Podstawa wymiaru zasiłków osoby niebędącej pracownikiem

Aneta Socha-Jaworska

Wcześniej omawiamy był już temat ustalania podstawy do wypłacania zasiłków w przypadku pracowników. W tym opracowaniu zajmę się pozostałymi osobami uprawionymi do otrzymywania świadczeń chorobowych i macierzyńskich.

Podobnie, jak w przypadku pracowników podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Stanowi o tym art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Podstawą do otrzymania świadczenia jest opłacanie składki chorobowej, która w przypadku zleceniobiorców i osób prowadzących działalność jest dobrowolna. 

Przychód jest kwotą stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe – art. 3 pkt 4 ustawy.

Ponadto podstawę wymiaru zasiłku chorobowego :

  • za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi 1/30 część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku,
  • ustala się z uwzględnieniem przychodu w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy.

Podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.

Podstawa wymiaru zasiłków osoby niebędącej pracownikiem

Należy pamiętać, też że jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu 12 miesięcy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi suma:

  • przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, pomniejszona o 13.71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz
  • kwoty stanowiącej iloczyn 1/12 przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach 13,71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Przykładowo przedsiębiorca opłacał składki społeczne z chorobową od kwietnia do grudnia 2016 roku składki od podstawy 555 zł, natomiast za miesiące styczeń do marzec 2017 od podstawy 5000 zł. W kwietniu otrzymał zwolnienie lekarskie. Jaka będzie podstawa do jego wyliczenia i wypłaty? Ile wyniesie kwota zasiłku za jeden dzień choroby?

  • 555 zł –  to najniższa podstawa 
  • nadwyżka ponad tą kwotę wynosi 4445 zł 
  • 555 + 3/12 * 4445 = 555 + 1111,25 = 1666,25
  • (3*5000 + 9 * 555)/12 = 1666,25 -> inne sposób wyliczenia podstawy 🙂
  • 1666,25 – 13,71% = 1437,81
  • 1437,81 / 30 = 47,93
  • 47,93 * 80% = 38,34
  • 38,34 – 18% = 31,44 zł -> kwota netto zasiłku za jeden dzień choroby

Warto także pamiętać, że jeżeli okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, to uwzględnia się również pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia z poprzedniego tytułu. Liczba pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia uwzględnionych z poprzedniego i aktualnego tytułu nie może przekraczać 12. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się przeciętną miesięczną najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz przeciętną kwotę zadeklarowaną jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, za okres pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia z aktualnego tytułu.