ZUA (rejestracja do ubezpieczeń) z kodem 05 10 00 (05 10 XX).

Przykład 1 – Podatnik zakłada działalność gospodarczą 1 września 2017 r. preferencyjny ZUS opłaca do sierpnia 2019 r. włącznie. Oznacza to, że z dniem 1 września 2019 r. musi  :

  • wyrejestrować się z ubezpieczeń na  druku ZUS ZWUA,
  • zarejestrować się do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA z kodem kodem 05 10 00 (05 10 XX).

Przykład 2 – Podatnik zakłada działalność gospodarczą 2 września 2017 r. preferencyjny ZUS opłaca do września 2019 r. włącznie. Oznacza to, że z dniem 1 października 2019 r. musi  :

  • wyrejestrować się z ubezpieczeń na  druku ZUS ZWUA,
  • zarejestrować się do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA z kodem kodem 05 10 00 (05 10 XX).

Zakładając działalność gospodarczą drugiego dnia miesiąca zyskujemy dodatkowy miesiąc opłacania niższych składek.

Sytuacja 2 – 05 10 00 → 05 70 00

Osoba zakłada działalność gospodarczą i zgłasza się do ZUS do wszystkich ubezpieczeń. Nie ma prawa do małego ZUS bo świadczy usługi dla byłego pracodawcy, zatem zgłasza się z kodem 05 07 00 (05 70 XX).

Jeśli zaprzestałby świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy, to w takiej sytuacji ZUS stoi na stanowisku, że przedsiębiorca nie ma prawa do przerejestrowania się na mały ZUS, gdyż badamy sytuację na dzień rozpoczęcia działalności. W opisanym przypadku na dzień rozpoczęcia działalności podatnik nie miał prawa do małego ZUS.

Sytuacja 3 – 05 70 00 → 05 10 00 → 05 70 00

Osoba zakłada działalność gospodarczą i zgłasza się do ZUS do wszystkich ubezpieczeń. Ma prawo do małego ZUS, zatem zgłasza się z kodem 05 70 00 (05 70 XX). W trakcie 24 miesięcy niskiego ZUS przedsiębiorca zaczyna świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy, dla którego świadczył pracę w tym roku podatkowym. Oznacza to, że musi przerejestrować się w ZUS – złożyć ZWUA i ZUA z z kodem kodem 05 10 00 (05 10 XX). Jeśli przedsiębiorca zakończy wykonywanie usług na rzecz byłego pracodawcy i nie miną 24 miesiące od momentu rozpoczęcia działalności, ma prawo przerejestrować się na mały ZUS – – złożyć ZWUA i ZUA z z kodem kodem 05 70 00 (05 70 XX).

Sytuacja 2 i 3 wskazują na to, że możliwość zmiany kodu uzależniona jest od tego, czy w momencie założenie działalności nabyliśmy prawo do preferencyjnego ZUS.

Zmianę należy zgłosić w terminie 7 dni od dnia jej zaistnienia.