Spadek i darowizna bez podatku

Piotr Juszczyk

Spadek i darowizna bez podatku nawet jeśli wcześniej tego faktu nie zgłosiliśmy do Urzędu Skarbowego? W dniu 6 czerwca 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok, w którym to wskazał, że jeśli zgodnie z poleceniem darczyńcy lub testatora kupimy sobie np. mieszkania, to nie zapłacimy podatku od spadków i darowizn. 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2018 r. (sygn. akt II FSK 1525/16, II FSK 1526/16), wskazał, że polecenie wykonywane na własną rzecz przez obdarowanego czy spadkobiercę również jest ciężarem w rozumieniu podatku od spadków i darowizn. Jest to zgodne z zapisem art. 7 ust. 2 ustawy od spadków i darowizn, który wyraźnie wskazuje, że wykonanie polecenia stanowi ciężar spadku lub darowizny. Tym samym wykonanie polecenia obniża wartość podstawy ustalenia podatku, w części wydatkowanej zgodnie z wolą spadkodawcy lub darczyńcy.

Spadek i darowizna bez podatku 

Z możliwości skorzystania z art. 7 ust. 2 ustawy od spadków i darowizny chciała skorzystać podatniczka, która otrzymała darowiznę od matki. Jednak nie zgłosiła w ustawowym terminie tego faktu fiskusowi tj. w ciągu 6 miesięcy. W związku z powyższym straciła zwolnienie i musiałby zapłacić podatek od spadków i darowizn. Podatniczka natomiast wyjaśniła, że matka nałożyła na nią obowiązek wydatkowania darowizny w określony sposób. Cześć tej darowizny miała przekazać mężowi, a za resztę kupić nieruchomość. Kobieta też tak i uczyniła na co przedłożyła odpowiednie dowody. Urząd Skarbowy w Poznaniu nakazał podatniczce zapłatę podatku ale tylko od części, za którą kupiła nieruchomość. Stwierdzając, że przy zakupie nieruchomości nie doszło do zmniejszenia majątku podatniczki. Nastąpiła zamiana gotówkowa na nieruchomość. Złożono odwołanie do WSA w Poznaniu i tutaj Urząd Skarbowy również podzielił zdanie Urzędu Skarbowego. Dopiero NSA zgodził się z podatniczką, który wskazał, że polecenie wykonywane na własną rzecz przez obdarowanego czy spadkobiercę również jest ciężarem w rozumieniu podatku od spadków i darowizn.
W konsekwencji, obowiązek zapłaty podatku nie nastąpi od części majątku wydatkowanej zgodnie z wolą spadkodawcy lub darczyńcy. Spadkodawca lub darczyńca w takim poleceniu może polecić, że np. obdarowany czy też testator ma kupić sobie nowego Mercedesa. Jeśli obdarowany lub spadkobierca wykona to polecenie, to wartość tego Mercedesa obniży podstawę opodatkowania.
Wyrok jest szczególnie korzystny dla tych wszystkich podatników, którzy nie zdążą zgłosić swoich darowizn do urzędu skarbowego. Dotychczas było tak, że nawet osoby z najbliżej rodziny musiały zgłaszać otrzymane darowizny. Czas na to wynosi 6 miesięcy od daty powstania obowiązku podatkowego. Wyrok NSA reguluje również darowizny w przypadkach innych grup podatników, zwłaszcza III grupy, którzy rozliczali się z fiskusem według najwyższych stawek, a co gorsza nie mieli możliwości w ogóle uniknięcia podatku.

Konsekwencja wyroku

Wyrok jest z pewnością rewolucyjny, gdyż aby uniknąć opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wystarczy odpowiednio skontrować polecenie w darowiźnie lub testamencie. Wartym podkreślenia jest fakt, że jest to zupełnie legalne i każdy może z tego skorzystać. Należy zadać sobie jeszcze pytanie, czy to koniec podatku od spadków i darowizn?