Kto może skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową? Czym są koszty kwalifikowane?

Aneta Socha-Jaworska

Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszły w życie przepisy wprowadzające w podatku dochodowym ulgę na działalność badawczo–rozwojową. W jakiej wysokości przysługuje odliczenie? Co, gdy cała ulga nie zostanie uwzględniona? Jaką możliwość ma podatnik, który  w danym roku nie ma dochodu od którego ulga może być odjęta?

Ulga B+R nazywana inaczej kosztami kwalifikowanymi jest prawem do odliczenia od podstawy opodatkowania określonej kwoty kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez przedsiębiorcę na działalność badawczo–rozwojową.

Po raz pierwszy ulga B+R może być odliczona w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2016 r.

Prawo do ulgi

Z ulgi B+R mogą skorzystać podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą. Ulga rozliczana jest w zeznaniu PIT-36, jeżeli podatnik opłaca podatek według progresywnej skali podatkowej lub w zeznaniu PIT-36L, jeżeli podatnik wybrał opodatkowanie jednolitą 19% stawką podatku. Koszty poniesione przez przedsiębiorcę na działalność badawczo–rozwojową (tzw. koszty kwalifikowane) wykazywane są w nowym formularzu, oznaczonym symbolem PIT/BR, który jest załącznikiem do zeznań rocznych: PIT-36 i PIT-36L.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Podatnicy korzystający z tych odliczeń, są obowiązani wykazać w zeznaniu koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu, nie faktycznie poniesionych.

Ponadto odliczenie, o którym mowa w art. 26e, podatnik wykazuje w zeznaniu, w którym rozlicza przychody z dg. Kwota kosztów kwalifikowanych podlegająca odliczeniu, ograniczona jest do wysokości kwoty dochodu z działalności gospodarczej. Jeśli dochód jest mniejszy niż kwota kosztów kwalifikowanych w PIT/BR, to kwotę podlegającą odliczeniu zmniejszamy do wysokości dochodu wykazanego w PIT/B.

Ulga na działalność badawczo-rozwojową

Limity

Koszty kwalifikowane wykazywane w załączniku PIT/BR, które uprawniają do skorzystania z ulgi B+R to:

  • wynagrodzenia i inne należności przysługujące pracownikom zatrudnionym w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej, oraz składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek,
  • wydatki na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową,
  • ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, a także nabycie wyników badań naukowych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez jednostkę naukową w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki  na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej,
  • odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej,
  • odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.

Zatem nie wszystkie wydatki związane z tą działalnością podlegają odliczeniu. Kolejna kwestią, to maksymalne kwoty jakie mogą obniżyć dochód. Ustawodawca określił je następująco :

  • należności ze stosunku pracy – art. 26e ust.2 pkt 1 ustawy o PIT – maksymalnie 30% poniesionych kosztów
  • nabycie materiałów i surowców – art. 26e ust.2 pkt 2 ustawy o PIT, ekspertyzy i opinie – art. 26e ust.2 pkt 3 ustawy o PIT, korzystanie z aparatury naukowo-badawczej – art. 26e ust.2 pkt 4 ustawy o PIT, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – art. 26e ust.3 ustawy o PIT sumarycznie maksymalnie
    • 20% tych kosztów – jeżeli podatnik jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
    • 10% tych kosztów – w przypadku pozostałych podatników.