Czy zagraniczny pracodawca musi zgłosić do ZUS pracownika pracującego w Polsce?

Aneta Socha-Jaworska

W przypadku zatrudnienia pracownika u polskiego przedsiębiorcy nie ma wątpliwości, co do tego że od wynagrodzenia muszą być wyliczane, potrącane i opłacane składki ZUS oraz zaliczki na podatek dochodowy. A jak sytuacja wygląda, jeśli podmiotem zatrudniającym jest przedsiębiorca z zagranicy? Jak powinna być rozliczana umowa o pracę z zagranicznym pracodawcą, jeśli praca świadczona jest w Polsce?

Spis treści

Umowa o pracę z zagranicznym pracodawcą

ZUS

Pracodawca z kraju UE, zatrudniający pracownika w celu wykonywania przez niego pracy na terytorium Polski, musi zarejestrować się jako płatnik polskiego ubezpieczenia w ZUS i płacić składki na ubezpieczenie społeczne za zatrudnianego pracownika. Zgłoszenia dokonuje I Oddziale ZUS w Warszawie, ul. Senatorska 6/8.

Taki pracodawca musi posługiwać się NIP-em, zatem jeśli go nie ma to musi się zwróć się do naczelnika II Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście, ul. Jagiellońska 15, 03-719 Warszawa o jego nadanie.

Zgłoszenia w ZUS należy dokonać w ciągu 7 dni od dnia zatrudnienia pracownika, mającego wykonywać pracę na terytorium Polski. Płatnik wypełnia ZUS ZPA – w przypadku pracodawców będącymi osobami prawnymi lub ZUS ZFA – w przypadku pracodawców będących osobami fizycznymi.  Po dokonaniu rejestracji płatnika pracodawca zagraniczny musi dokonać zgłoszenia imiennego swojego pracownika na druku ZUS ZUA.

Pracodawca zagraniczny działa na takich samych zasadach, jak pracodawca polski i do 15 dnia każdego miesiąca musi przesyłać do ZUS deklaracje rozliczeniowe za miesiąc poprzedni oraz wpłacać kwoty składek.

Jest też opcja przerzucenia tych obowiązków na pracownika zatrudnionego przez przedsiębiorcę zagranicznego. Pracodawca może zawrzeć z pracownikiem mającym wykonywać pracę na terytorium Polski umowę, na podstawie której obowiązki płatnika zostaną przerzucone na tego pracownika. Umowa taka powinna również zawierać postanowienia dotyczące zasad jej wypowiadania i rozwiązywania, a w razie jej rozwiązania pracownik musi poinformować o tym ZUS. Ustalenia obejmujące wykonywanie przez pracownika obowiązków płatnika mogą zostać określone także w umowie o pracę. W razie zawarcia takiej umowy zgłoszenia płatnika dokonuje pracownik w oddziale ZUS, właściwym ze względu na jego miejsce zamieszkania i na pracowniku ciążą wówczas również obowiązki składania deklaracji miesięcznych oraz comiesięcznej zapłaty składek na ubezpieczenie.

Natomiast w sytuacji zawarcia umowy o pracę z pracodawcą spoza UE niemającym w Polsce siedziby ani oddziału pracodawca taki nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za pracownika wykonującego pracę na terytorium Polski. Obowiązku takiego nie ma również pracownik, choć może on ubezpieczyć się dobrowolnie.

PIT

Zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 2a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jeśli dochody uzyskiwane są na terytorium Polski, to należy je tutaj rozliczyć. Nie ma znaczenia, że pracodawca jest podmiotem zagranicznym.

Pracownik którzy osiągają dochody z zagranicy obowiązani są do samodzielnego wyliczania i opłacania zaliczek na podatek dochodowy do 20. dnia kolejnego miesiąca po miesiącu, w którym osiągnęli dochód – art. 44 ust. 1a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pracownik przy wyliczeniu zaliczek na podatek dochodowy uwzględnia składki ZUS, ale nie uwzględnia 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Kwotę zmniejszającą podatek uwzględni dopiero w zeznaniu rocznym.

Taki pracownik nie dostanie informacji PIT-11. Ponadto jeżeli pracownik sam opłaca podatek, to sam musi obliczyć swój roczny dochód, który następnie rozlicza na formularzu PIT-36.