Zawieszenie działalności gospodarczej – Szkolenie z księgowości (odc. 2) [wideo]

Aneta Socha-Jaworska

Jak wygląda zawieszenie działalności gospodarczej? O czym pamiętać i jakie dokumenty złożyć? Jakie są najważniejsze terminy? Zapraszam do zapoznania się z zapisem materiału wideo ze szkolenia.

Witam Państwa bardzo serdecznie. Nazywam się Aneta Socha i podczas dzisiejszego wykładu chciałabym Państwu przedstawić temat zawieszenia działalności gospodarczej.

Jeżeli chodzi o nasze dzisiejsze spotkanie, to to szkolenie ujęłam w takich 5 pytaniach, myślę że są one kluczowe, bo na ich podstawie jesteśmy w stanie powiedzieć, czy i na jaki okres przedsiębiorca ma możliwość zawieszenia działalności gospodarczej.

Przypomnę tylko, że w momencie zakładania działalności gospodarczej, składamy wniosek CEIDG-1. Ten dokument będzie też kluczowy, jeśli chodzi o zawieszenie działalności.

Przejdźmy zatem do omawiania tych pytań. Mam nadzieję, że te informacje, które Państwu przekażę, pozwolą na usystematyzowanie sobie tej wiedzy, na zapoznanie się też z pewnymi informacjami.

Kiedy możliwe jest zawieszenie działalności gospodarczej?

Pierwszy temat: kiedy można zawiesić działalność gospodarczą? Ogólnie, przepisy o swobodzie działalności gospodarczej określają, że zawieszenie działalności gospodarczej może nastąpić w sytuacji, jeżeli pracodawca nie zatrudnia pracowników. Mówiąc o pracownikach należy mieć na uwadze osoby, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. W zakres pojęcia pracownika nie wchodzą osoby, z którymi mamy podpisane umowy zlecenia czy też umowy o dzieło. Jeżeli chodzi o sam fakt zawieszenia działalności gospodarczej, jeżeli chodzi o fakt zatrudniania pracowników, to tutaj musimy też brać pod uwagę te osoby, które przebywają na urlopach wychowawczych i macierzyńskich. Przedsiębiorca, który będzie w tym momencie prowadził działalność gospodarczą i zastanawiał się nad jej zawieszeniem, mający pracownika na urlopie macierzyńskim, takiej czynności nie będzie mógł dokonać. Te informacje są kluczowe, jeśli zastanawiamy się nad zawieszeniem działalności gospodarczej. Jeżeli przychodzi do nas taki przedsiębiorca i mówi, że coś się dzieje, nie ma przychodów, stracił klientów i chce zawiesić działalność. Uczulam na to, że nie w każdym momencie, nie w każdej sytuacji będzie możliwość zawieszenia tej działalności gospodarczej. I pierwszą, najważniejszą rzeczą, jaką musimy od razu zbadać jest to, czy dany przedsiębiorca ma pracowników.   

Na jaki okres można zawiesić działalność gospodarczą?

Kolejne informacje będą dotyczyły okresu zawieszenia działalności gospodarczej, czyli: na jaki okres można tę działalności gospodarczą zawiesić? Jeżeli chodzi o okres zawieszenia działalności, to również jest to doprecyzowane w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Przepisy tego aktu prawnego określają, że zawieszenie działalności gospodarczej może obejmować okres od 30 dni do 24 miesięcy. I teraz pojawia się pytanie, co z miesiącem lutym? Jeżeli przedsiębiorca będzie chciał zawiesić działalność właśnie na ten okres, na miesiąc luty, to tutaj nie ma żadnych przeciwwskazań i nie musi być spełniony warunek 30 dni. Okres zawieszenia działalności gospodarczej może być określony w dniach i może być określony w miesiącach.

W momencie zawieszania działalności gospodarczej składany jest wniosek CEIDG-1 i przedsiębiorca może od razu w tym wniosku wskazać moment wznowienia działalności, ale nie musi tego robić.

Jeżeli chodzi dłuższe zawieszenie działalności gospodarczej, to też jest taka możliwość. Tutaj można powiedzieć o pewnych uprawnieniach rodzicielskich dla przedsiębiorców. Chodzi o to, że jest możliwość zawieszenia działalności gospodarczej maksymalnie do 3 lat, przy czym warunek jest taki, że ta działalność musi być prowadzona przez co najmniej 6 miesięcy. Czyli, jeżeli przychodzi do nas taki przedsiębiorca, to musimy też zbadać w określonej sytuacji, o której też Państwu za chwileczkę powiem, czy ten warunek 6 miesięcy jest spełniony. To zawieszenie działalności gospodarczej na maksymalnie 3 lata może nastąpić w sytuacji takiej, jeżeli dany przedsiębiorca chce sprawować opiekę nad swoim dzieckiem nie dłużej niż do ukończenia przez to dziecko 6 lat. Tutaj jest to bardzo istotne i trzeba pamiętać o warunkach:  maksymalne zawieszenie działalności do 3 lat; minimalny okres prowadzenia działalności gospodarczej to 6 miesięcy i cel zawieszenia działalności gospodarczej, czyli sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem do lat sześciu. W takiej sytuacji okres zawieszenia działalności gospodarczej wydłuża się i danego przedsiębiorcy nie obowiązuje ten 24-miesięczny okres i może on na swój wniosek zawiesić działalność na maksymalnie 3 lata.       

Jeżeli chodzi o przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, mamy jeszcze jedną sytuację, z którą chciałabym, aby się Państwo zapoznali a mianowicie możliwe jest zawieszenie działalności gospodarczej na maksymalnie 6 lat. Ma to zastosowanie w przypadku, gdy przedsiębiorca ma dziecko, które ma orzeczony stopień niepełnosprawności lub określony stopień niepełnosprawności i nie ma więcej niż 18 lat. Czyli mamy tu kolejny przypadek wydłużenia okresu zawieszenia działalności gospodarczej. Działalność, podobnie jak w poprzednim przypadku, musi być prowadzona przez co najmniej 6 miesięcy, ale w tym wypadku dziecko nie może osiągnąć 18 roku życia.

Czyli mamy ogólnie 2 sytuacje, w których możliwy jest dłuższy okres zawieszenia działalności gospodarczej – w zależności o tego, z jakim problemem, z jaką sytuacją przychodzi do nas przedsiębiorca, sprawdzamy to w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej i mamy możliwość udzielić naszemu klientowi właściwej porady.

A zatem, jak wspomniałam – zasadą, jeżeli chodzi o zawieszenie działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy, który nie posiada zatrudnionych na umowę o pracę pracowników, to jest okres od 30 dni do 24 miesięcy. Jeżeli przedsiębiorca chce sprawować opiekę nad swoim dzieckiem i ma przynajmniej 6-miesięczny okres prowadzenia działalności gospodarczej, to może to zrobić i dla niego maksymalny czas zawieszenia działalności to 3 lata. A jeżeli przedsiębiorca sprawuje opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym, które nie osiągnęło pełnoletności, wtedy maksymalny okres zawieszenia działalności gospodarczej to 6 lat.

Często pojawia się też pytanie, co w sytuacji, jeżeli przedsiębiorca chce zawiesić działalność na przykład na 2 tygodnie i faktycznie to zrobi. W takiej sytuacji to zawieszenie działalności gospodarczej nie jest skuteczne. I o tym również należy pamiętać i poinformować o tym przedsiębiorcę, ponieważ ten minimalny okres, na który można zawiesić działalność to 30 dni a jedynym wyjątkiem jest miesiąc luty, kiedy ten okres może być krótszy.

zawieszenie-dzialalnosci-gospodarczej

Jakie są podatkowe konsekwencje zawieszenia działalności gospodarczej?

Przejdźmy teraz do kolejnego zagadnienia: jakie są podatkowe konsekwencje zawieszenia działalności gospodarczej? Załóżmy, że przedsiębiorca zakłada działalność gospodarczą, ta działalność mu funkcjonuje, przedsiębiorca ma jakieś środki trwałe, amortyzuje je, ponosi różne koszty, zawiera umowy z różnymi dostawcami, umowy najmu itd. I teraz – jakie skutki dla przedsiębiorcy będzie miał fakt zawieszenia działalności gospodarczej? Załóżmy, ze z takim właśnie pytaniem przychodzi do Państwa przedsiębiorca. I na takie pytanie od naszego klienta, przedsiębiorcy trzeba się  przygotować, by wiedzieć, co w takiej sytuacji tej osobie powiedzieć. Zazwyczaj jest tak, że znamy dokładnie sytuację tego przedsiębiorcy, więc jako księgowi jesteśmy, można powiedzieć, w temacie i możemy te informacje sprawdzić.

Jeżeli chodzi o kwestię VATu, to w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej, gdy mamy jakieś umowy stałe, na przykład, umowę na dostawę internetu, umowę najmu, to taki przedsiębiorca ma możliwość odliczania tego VATu, składania deklaracji. I warto o tym pamiętać, bo jeśli przedsiębiorca jest związany umową, której rozwiązać nie może, i ponosi stałe koszty, to VAT od tych wydatków może odliczyć. I tutaj zaznaczam – odliczenie to jest możliwe, jeśli mamy do czynienia z czynnym podatnikiem VAT. W przypadku podatnika VAT zwolnionego takiej sytuacji tu nie ma – nie mamy odliczenia VATu, nie mamy też składania deklaracji vatowskich.

Kolejna kwestia to podatek dochodowy i kwestię środków trwałych, które będą tu bardzo istotnym zagadnieniem. W trakcie pełnych miesięcy zawieszenia działalności gospodarczej odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztu uzyskania przychodu przedsiębiorcy.

Następna ważna kwestia w tym temacie to ZUS. Tutaj sytuacja jest, można by powiedzieć, troszkę skomplikowana. Załóżmy sytuację taką, że przedsiębiorca zawiesza działalność gospodarczą w trakcie miesiąca – powiedzmy 15. grudnia. Od 15. grudnia działalność jest zawieszona i oznacza to, że za dni od 1. do 14. grudnia musi zapłacić składki społeczną i fundusz pracy, jeśli jest po jego stronie proporcjonalnie, natomiast składkę zdrowotną w całości, ponieważ ta składka nie jest podzielna. Należy pamiętać, że jeżeli to my składamy deklaracje za przedsiębiorcę, to wówczas za miesiąc grudzień też trzeba w odpowiednim terminie złożyć deklaracje do ZUSu.  I proszę o tym pamiętać, bo w kwestiach zusowskich to jest niezwykle istotne. Jeśli pozostaniemy przy tym przykładzie, czyli przy zawieszeniu działalności od 15. grudnia i założymy, że to zawieszenie będzie trwało jeszcze przez cały styczeń, to za miesiąc styczeń przedsiębiorca nie opłaca żadnych składek i nie składa żadnych deklaracji. My także jako księgowi w przypadku pełnych miesięcy zawieszenia działalności nie składamy za przedsiębiorcę deklaracji ZUS.

Jakie czynności są dozwolone w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej?

Zastanówmy się teraz nad kolejnym pytaniem: jakie czynności są dozwolone w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej? Co by Państwo powiedzieli takiemu przedsiębiorcy, gdyby przyszedł do Państwa z pytaniem: co ja tak właściwie w czasie zawieszenia działalności mogę robić? Część z Państwa na pewno odpowiedziałaby, że nie można dokonywać sprzedaży, nie można świadczyć usług. Natomiast przepisu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej określają też szereg czynności, które przedsiębiorca w czasie zawieszenia działalności gospodarczej może wykonywać. I tutaj, podkreślam raz jeszcze, nie możemy świadczyć usług ani dokonywać sprzedaży towarów, czyli nie możemy dokonywać tej sprzedaży, którą prowadzimy w trakcie normalnego prowadzenia działalności. Wracając jednak do czynności, które możemy wykonywać. Posiłkując się ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, dowiemy się, że w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca może, na przykład, sprzedawać środki trwałe, może sprzedawać wyposażenie, może pobierać zaliczki, jeżeli chodzi o takie sytuacje, kiedy transakcja została zawarta przed zawieszeniem działalności gospodarczej, poczynione były jakieś ustalenia a w trakcie zawieszeni działalności przychodzi zaliczka. Przedsiębiorca może tę zaliczkę przyjąć i nie ma z tego tytułu żadnych konsekwencji, nie powoduje to wznowienia działalności gospodarczej.

Kolejna ważna kwestia, na którą należy przedsiębiorców uczulić, to fakt, że w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej mogą być poddawani kontrolom. Jeżeli więc do takiego przedsiębiorcy lub do nas, jako jego pełnomocnika, przyjdzie pismo o kontroli, to jak najbardziej należy się do niego ustosunkować, ponieważ organ ma możliwość kontrolowania w tym czasie przedsiębiorcy.

Jeżeli chodzi o takie szczegółowe informacje odnośnie zawieszenia działalności gospodarczej, to są one zawarte w art. 14a ust.4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Myślę, że z tymi informacjami warto się zapoznać, ponieważ przedsiębiorcy często zgłaszają się do nas, księgowych, z pytaniem, czy mogą zawiesić działalność gospodarczą, co mogą robić w trakcie zawieszenia.

W jaki sposób zawiesić działalność gospodarczą?

Drodzy Państwo, przeszliśmy już przez kilka pytań i zostało nam już ostatnie w temacie zawieszenia działalności gospodarczej: w jaki sposób zawiesić działalność gospodarczą? Na jakie formalności należy naszego przedsiębiorcę przygotować? Jeżeli chodzi o sam fakt zawieszenia działalności, to dokonujemy go w imieniu przedsiębiorcy lub przedsiębiorca dokonuje go samodzielnie na podstawie druku CEIDG-1. Ten druk służy do zakładania działalności gospodarczej, ale służy także do jej zawieszania. Tutaj sytuacja wygląda tak, że w momencie zawieszenia działalności gospodarczej nie składamy żadnych dodatkowych dokumentów ani do urzędu skarbowego, jeżeli chodzi o VAT, ani też do ZUSu. Kluczowym i najważniejszym dokumentem jest tutaj CEIDG-1 i o tym fakcie trzeba naszego przedsiębiorcę poinformować. A złożenie druku CEIDG-1 może być tak samo w tej sytuacji zarówno po stronie samego przedsiębiorcy jak i reprezentującego go księgowego.      

Jeżeli chodzi o informacje, które chciałam dziś Państwu przekazać, to byłoby wszystko. Serdecznie dziękuję i zapraszam na kolejny odcinek.

Dodatkowe materiały znajdują się tutaj, natomiast test zostanie udostępniony w ostatnim odcinku z tego działu.