Kiedy można mówić o imporcie usług? Co z podatkiem VAT, jeśli zagraniczny kontrahent ma też oddział w Polsce?

Coraz częściej podatnicy korzystają z różnego rodzaju usług elektronicznych świadczonych przez kontrahentów zagranicznych. Jak przepisy interpretują import usług oraz kto jest odpowiedzialny za rozpoznanie importu usług?

Rozpoznanie importu usług

Definicja importu usług została zawarta w art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Przez import usług, należy rozumieć świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, będący osobą prawną, osobą fizyczną, jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, jeżeli spełnione są łącznie warunki:

  • usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
  • usługobiorcą jest:- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,- w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4;

rozpoznanie importu usług
Należy zaznaczyć, że przepisy mają zastosowanie również w przypadku gdy zagraniczny usługodawca posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które nie uczestniczy w danej transakcji. U polskiego podatnika import usług wystąpi w przypadku świadczenia usług przez zagranicznego kontrahenta, pod warunkiem że usługodawca nie posiada w Polce siedziny ani oddziału który uczestniczy w danej transakcji.

Bardzo często dochodzi do sytuacji, w której polski przedsiębiorca otrzymuje fakturę za usługi od zagranicznego kontrahenta, z wyszczególnioną stawką 23%. Może to świadczyć o fakcie, że kontrahent posiada w Polsce np. oddział, który bierze udział w danej transakcji. Od takiej faktury przedsiębiorcy przysługuje prawo do odliczenia VAT w przypadku zakupu związanego z działalnością gospodarczą. Natomiast w przypadku gdy faktura została wystawiona omyłkowo z kwotą np. 23% VAT, a kontrahent nie posiada oddziału na terenie RP, wówczas podatnik powinien opodatkować stawką VAT wartość brutto zawartą na fakturze.