Okres korekty VAT

Przedsiębiorca dokonujący zakupu np. towarów związanych z czynnościami opodatkowanymi w działalności, które po czasie zostaną przeznaczone na czynności zwolnione lub mieszane, powinien zapoznać się z pojęciem „zmiana przeznaczenia” oraz „okres korekty VAT”.  Zmiana przeznaczenia zobowiązuje do skorygowania odliczonego VAT, w przypadku gdy zachodzi w tzw. „okresie korekty”.

Z zmianą przeznaczenia mamy do czynienia w przypadku, gdy zakupiony towar od którego został odliczony VAT, zostaną przeznaczone do czynności mieszanych (opodatkowanych i zwolnionych z VAT) oraz do czynności zwolnionych z VAT lub odwrotnie. Warto zaznaczyć, że do takiej sytuacji dochodzi zarówno gdy dokonujemy zmiany profilu działalności, powrotu do zwolnienia lub rozliczania VAT oraz w przypadku sprzedaży  składnika majątku od zakupu którego odliczyliśmy VAT bez naliczania go przy sprzedaży. Przykładem może być sprzedaż pojazdów osobowych. Często zdarza się, że przedsiębiorcy przysługiwało częściowe odliczenie VAT od zakupu. Natomiast przy sprzedaży naliczana była pełna wartość podatku lub pojazd został wyprowadzony z majątku. Szczegółowe regulacje w tym zakresie określa art. 91 ustawy o VAT.

Okres korekty VAT

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oraz środków trwałych których wartość przekracza 15 tys. zł  według art. 91 ust. 2 ww. ustawy okres korekty VAT wynosi 5 lat oraz 10 lat w przypadku nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów, licząc od końca roku w którym składniki majątku zostały oddane do użytkowania.

Natomiast art. 91 ust. 7c precyzuje, że w przypadku składników majątków zaliczanych do środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, o wartości nie przekraczającej 15 tys zł oraz składników zaliczanych do wyposażenia. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

Składniki majątku nie przekraczające 15 000 zł

Jak wcześniej wspomniałem dla tego typu składników majątku obowiązuje 12 miesięczny okres korekty VAT. Korektę VAT dokonuje się w okresie rozliczeniowym w którym nastąpiła zmiana przeznaczenia towaru. Natomiast w przypadku gdy składnik majątku, zostanie przeznaczony do czynności mieszanych, korektę dokonuje się w dopiero po zakończeniu roku w którym towar został oddany do użytkowania. Oznacza to, że w tym przypadku korekta VAT jest konieczna jedynie w przypadku gdy nastąpi przeznaczenie do działalności mieszanej w tym samym roku co oddanie składnika do użytkowania.

Przykład 1: Przedsiębiorca wykonujący czynności opodatkowane, w maju 2016 dokonał zakupu laptopa o wartości 5000 zł netto + 1150 zł VAT który został odliczony w momencie zakupu. Od stycznia 2017 przedsiębiorca powrócił do zwolnienia podmiotowego. W deklaracji za styczeń 2017 przedsiębiorca powinien skorygować VAT o 1150 zł

Przykład 2: Przedsiębiorca wykonujący czynności opodatkowane, w grudniu 2016 dokonał zakupu laptopa o wartości 5000 zł netto + 1150 zł VAT który został odliczony w momencie zakupu. Od stycznia 2017 przedsiębiorca prowadzi sprzedaż mieszaną. Nie będzie miał obowiązku korekty VAT

Składniki majątku o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł

W przypadku tych składników majątku obowiązuje 5 letni okres korekty VAT (wyjątkiem są wcześniej wspomniane nieruchomości). Oznacza to, że w okresie 5 lat korekcie podlega 1/5 kwoty podatku za każdy rok pozostający do końca okresu korekty (lub 1/10). Ważne jest, że w przypadku gdy zmiana przeznaczenia wiąże się ze sprzedażą danego składnika lub jest związana z uwagi na likwidację działalności gospodarczej, korekty dokonuje się jednorazowo w okresie sprzedaży lub likwidacji. Warto wiedzieć, że przeznaczenie składnika majątku na cele prywatne wywołuje te same skutki co sprzedaż. Jeżeli zmiana przeznaczenia dokonywana jest z innych przyczyn, korekta dokonywana jest z wcześniej wspomnianą zależnością 1/5 lub 1/10 za każdy rok, którego dotyczy korekta i należy ją wykazać w pierwszym okresie rozliczeniowym następnego roku podatkowego.

Przykład 1:

korekta „in minus”: Przedsiębiorca zakupił w lutym 2015 pojazd osobowy za kwotę netto 50 000 zł + 11 500 zł VAT. Następnie z uwagi, że pojazd miał być wykorzystywany jedynie na cele działalności odliczył 100 % podatku VAT. W styczniu 2017 przedsiębiorca podjął decyzje, że pojazd będzie też wykorzystywany prywatnie. Zmiana przeznaczenia nastąpiła w trakcie okresu korekty (60 mc, od luty 2015 do stycznia 2020). Przedsiębiorca ma obowiązek dokonania korekty odliczonego VAT za okres 01.2017 – 01.2020 (37 miesięcy).

11 500 zł – odliczenie 100 % VAT, zmiana pojazdu na dysponowanie mieszane daje prawo odliczenia 50% czyli  5750 zł

5750 zł * 37/60 = 3545,83 zł

Podatnik w deklaracji za okres rozliczeniowy w którym nastąpiła zmiana przeznaczenia ma obowiązek  zmniejszenia VAT naliczonego o 3545,83 zł

Przykład 2:

„in plus”: Przedsiębiorca zakupił w lutym 2015 pojazd osobowy za kwotę netto 50 000 zł + 11 500 zł VAT. Z uwagi, że wybrał rodzaj dysponowania mieszany przysługiwało mu prawo do odliczenia 60% podatku VAT (nie więcej niż 6 tys. zł przed zmianami z 1 lipca 2015). W styczniu 2017 przedsiębiorca sprzedał pojazd naliczając 23%. Analogicznie do przykładu 1, sprzedaż nastąpiła w trakcie okresu korekty . Przedsiębiorca ma prawo dokonania korekty VAT za okres 01.2017 – 01.2020 (37 miesięcy).

11 500 zł VAT z faktury, odliczono 6000 zł, nieodliczone 5500 zł

5500 zł * 37/60 = 3391,67 zł

Podatnik w deklaracji za okres rozliczeniowy w którym nastąpiła sprzedaż pojazdu wykazuje 23% podatku VAT od sprzedaży (VAT należy) oraz ma prawo podwyższyć o 3391,67 zł VAT naliczony.

Towary i materiały handlowe

Ustawodawca nie doprecyzował ile wynosi okres korekty VAT w przypadku towarów i materiałów handlowych. Należy to interpretować, że bez względu ile czasu upłynie od zakupu tych składników majątku, zmiana przeznaczenia spowoduje obowiązek korekty odliczonego VAT w pełnej wysokości.