Umowy sprzedaży zwolnione z PCC

Piotr Juszczyk

Ustawodawca w przepisach ustawy zawarł szeroki katalog czynności cywilnoprawnych zwolnionych od podatku. Ze względu na charakter do jednej z grup zwolnionych można zaliczyć zwolnienia dotyczące umowy sprzedaży.  pcc
Zwolnienia przedmiotowe zostały przez ustawodawce zwarte w art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przepis ten zawiera szesnaście przypadków zwolnień przedmiotowych o zróżnicowanym charakterze i celu. Katalog ten ma charakter zamknięty. Zwolnienia te można podzielić na dotyczące:

  1. umowy sprzedaży;
  2. umowy zamiany;
  3. umowy pożyczki;
  4. umowy spółki;
  5. ustanowienia hipoteki;
  6. zbycia.

Zwolnienia przedmiotowe dotyczące umowy sprzedaży

Zwolnienia przedmiotowe dotyczące sprzedaży ograniczają się do jednej czynności cywilnoprawnej – umowy sprzedaży.
Zwalnia się od podatku umowy sprzedaży:

  1. walut obcych;
  2. własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9);
  3. nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli nabywcą jest były właściciel (wieczysty użytkownik):

    a) nieruchomości wywłaszczonej, któremu przyznano odszkodowanie, a nie przyznano nieruchomości zamiennej,
    b) nieruchomości sprzedanej na cele publiczne określone w przepisach o gospodarce nieruchomościami, który w razie wywłaszczenia spełniałby warunki do przyznania nieruchomości zamiennej,
    c) nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, wykupionych na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska
    w wysokości kwoty otrzymanego odszkodowania (uzyskanej ceny), pod warunkiem że nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od daty otrzymania odszkodowania (zapłaty);
  4. budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli następuje ona:

    a) w wykonaniu lub w związku z wielostronną umową o zamianie budynku lub praw do lokalu,
    b) w celu uzyskania w zamian spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo budynku mieszkalnego lub jego części, zajmowanego przez nabywcę na podstawie umowy najmu, określonej w przepisach o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych;
  5. rzeczy ruchomych, jeżeli podstawa opodatkowanie nie przekracza 1000 zł;
  6. bonów i obligacji skarbowych
  7. bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego;
  8. praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:
    a) firmom inwestycyjnym oraz zagranicznym firmom inwestycyjnym,
    b) dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych,
    c) dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego,
    d) dokonywaną poza obrotem zorganizowanym przez firmy inwestycyjne oraz zagraniczne firmy inwestycyjne, jeżeli prawa te zostały nabyte przez te firmy w ramach obrotu zorganizowanego

    – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791);
  9. towarów giełdowych na giełdach towarowych;
  10. nieruchomości dokonaną w ramach realizacji prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 2042 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 624) – do wysokości kwoty odpowiadającej wartości zrealizowanego prawa do rekompensaty.