Ustawa o podatku dochodowym określa definicję małego podatnika oraz limit po przekroczeniu, którego na przedsiębiorcę zostają nałożone dodatkowe obowiązki. Jak w praktyce wygląda ustalenie limitu małego podatnika?

Ustalenie limitu małego podatnika

Definicja małego podatnika

Zgodnie z art. 5a ust.1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podobie w ustawie o VAT art. 2 pkt 25 lit. a), przez definicję małego podatnika, należy rozumieć podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł;
Przekroczenie ustawowego limitu podatkowego, spowoduje utraty statusu małego podatnika a co za tym idzie utraty przywilejów takich jak np. prawo do jednorazowej amortyzacji, rozliczania podatku VAT metodą kasową lub za okresy kwartalne.

Ustalenie limitu małego podatnika

Prowadząc podatkową książkę przychodów i rozchodów, przedsiębiorca ewidencjonuje w kolumnie 7 przychody ze sprzedaży towarów i usług oraz pozostałe przychody w kolumnie 8. Różny charakter dokonywania sprzedaży może sprawić, że ustalenie limitu małego podatnika może wydać się dość skomplikowane. Jedno z najczęstszych pytań dotyczących ustalenia limitu małego podatnika dotyczy kwot przychodu ze sprzedaży. Czy przedsiębiorca ustalając limit małego podatnika powinien, uwzględnić w wyliczanym limicie pozostałe przychody np. z różnic kursowych.
Zgodnie z definicją przytoczoną powyżej, do limitu należy wliczać jedynie wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą podatku VAT. Natomiast pozostałe przychody osiągane np. z tytułu różnic kursowych nie będą stanowiły przychodu ze sprzedaży.
Kolejną sporną kwestią jest wliczanie statystycznego podatku VAT w transakcjach objętych odwrotnym obciążeniem. Dla przykładu warto przytoczyć interpretację podatkową wydaną do wniosku czynnego podatnika VAT prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Podatnik wystąpił z wnioskiem o potwierdzenie ustalenia wyliczenia statusu małego podatnika.

Wniosek o wydanie interpretacji przepisów podatkowych

Czynny podatnik VAT, prowadzący działalność w zakresie robót drogowych w charakterze podwykonawcy w 2017 roku uzyskał przychód netto 4 389 129 zł. W tym sprzedaż łącznie z VAT-em 2 155 588 zł oraz sprzedaż 2 595 749 zł dokonanej w formie odwrotnego obciążenia. U podatnika pojawiła się wątpliwość czy dla wyliczenia limitu małego podatnika, powinien dodać statystyczną wartość podatku należnego dla transakcji objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia.
Zdaniem przedsiębiorcy, do wyliczenia limitu małego podatnika, powinien przyjąć wartość z faktur sprzedaży, a więc dla faktur wystawionych z odwrotnym obciążeniem bez kwoty podatku VAT.

Stanowisko Organu Podatkowego

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji indywidualnej do wniosku z dnia 19 marca 2018 roku sygnatura 0114-KDIP3-1.4011.168.2018.2.ES wskazał, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.
Jak wskazał Organ podatkowy zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT mechanizm odwrotnego obciążenia polega na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku od towarów i usług na usługobiorcę, na rzecz którego świadczone są usługi wymienione w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca, o którym mowa w art. 17 ust. 1h ustawy. Zatem w sytuacji gdy znajduje zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy, obowiązek rozliczenia podatku zostaje przeniesiony na podatnika na rzecz którego są świadczone usługi. Natomiast stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy usługodawca nie rozlicza podatku należnego.
Jednocześnie art. 2 ust. 25 lit. a ustawy wskazuje, że aby podatnik podatku od towarów i usług spełniał definicję małego podatnika wartość dokonanej przez niego sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie może przekroczyć, w poprzednim (do badanego okresu) roku podatkowym, wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro. Zatem pomimo tego, że w danym przypadku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku od towarów i usług znajduje zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia zasadnym jest aby ustalając limit, o którym mowa w art. 5a pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych doliczać wartość kwoty podatku właściwej w przypadku danej transakcji.

Uzasadnienie

Zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia oznacza jedynie przesunięcie obowiązku rozliczenia podatku VAT na usługobiorcę. Natomiast nie oznacza to, że w przypadku danej transakcji podatek VAT nie wystąpi. Mechanizm odwrotnego obciążenia przenosi jedynie obowiązek rozliczenia tego podatku na usługobiorcę, tj. podatnika na rzecz którego są świadczone usługi. Reasumując przy ustaleniu statusu małego podatnika należy uwzględnić kwoty podatku należnego, które w przypadku transakcji objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia są naliczane przez usługobiorców. Podatek naliczany od takich transakcji przez usługobiorców jest bowiem podatkiem należnym i dotyczy sprzedaży dokonanej przez usługodawcę.