Barter – co to jest i jak go rozliczyć?
W określonych przypadkach może dojść do sytuacji w której, kontrahenci chcą dokonać rozliczenia swoich transakcji w sposób bezgotówkowy. Coraz częściej spotykaną formą wzajemnego rozliczenia jest, rozliczenie barterem.
Czym jest barter?
Transakcja barterowa polega na wzajemnej wymianie towarów lub usług o jak najbliżej zbliżonej wartości lub najczęściej tej samej wartości. W praktyce jeden przedsiębiorca otrzymuje od kontrahenta dany towar lub usługę w zamian świadcząc swoją usługę lub dostarczając własny towar. W danej transakcji nie bierze udziału rozliczenie gotówkowe, a obie strony w danej transakcji występują zarówno w roli sprzedawcy jak i nabywcy. Sama umowa barterowa nie została wprost uregulowana przez przepisy np. Kodeksu Cywilnego. Natomiast podstawową formą dokumentowania transakcji jest faktura sprzedaży.
Elementy umowy barterowej
Zgodnie z prezentowanym stanowiskiem w interpretacjach podatkowych, umowa barterowa swoją formą wykazuje cechy zbliżone do umowy zamian. Jedyną różnicą w odniesieniu do umowy zamiany jest fakt, że przedmiotem umowy zamiany może być jedynie rzeczowy składnik majątku, natomiast w umowie barterowej przedmiotem „zamiany” może być dodatkowo świadczona usługa. Umowa barterowa jest umową polegającą na zgodnym oświadczeniu woli składanym przez obie strony. Umowa powinna określać:
- miejsce i datę zawarcia umowy
- określenie stron transakcji
- dokładną specyfikację przedmiotu transakcji
- określenie wartości przedmiotu transakcji
- określenie praw i obowiązków stron
- zasady rozstrzygnięcia sporów w przypadku niewywiązania się z umowy
Rozliczenie barterem
Transakcja barterowa powoduje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym. Pomimo, że dochodzi do transakcji bezgotówkowej podatnik wystawia fakturę sprzedaży na zasadach ogólnych, która jest podstawą do ujęcia danego zdarzenia gospodarczego. Natomiast na podstawie faktury od kontrahenta podatnik ma prawo do ewidencji zdarzenia po stronie kosztowej.
W świetle przepisów ustawy o VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1, opodatkowaniu podlega podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Rozliczenie barterem jest uważane za wzajemne „odpłatne” świadczenie które podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale nie ma charakteru pieniężnego. Aby ustalić podstawę opodatkowania należy zastosować zasady ogólne określone w art. 29a ustawy o VAT.
W przypadku gdy umowa barterowa nie zawiera pieniężnej wartości dostawy towarów lub świadczenia usług świadczonych w ramach zapłaty, strony powinny dążyć do określenia wartości pieniężnej, stosując zasady ogólne. Kwoty powinny odpowiadać wartości, jaką dla odbiorcy ma usługa będąca wynagrodzeniem za dostawę towarów, oraz kwocie, jaką byłby on skłonny zapłacić w sytuacji zwykłego zdarzenia gospodarczego.
Podziel się nim ze znajomymi
