VAT od zaliczek w branży turystycznej
Ustawa o podatku od towarów i usług określa specjalną procedurę rozliczania VAT zwaną procedurą VAT Marża. Mogą z niej skorzystać między innymi przedsiębiorcy świadczący usługi turystyczne. Jak należy rozliczać VAT od zaliczek w branży turystycznej?
- Wyrok TSUE C‑422/17 z dnia 19 grudnia 2018 jednoznacznie rozstrzyga spór w zakresie opodatkowania zaliczek w branży turystycznych.
- Przedsiębiorcy rozliczający podatek VAT w procedurze VAT marża, zgodnie z wyrokiem TSUE mają obowiązek rozliczać VAT w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Rozliczanie VAT od zaliczek w branży turystycznej
Zgodnie z art. 119 ust. 1 podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Natomiast zgodnie z ust. 2 przytoczonego artykułu, przez marżę, należy rozumieć różnicę między kwotą, którą ma zapłacić klient, a poniesionymi faktycznie kosztami. Przez faktycznie poniesione koszty należy rozumieć, koszty poniesione przez przedsiębiorcę z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Możemy do nich zaliczyć usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki np. wszystkie koszty uboczne związane z rezerwacją pobytu, kosztu przejazdu lub dodatkowe udogodnienia.
Precyzyjne określenie podstawy opodatkowania w przypadku procedury VAT marża, stały się przyczyną sporu pomiędzy przedsiębiorcami a urzędami, w przypadku otrzymania zaliczki. Zdaniem urzędów, przedsiębiorca powinien wyliczyć marżę przed otrzymaniem zaliczki. Stosownie do ogólnej zasady wyrażonej w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT:
„Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, (…) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty…”
Natomiast zdaniem przedsiębiorców, VAT powinien być obliczany jedynie od marży, wyliczonej z uwzględnieniem „poniesionych faktycznych kosztów. W przypadku usług turystycznych, w momencie otrzymania zaliczki, przedsiębiorca nie ma możliwości określenia faktycznie poniesionych kosztów. Koszty związane z usługą turystyczną zmieniają się praktycznie co chwile i są uzależnione od cen paliwa, danego kursu, obłożenia. Warto też zaznaczyć, że bardzo często usługi wykupuje się z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. Dlatego na dzień otrzymania zaliczki nie ma możliwości wykazania faktycznie poniesionych kosztów.
Wyrok TSUE
Narastający spór w zakresie opodatkowania otrzymanych zaliczek stał się przyczyną wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. TSUE dnia 19 grudnia 2018 roku wydał wyrok, który jednoznacznie zakończył wieloletni spór.
Esencją sporu stały się dwie kwestie:
- Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanych zaliczek, do usług opodatkowanych w procedurze VAT Marża?
- W przypadku uznania, że obowiązek powstaje z chwilą otrzymania zaliczki. Czy zaliczki pomniejsza się o koszty związane z nabyciem usług obcych, faktycznie poniesionych do momentu otrzymania zaliczki?
W wyroku dot. omawianej sprawy C‑422/17 TSUE przychylił się jednak do stanowiska fiskusa. Zdaniem rzecznika szczególna procedura VAT nie odnosi się do obowiązku podatkowego w kontekście otrzymanej zaliczki. Oznacza to, że zaliczki powinny być rozliczane na zasadach ogólnych. W praktyce biuro turystyczne powinno oszacować wartość marży i rozliczyć podatek VAT od otrzymanej zaliczki. Jeżeli przedsiębiorca otrzymał 1000 zł zaliczki na wczasy o wartości 5000 zł, powinien oszacować marżę na podstawie przewidywanych kosztów np. 2000 zł (40% marży). Podstawą opodatkowania otrzymanej zaliczki będzie więc 40% wartości zaliczki (400 zł).
Jak wskazano w wyroku TSUE:
„Rozwiązanie to pozostaje bez uszczerbku dla faktu, że z chwilą, w której biuro podróży będzie znało ostateczne koszty faktyczne konkretnej podróży, powinny one zostać uwzględnione dla celów określenia VAT zgodnie z art. 308 dyrektywy VAT, w razie potrzeby poprzez korektę deklaracji VAT złożonej w chwili otrzymania zaliczki.”
Przyjęte rozwiązanie, kończy spór w zakresie zaliczek otrzymanych na poczet usług turystycznych. Dodatkowo rozwiązanie spowoduje zwiększenie ilości składanych korekt deklaracji, gdyż dopiero po zrealizowaniu usługi przedsiębiorcy będą znali wartość faktycznie poniesionych kosztów.
Podziel się nim ze znajomymi
