Śmierć pracownika, nieobecność ponad 3 miesiące, czyli sytuacje, gdy umowa o pracę wygasa

Kiedy następuje wygaśnięcie umowy o pracę? Jakie sytuacje brane są tutaj pod uwagę? 

Wygaśnięcie umowy o pracę

Ustawodawca w art. 63 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy wskazał, że umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie oraz w przepisach szczególnych.

Wygaśnięcie umowy o pracę polega na tym, że stosunek pracy ustaje na skutek określonego zdarzenia przewidzianego prawem.

Umowa o pracę wygasa z mocy prawa bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności przez pracodawcę lub pracownika z upływem czasu na jaki została zawarta.

Ponadto kodeks pracy wskazuje, że umowa o pracę wygasza się w momencie :

• śmierci pracownika,
• śmierci pracodawcy,
• upływ 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania,
• niezgłoszenia przez pracownika powrotu do pracy w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru u innego pracodawcy.

Śmierć pracownika

Art. 63¹. kodeksu pracy określa, że z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa. Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.

Prawa mi majątkowymi ze stosunku pracy są np. prawo do wynagrodzenia za pracę czy też prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. Rodzinie zmarłego pracownika przysługuje ponadto odprawa pośmiertna. Pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłaty odprawy, jeżeli ubezpieczył pracownika na życie. W przypadku jednak, gdy odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest niższe niż wysokość odprawy, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.

Śmierć pracodawcy

Art. 63¹. kodeksu pracy wskazuje na to, że z dniem śmierci pracodawcy umowy o pracę z pracownikami wygasają. Przepis ten nie ma zastosowania, gdy dochodzi do przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 23¹.

Należy pamiętać, że pracownikowi któremu umowa o pracę wygasła z powodu śmierci pracodawcy, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Tymczasowe aresztowanie

Art. 66. kodeksu pracy stanowi o tym, że umowa o pracę wygasa z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika. Ponadto pracodawca, pomimo wygaśnięcia umowy o pracę z powodu tymczasowego aresztowania, jest obowiązany ponownie zatrudnić pracownika, jeżeli postępowanie karne zostało umorzone lub gdy zapadł wyrok uniewinniający, a pracownik zgłosił swój powrót do pracy w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia. 

Co więcej pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosił on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.