W jakiej sytuacji wygenerowanie straty jest możliwe? W jakiej wysokości można rozliczyć stratę i ile czasu podatnik ma na to? O jakich dodatkowych kwestiach należy pamiętać?

Do tematu straty, jej właściwego rozliczenia podejdę w ten sposób, że omówię to zagadnienie odpowiadając na poniższe pytania.

Kiedy mamy do czynienie ze stratą?

Jeżeli koszty uzyskania przychodu przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodu.

Kto może wygenerować stratę?

Takie zjawisko może wystąpić np. w sytuacji prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej opodatkowanej wg podatku liniowego lub zasad ogólnych, najmu lub dzierżawy opodatkowanej wg zasad ogólnych.

Jaka jest maksymalna wysokość odliczenia straty?

Wysokość tego obniżenia w danym roku nie może przekroczyć 50% kwoty poniesionej straty. Przykładowo podatnik wygenerował w 2015 roku stratę w wysokości 20 000 zł. W zeznaniu rocznym składanym za 2016 rok może co najwyżej wykazać 10 000 zł straty do odliczenia. Oznacza to, że minimalny czas na rozliczenie całej straty wynosi 2 lata.

Ile podatnik ma czasu na rozliczenie straty?

Strata poniesiona w danym roku podatkowym może obniżyć dochód uzyskany w najbliższych kolejnych latach podatkowych – maksymalnie do 5 lat. W zeznaniu składanym za 2016 można rozliczyć stratę począwszy od 2011, a także wygenerowana w kolejnych latach podatkowych.

Czy podatnik musi rozliczać stratę w kolejno po sobie następujących latach podatkowych?

Nie, podatnik ma w tym zakresie możliwość wyboru. Musi jednak pamiętać o zasadach ogólnych, czyli 50% możliwość odliczenia straty, max w ciągu 5 lat, w ramach tego samego źródła i nie więcej niż do wysokości dochodu.

Czy są jeszcze jakieś dodatkowe ograniczenia, co do rozliczenie straty?

Uwzględniając stratę z lat poprzednich nie można wygenerować straty w danym roku. Przykładowo podatnik w 2015 miał stratę w wysokości 20 000 zł, w 2016 osiągnął dochód 5 000 zł – zatem może maksymalnie rozliczyć 5 000 zł straty.

Brak dochodu do opodatkowania w określonym roku podatkowym oznacza brak możliwości rozliczenia straty podatkowej w tej jednostce czasowej. W skrajnym przypadku, kiedy w kolejnych pięciu latach podatkowych nie wystąpi dochód, strata podatkowa może nie być w ogóle rozliczona.

 Rozliczenie straty w zeznaniu rocznym

Czy można rozliczyć stratę w ramach innego źródła niż, to z którego została wygenerowana?

Nie. Stratę można rozliczyć tylko w ramach źródła z którego została wygenerowana.

Czy jest jeszcze inny sposób rozliczenia straty?

Tak, stratę z działalności lub najmu można rozliczyć na bieżąco, w trakcie trwania roku podatkowego – podczas wyliczania zaliczki na podatek dochodowy.

Czy w zeznaniu rocznym mogę rozliczyć stratę z kilku lat podatkowych?

Tak, danym okresie rozliczeniowym może być rozliczona część straty z kilku poprzednich lat. Wysokość odliczenia – maksymalnie 50% kwoty poniesionej straty – należy ustalić odrębnie dla każdej ze strat podatkowych poniesionych w latach ubiegłych.

Jakie znaczenie dla rozliczenia straty ma zmiana formy opodatkowania?

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą bądź uzyskujący przychody z najmu prywatnego, który zmienił formę opodatkowania z zasad ogólnych na ryczałt ewidencjonowany, ma możliwość obniżenia kwoty poniesionej straty od przychodu uzyskanego z tego samego źródła, a opodatkowanego ryczałtem.

 Czy są źródła przychodu, z których straty nie mogę rozliczyć?

Nie ma możliwości odliczenia strat poniesionych:

  • ze źródeł przychodów, z których dochody są wolne od podatku dochodowego,
  • z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, a także prawa wieczystego użytkowania gruntów,
  • z odpłatnego zbycia rzeczy,
  • z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli przez okres pięciu następnych lat podatkowych dochód nie będzie ustalany na podstawie ksiąg podatkowych: księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów.